یک مطالعه جدید هشدار داده است که کشورهای منطقه خلیج فارس و خاورمیانه به شکلی گسترده‌تر از گرمای شدید ناشی از تغییرات آب و هوا آسیب خواهند دید و به ویژه جمعیت فقیرتر در دهه‌های آینده در معرض خطر قرار دارند.
این تحقیق که در مجله «پایداری طبیعت» Nature Sustainability منتشر شد، چگونگی قرار گرفتن کشورها در معرض «گرمای بی‌سابقه» را بررسی می‌کند. کشورهایی که میانگین دمای سالیانه‌شان ۲۹ درجه سانتیگراد و بالاتر است در سناریوهای احتمالی بررسی شده‌اند.
این تحقیق دو سناریو را تا سال ۲۰۷۰ ارزیابی می‌کند، یعنی اگر دمای جهانی ۱,۵ درجه سانتیگراد یا ۲,۷ درجه سانتیگراد افزایش یابد.
در سناریویی که جمعیت جهان ۹,۵ میلیارد نفر است و دمای کره زمین تا آن زمان ۲,۷ درجه سانتیگراد افزایش می‌یابد، کل جمعیت قطر در معرض گرمای شدید قرار می‌‌گیرد و پس از آن امارات متحده عربی بیشترین افزایش دما را در کشورهای منطقه خواهد داشت. این مطالعه نشان داد که بحرین هم در وضعیت ناگواری قرار خواهد گرفت و تمام جمعیتش از این تغییرات تاثیر می‌پذیرند.
در کویت و عمان بیش از ۸۰ درصد جمعیت در معرض خطر قرار خواهند گرفت و پس از آن عربستان سعودی با بیش از ۶۰ درصد و یمن با حدود نیمی از جمعیتش قرار دارند.
عربستان سعودی و امارات ممکن است در هر یک از سناریوهای افزایش دما با وضعیت وخیمی روبه‌رو شوند، زیرا پیش‌بینی می‌شود اکثر جمعیت آنها در معرض گرمای شدید قرار می‌گیرند حتی اگر دمای جهانی ۱,۵ درجه سانتیگراد افزایش یابد.
سایر کشورهای خاورمیانه نیز در حالی که وضعیت نسبتاً بهتری از قطر و امارات و عربستان دارند، کاملاً ایمن نیستند و انتظار می‌رود سطوحی از گرمای متوسط و بالا را تجربه کنند.
برای مثال، ایران در این دو سناریو سردتر از دیگر نقاط خاورمیانه است، اما همچنان انتظار می‌رود که نزدیک به چهار میلیون نفر از جمعیت ایران هم در برابر امواج گرما آسیب‌پذیر باشند.
هفته گذشته، سازمان جهانی هواشناسی اعلام کرد که پنج سال آینده گرم‌ترین دوره ثبت شده تا کنون خواهد بود، زیرا برای اولین بار، دمای کره زمین تا سال ۲۰۲۷ بیش از ۱,۵ درجه سانتیگراد افزایش می‌یابد.
تیم لنتون، یکی از نویسندگان ارشد این مطالعه، گفت که خاورمیانه منطقه‌ای گرم است که انتظار می‌رود در آینده با گرمای شدیدتر و گسترده‌تر مواجه شود.
این امر چالش‌های زیست‌پذیری را برای مقابله فیزیولوژیکی با گرمای شدید، تولید غذا، تأمین آب و کار در خارج از خانه ایجاد می‌کند. این چالش‌ها در حال حاضر وجود دارد، به این معنی که استراتژی‌های سازگاری حداقل تا حدی در حال حاضر وجود دارد.
به گفته لنتون، میزان ثروتمندی یک ملت می‌تواند در آسیب‌پذیری آن نقش داشته باشد. جمعیت فقیرتر با خطر بیشتری مواجه خواهند شد، به‌طوری که افراد مسن و بسیار جوان و همچنین زنان باردار و افراد مبتلا به بیماری، آسیب‌پذیرتر هستند.
لنتون گفت:
این کشورهای فقیرتر هستند که بیشترین آسیب‌ها را متحمل می‌شوند. اما ثروتمندان هم حتی اگر ساختمان‌ها و وسایل نقلیه مجهز به تهویه مطبوع داشته باشند، نمی‌توانند کاملاً خود را از تأثیرات گرمای شدید رها کنند.
معمر کوچ، استاد توسعه پایدار در دانشگاه حمد بن خلیفه قطر، گفت مانند بسیاری از نقاط دیگر در سراسر جهان، خاورمیانه نیز می‌تواند انتظار افزایش دما، گرما، رطوبت و افزایش سطح دریا را داشته باشد که شرایط زندگی را بدتر می‌کند.
به گفته او، این امر می‌تواند مناطق خاصی از جمله بخش‌هایی از خاورمیانه را برای چندین ماه از سال غیرقابل زندگی کند و همچنین منجر به مرگ انسان‌ها و حیواناتی شود که برای محیط زیست بسیار مهم هستند.
کوچ گفت انتظار می‌رود چنین تأثیراتی باعث بروز فاجعه، خسارات و خطرات بیشتر در زیرساخت‌ها مانند جاده‌ها، راه‌آهن، شبکه آب و برق و همچنین محدود شدن دسترسی به امکانات بهداشتی شود.
این استاد دانشگاه گفت:
کشورهای حاشیه خلیج فارس و خاورمیانه و همچنین منطقه جنوب غربی آسیا از جمله پاکستان و هند باید همکاری خود را برای مقابله با اثرات تغییرات آب و هوایی افزایش دهند.
او همچنین گفت که هیچ راه دیگری برای کاهش کامل و آماده شدن برای واکنش به موقع، کامل و با هزینه کم به چنین رویدادهای فاجعه‌بار بزرگی وجود ندارد.