گزارش جدید هیئت بین دولتی سازمان ملل بعد از ظهر دوشنبه ۲۹ اسفند / ۲۰ مارس ارائه میشود. انتظار میرود این گزارش هشدار تازهای باشد در اینباره که زمان برای جلوگیری از گرمایش زمین رو به پایان است.
هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی سازمان ملل نهادی با ۱۹۵ کشور عضو است. بیش از ۶۰۰ نماینده علمی و سیاسی از دوشنبه گذشته خط به خط سند مورد نظر را به بحث گذاشتند. مذاکرات باید روز جمعه تمام میشد، اما تا عصر یکشنبه ادامه داشت.
گزارش جدید را صدها دانشمند جهان تهیه کردهاند و مجموعه خلاصهشدهای از تحقیقات درباره گرمایش زمین است که در شش گزارش هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی (IPCC) از سال ۲۰۱۸ و پس از توافق اقلیمی پاریس در سال ۲۰۱۵ تهیه شده است. مطالعات علمی اخیر اما در نظر گرفته نشده است.
در ابتدای این نشست، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد به نمایندگان هشدار داد که زمین در حال «نزدیک شدن به نقطه بیبازگشت» است و در آستانه از دست دادن میزان توافقشده بینالمللی ۱,۵ درجه سانتیگراد گرمایش جهانی از زمان ماقبل صنعتی است.
انتشار جهانی دی اکسید کربن و سایر گازهای گلخانهای – عمدتاً به دلیل استفاده از سوختهای فسیلی و نابودی جنگلها – در حال افزایش است در حالی که براساس توافق پاریس باید به سرعت کاهش مییافت.
دولتها تقریباً هشت سال پیش در پاریس توافق کردند که افزایش دما را به ۱,۵ درجه سانتیگراد محدود کنند یا حداقل آن را بسیار کمتر از ۲ درجه سانتیگراد نگه دارند. از آن زمان دانشمندان بهطور فزایندهای گفتهاند که هرگونه گرمایش فراتر از این آستانه، بشریت را در معرض خطر جدی قرار میدهد.
میانگین دمای جهانی از قرن نوزدهم تاکنون ۱,۱ درجه سانتیگراد افزایش یافته است. گوترش هفته گذشته تأکید کرد که هدف ۱,۵ درجه سانتیگراد تنها «با کاهش سریع انتشار گازهای گلخانهای در تمام بخشهای اقتصادی جهان» ممکن است.
گزارش روز دوشنبه پس از آن منتشر میشود که هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی سازمان ملل دو سال پیش روشن کرد که تغییرات آبوهوایی به وضوح ناشی از فعالیتهای انسانی است و پیشبینیهای خود را بسته به میزان انتشار گازهای گلخانهای در مورد طیف وسیعی از سناریوهای احتمالی اصلاح کرد.
سال بعد از آن گزارشی منتشر کرد که در آن نتیجهگیری شده بود که تأثیرات گرمایش جهانی در حال حاضر احساس میشود و نزدیک به نیمی از جمعیت جهان «در برابر تغییرات اقلیمی بسیار آسیبپذیر هستند». دو ماه بعد، آنچه را که باید برای کاهش آسیبهای ناشی از گرمایش اجتنابناپذیر و جلوگیری از افزایش خطرناک بیشتر دما انجام داد، اعلام کرد و گفت کاهش شدید هزینههای گسترش انرژی خورشیدی و بادی این کار را آسانتر میکند.
سه گزارش ویژه دیگر هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی سازمان ملل بر روی اقیانوسها، زمین و هدف ۱,۵ درجه سانتیگراد تمرکز داشتند.
دور بعدی گزارشها تا نیمه دوم این دهه منتشر نمیشود و کارشناسان میگویند این فاصله زمانی برای انجام اقدامات بیشتر بسیار دیر است.
دولتها در اجلاس اقلیمی سال گذشته در مصر موافقت کردند که صندوقی برای کمک به پرداخت خسارتهایی که بر اثر افزایش گرما به کشورهای آسیبپذیر وارد میشود ایجاد کنند، اما نتوانستند اقدامات جدیدی را برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای انجام دهند.
انتشار گزارش جدید هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی سازمان ملل در مذاکرات اقلیمی دُبی در ماه دسامبر نقشی اساسی خواهد داشت. این نشست اولین اجلاسی خواهد بود که تلاشهای جهانی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای از زمان توافق پاریس را بررسی میکند و درخواست کشورهای فقیرتر برای دریافت کمکهای بیشتر را بررسی خواهد کرد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، بهتازگی اعلام کرد که شرکتهایی که از سوخت فسیلی استفاده میکنند باید بخشی از سودهای کلان خود را برای کمک به قربانیان تغییرات اقلیمی واگذار کنند.