به‌دنبال فراگیر شدن استفاده از هوش مصنوعی سازمان ملل متحد اعلام کرد ایجاد نهاد ناظر بین‌المللی را در مورد آن پیگیری می‌کند. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در آخرین سخنرانی خود هشدار داد هوش مصنوعی برای انتشار اطلاعات نادرست و نفرت‌پراکنی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
او دوشنبه ۱۲ژوئن/۲۲ خرداد در مراسمی که به مناسبت شروع یک سیاست جدید در مورد اطلاعات نادرست (disinformation) برگزار شد، گفت همزمان که پیشرفت تکنولوژی برای برخی مقاصد خیر استفاده شده است، خطرات ناشی از هوش مصنوعی دموکراسی و حقوق بشر را تهدید می‌کنند.
گوترش به خبرنگاران گفت:
زنگ خطر‌هایی که به‌خاطر جدیدترین شکل هوش مصنوعی – هوش مصنوعی مولد (generative AI)- به‌صدا درآمده‌اند، کر کننده است و بلندترین صداها هم از سوی توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی شنیده می‌شود. این دانشمندان و کارشناسان از جهان خواسته اند تا وارد عمل شود و هوش مصنوعی را تهدیدی برای هستی بشریت، در حد خطر جنگ هسته‌ای اعلام کرده اند. ما باید این هشدارها را جدی بگیریم.
دبیرکل سازمان ملل اعلام کرده است که قصد دارد تا پایان سال میلادی پروسه ایجاد یک نهاد عالی‌رتبه مشاور در زمینه هوش مصنوعی را آغاز کند تا این نهاد به طور منظم ترتیبات حکمرانی هوش مصنوعی (AI governance) را بررسی کند و توصیه هایی را در مورد اینکه چگونه می‌توانند با حقوق بشر، حاکمیت قانون و خیر عمومی هماهنگ شوند، ارائه دهد.
او افزود: «من موافق این ایده هستم که ما می‌توانیم یک آژانس هوش مصنوعی داشته باشیم … با الهام از نقشی که امروز آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دارد.»
گوترش گفت که چنین مدلی می تواند «بسیار جالب» باشد، اما خاطرنشان کرد که «تنها کشورهای عضو می توانند آن را ایجاد کنند، نه دبیرخانه سازمان ملل». آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مستقر در وین در سال ۱۹۵۷ ایجاد شد و همزمان با نظارت بر نقض احتمالی معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای، استفاده امن، ایمن و صلح‌آمیز از فناوری‌های هسته‌ای را ترویج می‌کند. در حال حاضر این آژانس ۱۷۶ عضو دارد.
آیا تنظیم مقررات کافی‌ست؟
نخستین قدم به سمت تنظیم مقررات جهانی هوش مصنوعی را ماه گذشته شرکت«اوپن ای‌آی» (OpenAI) شرکت پژوهشی غیرانتفاعی خالق «چت‌جی‌پی‌تی» (ChatGPT) برداشت. سام آلتمن، مدیر «اوپن ای‌آی» پیشنهاد کرد نهادی مانند آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قادر خواهد بود محدودیت‌هایی را برای استقرار هوش مصنوعی، بررسی انطباق با استانداردهای ایمنی و پیگیری استفاده از توان محاسباتی اعمال کند.
ریشی سوناک، نخست وزیر بریتانیا از این ایده حمایت کرد و گفت که می‌خواهد بریتانیا مهد مقررات ایمنی جهانی هوش مصنوعی باشد. بریتانیا قرار است در سال جاری نشستی را در مورد اینکه چگونه اقدام‌های هماهنگ بین‌المللی می‌تواند با خطرات هوش مصنوعی مقابله کند، میزبانی خواهد کرد.
