در آستانه روز جهانی کارگر و روز معلم در تقویم رسمی ایران نیروهای امنیتی شامگاه شنبه ۹ اردیبهشت محسن عمرانی، عضو هیئت مدیره کانون صنفی معلمان استان بوشهر را بازداشت کردند. به گفته شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی معلمان نیروهای امنیتی با یورش به منزل عمرانی او را بازداشت کردند. جزئیات بیشتری در باره دلیل بازداشت و مکان نگهداری این فعال صنفی معلمان هنوز منتشر نشده است.

عمرانی پیش از این نیز در جریان اعتراضات معلمان در سال ۱۴۰۱ بازداشت و به قید وثیقه آزاد شده بود. او به همراه محمود ملاکی، اصغر حاجب و عبدالرضا امانی‌فر که در جریان اعتراضات سال قبل معلمان بازداشت شده بودند، برای روز یکم خرداد سال جاری به دادگاه احضار شده‌اند. هیئت رسیدگی به تخلفات اداری آموزش و پرورش نیز زمستان سال ۱۴۰۱ عمرانی را به دلیل مشارکت در تحصن معلمان در اعتراض به سرکوب خونین معترضان قیام ژینا به تعلیق و کسر حقوق محکوم کرده بود.

بازداشت عمرانی یک روز پس از یورش نیروهای امنیتی به خانه محمد حبیبی، سخنگوی شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی معلمان و بازداشت شماری از معلمان و فعالان مدنی مدافع حقوق کارگران صورت گرفته است که می‌تواند بیانگر سیاست حکومت برای بازداشت فعالان کارگری، صنفی و مدافعان حقوق کارگران در آستانه روز جهانی کارگر باشد.

نیروهای امنیتی شامگاه هشتم اردیبهشت با یورش به منزل محمد حبیبی شماری از معلمان و مدافعان حقوق کارگران را با خشونت بازداشت و به زندان اوین منتقل کردند. بر پایه گزارش شورای هماهنگی تشکل های صنفی معلمان ریحانه انصاری‌نژاد، عسل محمدی، هیراد پیربداقی، آنیشا اسدالهی، سروناز احمدی، کامیار فکور، حسن چرتابی، ژاله روحزاد، احمد حیدری و الدوز هاشمی فعالانی هستند که در شامگاه هشتم اردی‌بهشت به دست نیروهای امنیتی بازداشت و به زندان اوین منتقل شدند.

نهادهای امنیتی هنوز در باره علت بازداشت این افراد که برای دیدار با خانواده محمد حبیبی به خانه او رفته بودند، توضیحی نداده‌اند.

فراخوان شهابی، سعیدی و مهتدی: در برابر اختناق و سرکوب بایستیم

رضا شهابی، حسن سعیدی و کیوان مهتدی که از اردیبهشت ۱۴۰۱ بازداشت و در زندان حبس شده‌اند نهم اردیبهشت در واکنش به بازداشت فعالان کارگری و مدافعان حقوق کارگران، این اقدام را «توحش سازمان‌یافته» توصیف کردند و از «تمام آزادی‌خواهان و دلسوزان این سرزمین» خواستند «در برابر فضای خفقان سکوت نکنند و به هر وسیله ممکن با سلطه‌جویی و دست‌درازی‌های دستگاه امنیتی مقابله کنند.»

این سه زندانی که نزدیک به یک سال است بدون مرخصی در زندان حبس شده‌اند، سرکوب و بگیر و ببند در آستانه روز جهانی کارگر و روز معلم را «تنها زبانِ ستم‌پیشه‌گان و اربابان خودخوانده‌ی این سرزمینِ بلاخیز» خواندند که به گفته آن‌ها «پدیده‌ی جدیدی نیست.»

در بخش دیگری از این نامه «استیصال و پرخاش‌جوییِ دستگاه امنیتی که حتی تحمل همدلیِ انسانی در حریمِ خصوصیِ افراد را ندارد»، نشانه «افسارگسیختگی و فرار رو به جلوی حاکمیت» عنوان شده است که «می‌خواهد به جای پرداختن به ریشه‌ی مشکلات، با پرونده‌سازی و ایجاد رعب و وحشت صورت مسئله را پاک کند». مهتدی، شهابی و سعیدی در ادامه گفته‌اند «جامعه‌ی ما دیگر بیدار شده و این قلدری‌ها از جانب هیچ بخشی از جامعه تحمل نمی‌شود، بلکه فقط به تقویت همبستگی و اتحاد بیشتر میان معترضان به وضع موجود منجر خواهد شد».

بازداشت‌های زنجیره‌ای

نیروهای امنیتی ۱۶ فروردین حبیبی، سخنگوی شورای هماهنگی تشکل های صنفی معلمان را به فاصله کمتر از سه ماه پس از آزادی در بهمن ۱۴۰۱، بار دیگر بازداشت و به زندان اوین منتقل کردند. به گفته شورای هماهنگی تشکلهای صنفی معلمان او در آخرین تماس تلفنی با همسرش گفته که همچنان او را در سلول انفرادی بند ۲۰۹ زندان اوین حبس کرده‌اند. او بهمن ۱۴۰۱ پس از تحمل حدود ۱۱ ماه حبس آزاد شده بود. رسول بداقی و جعفر ابراهیمی، دو عضو دیگر کانون های صنفی معلمان که در آستانه روز جهانی کارگر یک سال قبل (۱۴۰۱) بازداشت شدند همچنان در زندان حبس شده‌اند.

