اردشیر فنائیان، شهروند بهائی ۳۵ ساله، همسر و پدر جوانی است که زندگی او به واژگانی چون «زندان» و «حبس» گره خورده است. اردشیر سال ۱۳۶۷ در زندان سمنان متولد شد و ۳۱ سال بعد، در اردیبهشت ۱۳۹۸ در همین شهر بازداشت و زندانی شد. او علیرغم اینکه مشمول عفو شده، به دلیل ممانعت ادارهی اطلاعات این شهر همچنان دور از خانواده در پشت میلههای زندان تحمل حبس میکند.
اردشیر فنائیان بعد از بازداشت ابتدا توسط شعبهی یک دادگاه انقلاب اسلامی سمنان به ۱۱ سال حبس محکوم شد که بعدا این حکم در دادگاه تجدید نظر به شش سال حبس تعزیری کاهش پیدا کرد. او همچنین به یک سال محرومیت از حضور در سمنان و یک سال تبعید به شهرستان خاش واقع در استان سیستان و بلوچستان محکوم شد.
یک منبع آگاه در گفتوگو با زمانه ضمن اشاره به اینکه قاضی پرونده اعلام کرده که او شامل عفو شده است، گفت:
قاضی پرونده در ابتدا به اردشیر اعلام کرد که او شامل عفو شده است، اما بعد از مراجعهی خانواده به دادسرا به آنها گفته شد که طبق استعلام، عفو شامل حال او نمیشود. پیگیریهای خانواده و سفر آنها به تهران و مراجعه به قوهی قضائیه تا این لحظه به نتیجه نرسیده است چرا که در نهایت با اظهارات قاضی پرونده مشخص شد که عدم آزادی اردشیر طبق تصمیم ادارهی اطلاعات صورت گرفته است.
در حال حاضر خانوادهی اردشیر در تلاش هستند تا با سفر به تهران و مراجعه به ارگانهای مختلف این موضوع را پیگیری کنند.
اتهامات
اتهامات اردشیر فنائیان در پروندهای که او را ابتدا یه یازده سال حبس محکوم کرد «مباشرت در تشکیل و ادارهی گروه غیرقانونی در داخل کشور با هدف بر هم زدن امنیت کشور» و «مشارکت در اقدام علیه نظام جمهوری اسلامی ایران به نفع گروههای مخالف نظام» عنوان شده است.
اتهاماتی که این شهروند بهائی از روز نخست همهی آنها را رد کرده است. استناد دادگاه برای چنین اتهاماتی برگزاری نشستهای مشورتی، مطالعهی کتب مذهبی و شرکت در کلاسهای درسی، آموزشی و هنری بوده است.
تولد اردشیر در زندان
اردشیر فنائیان در تاریخ ۱۸ آذر ۱۳۶۷ در زندان سمنان متولد شد. پدر و مادر او هر دو در دههی ۶۰ خورشیدی، به دلیل اعتقاد به آئین بهائی بازداشت شدند و مجموعا به مدت ۹ سال تحمل حبس کردند. اردشیر هفتههای نخست زندگی خود را تا اتمام سه ماهگی به همراه مادرش در زندان سمنان سپری کرد.
زندان سمنان، یعنی همان زندانی که او امروز با جرمی مشابه با جرائم والدیناش در سه دههی پیش، در آن محبوس است.
درگذشت پدر در دوران حبس
بعد از بازداشت اردشیر فنائیان در اردیبهشت ۱۳۹۸، او مدت دو ماه و نیم را در سلول انفرادی گذراند و از حق ملاقات با خانواده و دسترسی به وکیل محروم بود. در مدتی که اردشیر فنائیان در سلول انفرادی نگهداری میشد، پدر او در اثر ابتلا به بیماری درگذشت و این در حالی بود که حدود شش ماه پیش از فوت پدرش، مادر خود را نیز از دست داده بود. در چنین شرایطی و با وجود درخواست اردشیر برای مرخصی کوتاهمدت جهت شرکت در مراسم ختم پدرش، به او مرخصی داده نشد و او فرصت وداع آخر با پیکر پدر را از دست داد.
ازدواج در دوران مرخصی
بعد از درخواستهای مکرر جهت اخذ مرخصی، بالاخره در تاریخ ۲۳ مرداد ۱۳۹۹ به مدت پنج روز به اردشیر مرخصی داده شد که در این زمان او با گلرخ فیروزیان، شهروند بهائی، ازدواج کرد. با اتمام این پنج روزِ کوتاه و به دلیل عدم موافقت با تمدید مرخصی، اردشیر کمتر از ۲۴ ساعت بعد از مراسم ازدواج به زندان سمنان بازگردانده شد.
سابقهی بازداشت، محرومیت و تحمل حبس
اردشیر را همچون دیگر جوانان بهائی به دلیل باورهای مذهبیاش از ورود به دانشگاه محروم کردند. با این حال و علیرغم تمام موانع پیشرو، او توانست در دانشگاه آنلاین بهائیان (BIHE) تحصیل کند و در رشتهی مهندسی عمران فارغالتحصیل شد.
اردشیر پیشتر نیز در اواخر سال ۱۳۹۰ یعنی زمانی که ۲۳ سال داشت بازداشت شده بود که در نتیجهی آن به هشت ماه حبس محکوم شد. او پس از سپری کردن شش ماه از دوران محکومیت خود در سال ۱۳۹۲ از زندان آزاد شد. لازم به ذکر است که گلرخ فیروزیان، همسر اردشیر فنائیان نیز در سال ۱۳۹۰ به اتهام عضویت در جامعهی بهائی به شش ماه حبس محکوم و نهایتا سال ۱۳۹۲ و با اتمام دوران محکومیت خود از زندان آزاد شد.
تولد فرزند در دوران حبس
اردشیر و همسرش گلرخ امروز صاحب یک فرزند پسر هستند که مرداد سال ۱۴۰۱ متولد شد. اردشیر تنها تا هفت روز بعد از تولد پسرش در کنار او بود و با اتمام مرخصی یک هفتهای خود مجدد به زندان بازگشت. در حال حاضر او هر ماه دو مرتبه و هر بار به مدت ۳۰ دقیقه امکان ملاقات با همسر و پسرش را در زندان دارد. به گفته منبع آگاه زمانه علیرغم این دوری، پسر هشت ماههی اردشیر پدر را خوب میشناسد چرا که اردشیر هر روز از زندان تماس میگیرد، از پشت تلفن با او حرف میزند و برایش دعا میخواند تا به خواب برود.