اتحادیه اروپا در شرف تصویب قانونی است که شرکتها را موظف میکند کالاهایی را به اروپا وارد کنند که به جنگلزدایی و نابودی زندگی مردم بومی منجر نشده باشد.
سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) تخمین میزند که ۴۲۰ میلیون هکتار جنگل که مساحتی بزرگتر از اتحادیه اروپاست، بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰ تخریب و به کاربری کشاورزی تبدیل شده است. مصرف اتحادیه اروپا حدود ۱۰ درصد از این جنگلزدایی جهانی را تشکیل میدهد. روغن پالم و سویا بیش از دو سوم این مقدار را تشکیل میدهند.
به گزارش بخش خبر وبسایت اتحادیه اروپا در قانون جدید پارلمان اتحادیه اروپا احشام، کاکائو، قهوه، روغن پالم (نخل)، سویا، چوب، لاستیک، زغال چوب و محصولات کاغذی چاپی مشمول قوانین جدید میشوند. حقوق بشر و حقوق مردم بومی نیز بهعنوان الزامات به قانون اضافه شده است.
قانون جدید برای مهار تغییرات آب و هوایی و از دست دادن تنوع زیستی، شرکتها را موظف میکند تا اطمینان حاصل کنند که محصولات فروخته شده در اتحادیه اروپا به تخریب جنگلها در نواحی دیگر منجر نشده است.
طبق این قانون هیچ کشور یا کالایی ممنوع نخواهد بود. با اینحال شرکتها تنها در صورتی مجاز خواهند بود محصولات خود را در اتحادیه اروپا بفروشند که عرضهکننده محصول بتواند روی محصول به اصطلاح «دقتسنجی» و تأیید کند که محصول پس از ۳۱ دسامبر ۲۰۲۰ از زمینهای جنگلزدایی شده نمیآید یا تولید محصول به تخریب جنگلها که شامل جنگلهای اولیه غیر قابل جایگزین میگردد، منجر نشده است.
بر اساس درخواست پارلمان اروپا شرکتها باید بررسی کنند که این محصولات با قوانین مربوطه کشور تولیدکننده، از جمله قوانین حوزه حقوق بشر و رعایت حقوق افراد بومی نیز مطابقت داشته باشد.
محصولات تحت پوشش
محصولات تحت پوشش قانون جدید عبارتند از: احشام، کاکائو، قهوه، روغن نخل، سویا و چوب، محصولاتی که این محصولات را شامل شده، از این محصولات تغذیه کرده یا با استفاده از این کالاها (مانند چرم، شکلات و مبلمان) ساخته شدهاند. در پیشنهاد اولیه کمیسیون در طول مذاکرات، نمایندگان پارلمان اروپا لاستیک، زغال چوب، محصولات کاغذی چاپ شده و تعدادی از مشتقات روغن پالم را نیز اضافه کردند.
پارلمان همچنین تعریف گستردهتری از تخریب جنگل ارائه کرد که تبدیل جنگلهای اولیه یا جنگلهای در حال بازسازی طبیعی به جنگلهای مزرعهای یا دیگر زمینهای جنگلی را در بر میگیرد.
کنترلهای ریسک محور
کمیسیون اتحادیه اروپا کشورها یا بخشهایی از آنها را از طریق ارزیابی عینی و شفاف طی ۱۸ ماه پس از لازمالاجرا شدن این مقررات بهعنوان کمخطر، استاندارد یا پرخطر طبقهبندی خواهد کرد. محصولات کشورهای کم خطر مشمول رویه ساده شده دقتسنجی ارزیابی خواهند بود. نسبت دقتسنجی و ارزیابی بر اساس سطح ریسک کشور صورت خواهد گرفت. ۹ درصد برای کشورهای پرخطر، ۳ درصد برای ریسک استاندارد و یک درصد برای کشورهای کمخطر در نظر گرفته شده است.
مقامات ذیصلاح اتحادیه اروپا به اطلاعات مربوطه ارائه شده توسط شرکتها، مانند مختصات موقعیت جغرافیایی، دسترسی خواهند داشت و با کمک ابزارهای نظارت ماهوارهای و تجزیه و تحلیل DNA، بررسیهایی را انجام میدهند تا ارزیابی کنند محصولات از کجا آمدهاند.
جریمههای مربوط به عدم رعایت باید متناسب و بازدارنده باشد و حداکثر جریمه باید دستکم ۴ درصد از کل گردش مالی سالانه متصدی یا تاجر قانونشکن در اتحادیه اروپا باشد.
قانون جدید با ۵۵۲ رأی موافق، ۴۴ رأی مخالف و ۴۳ رأی ممتنع به تصویب رسید.
پس از رأیگیری، کریستوف هانسن، گزارشگر و از اعضای اتحادیه (EPP، LU) گفت:
تا امروز، قفسههای سوپرمارکتهای ما اغلب مملو از محصولاتی بوده است که خاکستر جنگلهای بارانی سوخته و اکوسیستمهایی که برای همیشه تخریبشده و سبب شده معیشت مردم بومی از بین برود، روی آن نشسته است. بیشتر اوقات، این اتفاق بدون اطلاع مصرف کنندگان رخ داده است. خیالم راحت است که از این به بعد، مصرفکنندگان اروپایی میتوانند مطمئن باشند که وقتی شکلات خود را میخورند یا از قهوهای با کیفیت لذت میبرند، دیگر ناخواسته در جنگلزدایی شریک نخواهند بود.
به گفته هانسن هدف قانون جدید مبارزه با تغییرات اقلیمی و از دست دادن تنوع زیستی کلیدی است. همچنین این قانون باید بنبستی را از بین ببرد که از تعمیق روابط تجاری اروپا با کشورهایی که ارزشها و اهداف زیستمحیطی اتحادیه اروپا را به اشتراک میگذارند، جلوگیری میکند.
متن قانون اکنون باید بهطور رسمی به دست شورا تأیید شود. سپس در مجله رسمی اتحادیه اروپا منتشر خواهد شد و ۲۰ روز بعد از آن لازم الاجرا میشود.
در اکتبر ۲۰۲۰، پارلمان از حق امتیاز خود در معاهده استفاده کرد تا از کمیسیون اتحادیه اروپا بخواهد قانونی برای توقف جنگلزدایی جهانی توسط اتحادیه اروپا ارائه کند. توافق با کشورهای اتحادیه اروپا در مورد قانون جدید در ۶ دسامبر ۲۰۲۲ انجام شد. با تصویب این قانون، پارلمان اروپا به مطالبات شهروندان در مورد اجرای مدیریت مسئولانه جنگل برای حفاظت و احیای تنوع زیستی پاسخ میدهد.