با وجود آتشبسِ اعلام شده، درگیریهای شدید در سودان همچنان ادامه دارد. شاهدان عینی در توییتر نوشتهاند که درگیری بین نیروهای مسلح کشور و نیروهای شبهنظامی در خارطوم، پایتخت سودان تا شامگاه چهارشنبه ادامه داشت.
به گزارش خبرگزاری آلمان، شامگاه چهارشنبه صدای شلیک توپخانه در پایتخت شنیده شد. گروه شبهنظامی «نیروی واکنش سریع» (RSF) بهرهبری ژنرال محمد حمدان داگالو پیش از این با آتشبس از ساعت ۶ بعد از ظهر چهارشنبه بهوقت محلی موافقت کرده بود.
رویترز گزارش داد که تیراندازیهای متقابل شدید در محله جبرا در غرب خارطوم، جایی که خانههای متعلق به ژنرال حمدان داگالو و خانوادهاش در آن واقع است، شنیده شد. از زمان شروع درگیریهای اخیر مکان سکونت حمدان داگالو مشخص نیست.
صدای چندین انفجار نیز از فرودگاه اصلی شهر که پس از درگیریها بسته شده بود شنیده شد.
با وجود جنگ، بسیاری از سازمانها و نهادهای امدادگر میخواهند در این کشور بمانند. سازمان خیریه «نان برای جهان» گفته است که جنگ کنونی و پیامدهای هنوز قابل پیشبینی نیست اما این نهاد به فعالیت خود در سودان ادامه میدهد.
فعالیت سازمانهای امدادگر بهشدت محدود شده است
مارتین گریفیتس، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور بشردوستانه و هماهنگکننده کمکهای اضطراری این سازمان گفت درگیریهای نظامی فعالیت سازمان ملل را در سودان «بهکلی تعطیل کرده است».
گریفیتس به الجزیره گفت:
مردم در خانههای خود ماندهاند، منابع غارت شدهاند و ما نمیدانیم چه ذخایری باقی مانده است.
او افزود:
باید تأکید کرد که مردم روزهدار در ماه رمضان، نزدیک به عید [فطر] و در دمای ۴۰ درجه در سراسر کشور مجبور به این قرنطینه شدهاند.
برنامه اسکان بشر ملل متحد (UN-Habitat) نیز اعلام کرد که اعضای این نهاد سازمان ملل هنوز در سودان هستند. صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف) نیز به حضور کارکنان خود در محل ادامه میدهد.
کاترینا فون شرودر از سازمان «نجات کودکان» که در سودان بهسر میبرد در مصاحبهای گفت این سازمان پیش از این با حدود ۵۰۰ کارمند در ۱۴ ایالت از ۱۸ ایالت سودان فعالیت میکرد اما اکنون تنها در سه ایالت فعالیت میکند. او گفت جنگ فقط در پایتخت ادامه ندارد، «تقریبا همه جا» هست.
«مردم جرأت ندارند از خانه بیرون بروند»
در حال حاضر دسترسی به خدمات عمومی و مواد غذایی در خارطوم بهشدت محدود شده است. فون شرودر گفت:
وضعیت بسیار بد است. بهدلیل خرابی لولههای آب، در برخی نقاط آب دیگر وجود ندارد. در بسیاری از مناطق برق قطع و ذخایر مواد غذایی رو به اتمام است. مردم جرأت بیرون رفتن از خانه را ندارند یا اگر مغازهی باز پیدا کنند باید جان خود را برای خرید به خطر بیندازند.
افزون بر این، برخی بیمارستانها نیز در درگیریها آسیب دیدهاند. فون شرودر گفت «۳۹ بیمارستان دیگر فعال نیستند و بیماران تخلیه شدهاند. وضعیت بهداشت و درمان نیز بسیار بد است». بهگفته سازمان جهانی بهداشت (WHO)، حملات به مراکز بهداشتی «نقض آشکار قوانین بینالمللی و حق سلامت» است.
ویلیام روتو، رئیس جمهوری کنیا از اینکه دیپلماتها نیز در این درگیریها هدف قرار میگیرند بهشدت انتقاد کرد و گفت وضعیت سودان «در حال تبدیل شدن به تهدیدی علیه صلح و امنیت منطقهای و بینالمللی است» و نمادی از نقض نظاممند هنجارها و اصول بشردوستانه بینالمللی در این کشور در حال ظهور است. او از طرفهای درگیری خواست تا مانع از کمکهای بشردوستانه نشوند و به جنگ پایان دهند.
خروج ساکنان خارطوم و تخلیه خارجیها
روز گذشته بهدلیل گسترش درگیریها هزاران نفر از مردم ساکن خارطوم این شهر را ترک کردند و بسیاری از کشورها در تدارک تخلیه شهروندان خود از سودان هستند.
وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که برنامهای برای تخلیه شهروندانش با هماهنگی دولت ندارد. ترکیه نیز گفته است که در حال حاضر نمیتواند کسی را از سودان خارج کند.
مجله اشپیگل آلمان به نقل از منابع ناشناس گزارش داد که این کشور روز چهارشنبه مأموریت تخلیه ۱۵۰ شهروند خود با سه هواپیمای ترابری را متوقف کرد.
وزارت امور خارجه آلمان در پاسخ به پرسشی درباره این گزارش گفت همه گزینهها در حال بررسی است.
ژاپن اعلام کرد که مقامات این کشور در حال برنامهریزی برای استفاده از هواپیمای نیروهای دفاع شخصی نظامی این کشور برای تخلیه حدود ۶۰ شهروند ژاپنی هستند.
آمار تلفات
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، دستکم ۲۹۶ نفر جان خود را در درگیریهای اخیر سودان از دست دادهاند و بیش از سه هزار نفر مجروح شدهاند. به احتمال قوی شمار تلفات بیشتر از اینهاست زیرا ساکنان محل گزارش دادهاند که جسدهای بسیاری در خیابانها افتاده است و به دلیل درگیریهای ادامهدار نمیتوان آنها را جمعآوری کرد.
عبدالفتاح البرهان فرمانده کل ارتش و محمد حمدان داگالو، رهبر شبهنظامیان «نیروی واکنش سریع»، دو ژنرال قدرتمند سودان و واحدهای آنها از شنبه گذشته برای بهدست گرفتن قدرت در این کشور میجنگند. این دو از زمان کودتای نظامی مشترک در سال ۲۰۲۱ رهبری این کشورِ واقع در شمال شرق آفریقا با جمعیت حدود ۴۶ میلیون نفر را برعهده داشتند.
نبردها بین نیروهای دو ژنرال زمانی در گرفت که آنها برنامه خود را برای ادغام نیروهای شبهنظامی در ارتش اعلام کردند و نتوانستند بر سر جدول زمانی ادغام و شرایط استخدام شبهنظامیان در ارتش به توافق برسند.
در این میان مردم و نیروهایی که خواهان برقراری دموکراسی و حکومت غیرنظامی بودند قربانی قدرتطلبی دو ژنرال شدهاند.