گوترش گفت که سازمان ملل از نشست بریتانیا حمایت می کند و افزود که باید قبل از آن «کار جدی» انجام شود. دبیرکل سازمان ملل گفت که در روزهای آینده قصد دارد یک هیئت مشورتی متشکل از کارشناسان هوش مصنوعی و دانشمندان ارشد آژانس‌های سازمان ملل را منصوب کند.
«کیرا» (Kira) شبکه علمی تازه‌تأسیس در مورد خطرات هوش مصنوعی هم هفته گذشته خواهان تنظیم و کنترل هر چه سریعتر پیشرفت هوش مصنوعی شد. «کیرا» مخفف «مرکز خطرات و تأثیرات هوش مصنوعی» است و اخیراً گروهی از دانشمندان جوان آن را تأسیس کرده‌اند. دانیل پریویترا، سخنگوی این شبکه گفت مدام مدل‌های هوش مصنوعی بهتر و قوی‌تری به‌وجود می‌آیند که برخی از آن‌ها به‌طور استراتژیک مستقل عمل می‌کنند و می‌توانند مردم را فریب دهند.
او با بیان اینکه با پیشرفت فن‌آوری، مشکل بیشتر می‌شود، هشدار داد که هوش مصنوعی انگیزه‌های اقتصادی و نظامی بسیاری ایجاد می‌کند و بر این اساس کارشناس‌های بیشتری در مورد خطراتی هشدار می‌دهند که در نهایت می‌تواند به پایان بشریت منجر شود. پریویترا گفت هوش مصنوعی باید به‌شکل قابل اعتمادی نظارت و کنترل شود تا بتوان از مزایای آن استفاده کرد. در همین حال بشریت نمی‌تواند به خود اجازه دهد که بین سرعت پیشرفت تکنولوژی و کنترل فاصله ایجاد کند. او تأکید کرد که این امر مستلزم مقررات جهانی است. اگرچه دستیابی به این موارد دشوار است، اما نمونه‌های مثبتی مانند توافق‌نامه‌های حداقلی برای مقابله با فن‌آوری هسته‌ای وجود دارد.
از زمانی که شرکت «اوپن ای‌آی» در پاییز گذشته «چت‌جی‌پی‌تی» را به‌صورت رایگان در اینترنت در دسترس قرار داد، بحث در مورد فرصت‌ها و خطرات هوش مصنوعی بالا گرفته است. کمیسیون اتحادیه اروپا در حال برنامه‌ریزی است تا متون یا تصاویر موجود در اینترنت که با کمک هوش مصنوعی ایجاد شده‌اند نشانه‌گذاری شوند. ورا جورووا، کمیسر اتحادیه اروپا پیشتر تأکید کرد: «کاربران اینترنت باید روشن و واضح ببینند که این محتواهای ویژه توسط انسان ایجاد نشده است.» او از شرکت‌های اینترنتی خواست تا آیین‌نامه رفتار داوطلبانه در برابر اطلاعات نادرست را که یک سال پیش امضا شد، تکمیل کنند.
کشورهای عضو گروه۷ در اجلاس اخیر خود در ژاپن موافقت کردند که با سیاست راهبردی مشترک مقررات هوش مصنوعی را تنظیم و با خطرات آن مقابله کنند.
برخی از کارشناسان می‌گویند یک نهاد ناظر به تنهایی کافی نخواهد بود و به‌علاوه ظهور هوش مصنوعی یک تغییر فراگیر رویکرد را طلب می‌کند. پروفسور رابرت اسپارو از دانشگاه موناش استرالیا به شبکه الجزیره گفت که مقررات هوش مصنوعی موضوعی جهانی ست که مشکلاتی را در آینده ایجاد می‌کند، اما او فکر نمی‌کند که تنها یک سازمان، هوش مصنوعی را تنظیم کند.
این کارشناس گفت:
ما به دنبال تغییر فرهنگ، به‌صورت مشخص در مهندسی و علوم کامپیوتر، اما همزمان در سراسر دولت و جامعه مدنی هستیم.»