کاخ سفید با استناد به اطلاعاتی که به تازگی از طبقهبندی خارج شده، اعلام کرد که تعداد زیادی پهپاد انتحاری که در ایران ساخته شده از طریق کشتی و با عبور از دریای خزر به دست روسیه رسیده و سپس توسط نیروهای روسی علیه اوکراین استفاده شده است.
جان کربی، سخنگوی کاخ سفید در بیانیهای گفت: «روسیه در هفتههای اخیر از پهپادهای ایرانی برای حمله به کییف و ایجاد وحشت در میان مردم اوکراین استفاده کرده و به نظر میرسد همکاری نظامی روسیه و ایران در حال تعمیق است. ما همچنین نگران این هستیم که روسیه با ایران برای تولید پهپادهای ایرانی در داخل خاک روسیه همکاری میکند.»
کربی گفت که ایالات متحده اطلاعاتی دارد مبنی بر اینکه روسیه مواد مورد نیاز برای ساخت کارخانه تولید پهپاد را از ایران دریافت میکند که میتواند در اوایل سال آینده به طور کامل عملیاتی شود.
وی گفت: «ما در حال انتشار تصاویر ماهوارهای از محل برنامهریزی شده کارخانه تولید پهپاد در منطقه ویژه اقتصادی آلابوگا روسیه هستیم.»
ایالات متحده قبلاً مدیران ایرانی یک شرکت تولیدکننده تجهیزات دفاعی را به دلیل ارسال پهپاد به روسیه تحریم کرده بود. ایران ارسال پهپادها به روسیه را تأیید کرده اما گفته است که این پهپادها در گذشته قبل از حمله فوریه روسیه به اوکراین صادر شده بودند. مسکو استفاده نیروهایش از پهپادهای ایرانی در اوکراین را تکذیب کرده است. یک مقام کاخ سفید گفت که ایران از ماه اوت چند صد پهپاد را به روسیه منتقل کرده است.
کربی گفت که رابطه تسلیحاتی بین ایران و روسیه از هر دو طرف جریان دارد و ایران به دنبال تجهیزات نظامی به ارزش میلیاردها دلار از روسیه از جمله هلیکوپتر و رادار است.
او گفت: «روسیه به ایران پیشنهاد همکاری دفاعی بیسابقهای از جمله در زمینه موشکی، الکترونیک و پدافند هوایی داده است. این یک مشارکت دفاعی تمام عیار است که برای اوکراین، همسایگان ایران و جامعه بینالمللی مضر است. و ما آماده انجام کارهای بیشتری هستیم.»
کربی گفت که انتقال پهپادها نقض قوانین سازمان ملل است و ایالات متحده به دنبال پاسخگویی دو کشور است.
بریتانیا، فرانسه، آلمان، ایالات متحده و اوکراین میگویند که عرضه پهپادهای ساخت ایران به روسیه ناقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل در سال ۲۰۱۵ است که توافق هستهای ایران را تضمین میکند.
بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، تحریم تسلیحات متعارف علیه ایران تا اکتبر ۲۰۲۰ برقرار بود.
اوکراین و قدرتهای غربی استدلال میکنند که این قطعنامه شامل محدودیتهایی بر موشکها و فناوریهای مرتبط تا اکتبر ۲۰۲۳ است و میتواند شامل صادرات و خرید سامانههای نظامی پیشرفته مانند پهپادها باشد.
کربی گفت: «ما به اعمال تحریمها علیه بازیگرانی که در انتقال تجهیزات نظامی ایران به روسیه برای استفاده در اوکراین دست دارند، ادامه خواهیم داد.»
او گفت که ایالات متحده روز جمعه توصیهنامهای به صورت عمومی صادر کرده با هدف کمک به کسب و کارها و سایر دولتها در درک بهتر خطرات ناشی از برنامه پهپاد ایران و اقدامات غیرقانونی که ایران برای تهیه قطعات آن استفاده میکند. این توصیهنامهها غالبا به عنوان پیشآگاهی شرکتها، دولتها و بازیگران تجاری برای پرهیز از همکاری و انتقال قطعات مورد نیاز در برنامه تحت تحریم آمریکا علیه یک کشور صادر میشوند.
در این مشاوره موارد کلیدی مورد نظر ایران برای توسعه پهپادها، از جمله تجهیزات الکترونیکی مانند پردازندهها و کنترلکنندهها، مورد تاکید قرار گرفته است.