رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه که بامداد سهشنبه ۲۳ خرداد / ۱۳ ژوئن به باکو سفر کرد، در نشست خبری مشترک با الهام علیاوف، رئیس جمهوری آذربایجان گفت: «اگر موضوع زنگزور را به سرعت حل کنیم، در تقویت روابط ترکیه و آذربایجان مؤثر خواهد بود.»
اردوغان افزود: «با گامی که هم در جاده و هم راهآهن برداشته میشود، ارتباط ترکیه با نخجوان از نظر سفر بین ایغدیر- نخجوان بسیار قویتر خواهد شد.»
الهام علیاوف نیز در اینباره گفت: «گشایش کریدور زنگزور موضوعی قطعی است و ما تلاش خود را در این زمینه افزایش خواهیم داد.»
زنگزور نام منطقهای پرمناقشه در قرهباغ است که طی عهدنامه گلستان در سال ۱۸۱۳ از ایران جدا شد. با پایان جنگ قرهباغ دوم میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان و با تغییر جغرافیای سیاسی منطقه قفقاز، جمهوری آذربایجان به سرعت خواهان راهاندازی کریدور زنگزور شد که این کشور و جمهوری خودمختار نخجوان را از طریق ارمنستان، روسیه و ترکیه به یکدیگر متصل کرده و مسیری را از آسیا به اروپا و خاورمیانه ایجاد خواهد کرد.
در سالهای اخیر نیز جمهوری آذربایجان موضوع کریدور زنگزور را با وجود مخالفت ارمنستان بارها مطرح کرده است.
در سوی دیگر تهران نیز با طرح کریدور زنگزور مخالف است و علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در حاشیه اجلاس آستانه در ژوئیه ۲۰۲۲ در دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه و اردوغان بر مخالفت ایران با بستن مرز با ارمنستان تأکید کرد و ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم نیز در همان زمان در تماس تلفنی با رئیس جمهوری ارمنستان بر اینکه مرزهای شناختهشده بینالمللی بین ایران، ارمنستان و جمهوری آذربایجان نباید تغییر کند، تأکید کرد.
در رسانههای جمهوری اسلامی بارها اعلام شده که ایران زنگزور را تلاشی برای محروم کردن کشور از درآمد حاصل از عبور کالاهای صادراتی ترکیه به کشورهای آسیای مرکزی و همچنین عوارضی که بر کامیونهای جمهوری آذربایجان عازم منطقه نخجوان واقع در داخل ارمنستان اعمال میشود، میداند. این عوارض در پی توافقنامه امضاشده بین ایران و آذربایجان در مارس ۲۰۲۱ به اجرا گذاشته شد.
برخی نیز مدعی هستند که این کریدور سریعترین مسیر به هند، چین و آسیای جنوب شرقی است و ساخت آن به معنای تضعیف نفوذ ایران در این منطقه و تقویت نفوذ ترکیه است.
ایران همچنین بر این باور است که کریدور زنگزور مورد حمایت آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارد و هدف آن ایجاد ارتباط ترکیه با متحد خود یعنی جمهوری آذربایجان و دسترسی آن به دریای خزر است، ضمن اینکه به ترکیه برای دسترسی به کشورهای آسیای مرکزی کمک خواهد کرد.
اما خلوصی آکار، وزیر دفاع پیشین ترکیه گفته بود:«کریدور زنگزور، تهدیدی برای هیچ کشور دیگری نیست. بلکه برعکس، همکاری، ثبات و توسعه منطقهای را ترویج خواهد کرد.»
این کریدور از مرز ایران با ارمنستان عبور میکند.