به‌گزارش رویترز، یک منبع آگاه منطقه و همسو با دمشق گفت پس از توافق برای برقراری مجدد روابط بین عربستان سعودی و ایران، متحد کلیدی بشار اسد، تماس‌های ریاض و دمشق افزایش یافته است.
ازسرگیری روابط بین ریاض و دمشق مهم‌ترین پیشرفت تاکنونی در نزدیکی کشورهای عربی به رژیم اسد محسوب می‌شود. بسیاری از کشورهای غربی و عربی پس از آغاز جنگ سوریه در سال ۲۰۱۱ از دمشق دوری کردند.
پادشاهی سعودی و ایران پس از قطع روابطشان از سال ۲۰۱۶، ۱۹ اسفند گذشته / ۱۰ مارس با انتشار بیانیه مشترکی با چین به‌عنوان میانجی، درباره ازسرگیری روابط دیپلماتیک و گشایش مجدد سفارتخانه‌های خود توافق کردند.
وزیران خارجه شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس نیز از نزدیکی ایران و عربستان سعودی استقبال کردند.
دومین منبع آگاه همسو با دمشق به رویترز گفت دولت‌های سعودی و سوریه آماده می‌شوند تا پس از تعطیلات عید فطر مسلمانان در نیمه دوم آوریل سفارتخانه‌های خود را بازگشایی کنند.
به‌گفته یکی از منابع منطقه‌ای و یک دیپلمات آگاه در خلیج فارس، این تصمیم نتیجه مذاکرات یک مقام ارشد اطلاعاتی سوریه در عربستان سعودی است.
دفتر ارتباطات دولت عربستان سعودی، وزارت خارجه این کشور و دولت سوریه در این‌باره اظهار نظری نکردند.
این منابع مطلع به دلیل حساسیت موضوع نخواستند که نامشان فاش شود.
آمریکا و چندین متحد منطقه‌ای آن از جمله عربستان سعودی و قطر از برخی از گروه‌های شورشی سوری حمایت کرده بودند. بشار اسد با کمک ایران و روسیه توانست شورش‌ها در اکثر مناطق سوریه را سرکوب کند.
آمریکا با اقدامات کشورهای منطقه برای عادی‌سازی روابط خود با حکومت اسد مخالفت کرده و به اعمال خشونت‌بار دولت سوریه در طول جنگ و نیاز به مشاهده پیشرفت به سمت راه حل سیاسی تأکید کرده است.
تعلیق در اتحادیه عرب
امارات متحده عربی، یکی دیگر از شرکای استراتژیک ایالات متحده، مسیر عادی‌سازی روابط با اسد را به پیش می‌برد و به‌تازگی او و همسرش را در ابوظبی پذیرفته است. اما عربستان سعودی بسیار محتاطانه‌تر عمل کرده است.
دیپلمات آگاه در خلیج فارس گفت مقام بلندپایه اطلاعاتی سوریه «روزها» در ریاض ماند تا توانست توافق برای بازگشایی «هر چه سریعتر» سفارتخانه‌های دو کشور را به‌دست آورد.
یکی از منابع منطقه‌ای این مقام سوری را حسام لوقا، مدیر اطلاعات سوریه معرفی کرد و گفت مذاکرات دو طرف شامل امنیت در مرزهای سوریه و اردن در برابر قاچاق ماده مخدر کاپتاگون یا آمفتامین، سومین مخدر پرمصرف جهان از سوریه بود که بازار پررونقی در خلیج عربی دارد.
یک سال پیش پژوهشکده آمریکایی نیولاینز در گزارشی اعلام کرده بود که بلندپایه‌ترین مقام‌های دولت سوریه، از جمله ماهر اسد، برادر بشار اسد، در تولید و قاچاق ماده مخدر کاپتاگون دست دارند. در این گزارش همچنین گفته شده بود که حزب‌الله لبنان بخش سازمان‌یافته از شبکه توزیع این ماده مخدر صنعتی است و شبه‌نظامیان وابسته به ایران هم در ایجاد امنیت شاهراه‌های ارتباطی شبکه انتقال آن دست دارند.
در سال ۲۰۱۱ اتحادیه عرب در واکنش به سرکوب وحشیانه اعتراضات مردم سوریه توسط رژیم اسد عضویت این کشور در این اتحادیه را تعلیق کرد.
فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان سعودی در اوایل ماه جاری میلادی گفت تعامل با اسد می‌تواند به بازگشت سوریه به اتحادیه عرب منجر شود، اما فعلاً بحث در مورد چنین اقدامی زود است.
دیپلمات آگاه گفت مذاکرات سوریه و عربستان سعودی می‌تواند راه را برای رأی‌گیری درباره رفع تعلیق سوریه در اجلاس بعدی سران کشورهای عربی هموار کند. انتظار می‌رود این اجلاس در ماه آوریل در عربستان سعودی برگزار شود.
امارات متحده عربی در سال ۲۰۱۸ سفارت خود را در دمشق بازگشایی کرد و گفت کشورهای عربی به حضور بیشتر در حل‌و‌فصل مناقشه سوریه نیاز دارند.
در حالی که اسد با کشورهای عربی که زمانی از او دوری می‌کردند، تماس‌هایی برقرار کرده است، تحریم‌های آمریکا علیه سوریه همچنان عامل پیچیده‌ای بر سر راه کشورهایی است که به‌دنبال گسترش روابط تجاری با سوریه هستند.