امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه و شی جینپینگ، رئیس دولت چین، پنجشنبه ۱۷ فروردین / ۶ آوریل پس از دیدار در پکن، خواستار گفتوگوهای فوری صلح بین کییف و مسکو شدند.
مکرون و شی در یک نشست خبری مشترک، هر دو بار دیگر بر رد و محکومیت استفاده از سلاح هستهای در جنگ اوکراین تأکید کردند. آنها از جامعه بینالمللی خواستند تا از تشدید تنش پرهیز کنند. رئیس جمهوری چین همچنین حملههای نظامی به غیرنظامیان را محکوم کرد. او اما تجاوز روسیه به اوکراین را محکوم نکرد.
مکرون در حال حاضر برای یک سفر سه روزه به پکن رفته است تا شی جینپینگ را متقاعد کند که از نفوذ خود بر روسیه برای پیشبرد امر صلح در اوکراین استفاده کند. امانوئل مکرون با بیان اینکه «تجاوز روسیه به اوکراین ضربهای به ثبات است»، خطاب به شی گفت:
من میدانم که میتوانم روی شما حساب کنم تا روسیه را سر عقل بیاورید و همه را پای میز مذاکره بکشانید.
بهگفته کاخ الیزه، نشست «سازنده و باز» مکرون و شی یک ساعت و نیم به درازا کشید. پس از آن یک نشست سه نفره با اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، که او نیز به چین سفر کرده است، برگزار شد.
«نقش مهم در ایجاد صلح»
امانوئل مکرون شب قبل در سخنرانی خود در سفارت فرانسه در پکن بهصراحت گفته بود که از دیدگاه او، چین «نقش مهمی در ایجاد صلح» دارد و پایبندی خود به منشور سازمان ملل را که شامل تمامیت ارضی و حاکمیت هر کشور میشود، تأیید میکند. مکرون افزود دفاع از این ارزشها به معنای حرکت به جلو و تلاش برای یافتن راه حلی برای صلح است. با این حال، تا کنون چین ابتکاری برای مشارکت بیشتر یا نفوذ بر روسیه نشان نداده است.
مکرون با اشاره به موضع بحثبرانگیز چین در مورد جنگ اوکراین گفت: «آیا ما با آن کاملاً موافق هستیم؟ نه، اما جالب است» و این علایم نشاندهنده «تمایل چین برای مشارکت در حل مناقشه» است.
طرح پیشنهادی چین در مورد حل بحران اوکراین که پیش از این ارائه شد سندی ۱۲ مادهای است که در آن این کشور خواستار آتشبس و از سرگیری مذاکرات شده بود. با این حال، در سطح بینالمللی از این طرح استقبال نشد، زیرا در آن هیچ ابتکاری برای حل مناقشه ارائه نشده بود، تهاجم روسیه محکوم نشده بود و بهگفته کشورهای غربی بیشتر بازتابدهنده استدلالهای روسیه بود.
حمایت چین از روسیه
شی در آغاز گفتوگو با مکرون، از توسعه روابط بین دو عضو دائمی شورای امنیت تمجید کرد. او گفت چین و فرانسه بهعنوان کشورهای بزرگ با پیشینه استقلال، «این مسئولیت و توانایی را دارند که بر اختلافات غلبه کنند». او افزود هر دو کشور از چندجانبهگرایی حمایت میکنند و این سفر سه روزه به روابط چین و اروپا «انگیزه و فضای جدیدی» خواهد داد.
چین از زمان حمله به اوکراین در یک سال گذشته، از ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه حمایت سیاسی کرده است. این اتحاد همچنین نشاندهنده رقابتهای استراتژیک این کشور با ایالات متحده آمریکاست. پکن، ناتو و آمریکا را بهعنوان مقصر اصلی جنگ اوکراین معرفی میکند. شی جینپینگ دو هفته پیش با پوتین در مسکو دیدار کرد اما از آغاز جنگ با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین حتی تلفنی هم صحبت نکرده است.
نگرانی از وابستگی اقتصادی
در کنار تجربیات بد کشورهای اروپایی از وابستگی بیش از حد به روسیه، نگرانیهای فزایندهای در مورد خطرات ناشی از همکاریهای گسترده اقتصادی این کشورها با چین نیز وجود دارد.
با وجود این نگرانیها، گسترش همکاریهای اقتصادی فرانسه و چین موضوع مهم سفر مکرون به پکن است. او در رأس یک هیئت بلندپایه ۶۰ نفره تجاری به پکن آمده است. در این هیئت از جمله نمایندگان شرکت هواپیماسازی «ایرباس»، شرکت «الکتریسیته دو فرانس» (EDF)، دومین تولیدکننده بزرگ برق در جهان، شرکت فرانسوی چندملیتی «آلستوم» که در زمینه صنعت ترابری و بهویژه در حوزه طراحی و ساخت لوکوموتیوها و دیگر خودروهای ریلی فعالیت میکند، شرکت دفع زباله و شرکت فرانسوی «وئولیا» (VEOLIA)، یکی از بزرگترین شرکتهای جهان در توزیع آب، شرکت دارند.