نیروهای امنیتی طی سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ بیش از ۲۵۰ معلم را بازداشت و صدها معلم را به نهادهای امنیتی، قضایی و یا هیئت رسیدگی به تخلفات اداری احضار کردند. شمار زیادی از معلمان بازداشت شده، موقت و به قید وثیقه آزاد شده‌اند و در انتظار احضار به دادگاه و محکومیت احتمالی هستند.

عزیز قاسم‌زاده، انوش عادلی و محمود صدیقی‌پور سه عضو کانون صنفی معلمان استان گیلان از جمله معلمان بازداشت شده در سال گذشته هستند که در فروردین ماه سال جاری برای اجرای حکم یک سال حبس بازداشت و به زندان لاکان رشت منتقل شدند.

پیشتر نیز امید شاه محمدی از فعالان صنفی دیواندره برای اجرای حکم حبس بازداشت و زندانی شده بود.

زهرا عوض پور، فعال صنفی معلمان در استان خراسان شمالی هم از دیگر معلمانی است که به دادگاه احضار شده است.

آرام محمدی، آرام قادری، تحسین مصطفی و سیوان سلیمانی، چهار عضو انجمن صنفی معلمان کردستان ـ مریوان هم از سوی دادگاه انقلاب مریوان به فعالیت تبلیغی علیه نظام متهم شده‌اند. در کیفرخواست صادر شده علیه این چهار معلم حضور در تجمعات صنفی و انتشار تصاویر مربوط به تجمع معلمان به عنوان مصادیق جرم عنوان شده است.

در پیوند با سرکوب معلمان و فعالان صنفی، ماموران امنیتی ششم اردیبهشت خانه طاهره نقی‌ئی، دبیر کل سازمان معلمان را تفتیش و موبایل، لپ‌تاپ و بخشی از وسایل شخصی او را ضبط کردند و با خود بردند. نقی‌ئی به «اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم علیه امنیت داخلی و خارجی» و «تبلیغ علیه نظام جمهوری اسلامی» متهم و به شعبه ۳۳ دادگاه انقلاب تهران احضار شده است. بر اساس کیفرخواست صادر شده او باید ۲۷ اردیبهشت سال جاری در دادسرا حاضر باشد.

شباهت‌سازی تاریخی با هدف سرکوب

بازداشت و احضار فعالان صنفی معلمان در آستانه روز جهانی کارگر و روز معلم در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران در حالی صورت می‌گیرد که از آغاز سال جاری اعتراض‌های کارگران و بازنشستگان پرشمار و مستمر بوده است.

در کنار اعتراض هفتگی بازنشستگان تأمین اجتماعی، هزاران کارگر پروژه‌ای نفت و گاز از نخستین روز اردیبهشت با خواست افزایش ۷۹ درصدی دستمزد، کاهش ساعت و روزهای کار و خلع ید از پیمانکاران اعتصاب کرده‌اند. دامنه این اعتصاب هرچند اندک به برخی صنایع مرتبط با سازه‌های نفت و گاز هم تسری یافته است.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی شنبه هشتم اردیبهشت در دیدار با یک گروه که «جمعی از کارگران» نامیده شدند، بخشی از سخنانش در دیدار با «جمعی از کارگران» در سال ۱۴۰۱ را که به مبارزه کارگران در نخستین سال‌های پس از استقرار جمهوری اسلامی اشاره داشت تکرار کرد و مدعی شد «مهم‌ترین نشانه‌ی وفاداری جامعه‌ی کارگری به نظام رفتار آنها در این چند دهه» است.

او با بیان اینکه «در اول انقلاب تلاش‌های گروهک‌ها بود در داخل کشور، گروهک‌ها تلاش می‌کردند هدفشان این بود که کارگران را بکشانند در خیابان، کارگاه‌ها تعطیل بشود و انقلاب زمین‌گیر بشود»، اعتراض‌های کارگری را به آنچه که «عمدتا بدخواهان خارجی» نامید، نسبت داد و گفت: «تا امروز هم ادامه دارد تحریکات کردند، اقدام کردند. برای اینکه بتوانند جامعه‌ی کارگری را در مقابل نظام قرار بدهند؛ جامعه‌ی کارگری هوشمندی نشان داد ایستاد. این خیلی مهم است. خیلی سعی کردند جامعه‌ی کارگری را در مقابل نظام قرار بدهند، اما نتوانستند بعد از این هم دارند تلاش می‌کنند. همین الان دارند تلاش می‌کنند.»

او اردیبهشت ۱۴۰۱ هم در سخنانی مشابه خطاب به کارگران معترض گفته بود «با دشمن مرزبندی کنند».

نسبت دادن اعتراض‌های کارگری به «دشمنان» و گروه‌های سیاسی مخالف جمهوری اسلامی یکی از ابزارهای حکومت برای سرکوب تشکل‌های مستقل و فعالان کارگری است. حسن سعیدی، رضا شهابی و داوود رضوی، سه عضو سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و کیوان مهتدی، مترجم مدافع حقوق کارگران را به همین بهانه از اردیبهشت ۱۴۰۱ در زندان حبس و در یک سناریو امنیتی به پنج تا شش سال زندان محکوم کرده‌اند.