آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، روز چهارشنبه ۱۵ مارس/ ۲۴ اسفند از چین به دلیل میانجیگری در توافق عادی‌سازی روابط میان ایران و عربستان سعودی تمجید کرد و گفت که این موضوع می‌تواند به نفع منطقه باشد.
بلینکن در خلال سفرش به اتیوپی به خبرنگاران گفت: «از منظر ما، هر چیزی که بتواند به کاهش تنش‌ها، جلوگیری از درگیری و بازدارندگی از اقدامات خطرناک و بی ثبات کننده ایران کمک کند، چیز خوبی است.»
او گفت: «من فکر می‌کنم این ارزشمند است که کشورها، در جایی که می‌توانند، اقدام کنند، مسئولیت پیشبرد امنیت و پیشبرد روابط مسالمت‌آمیز را بر عهده بگیرند.»
چین، یکی از واردکنندگان بزرگ نفت، روز جمعه میانجی توافقی شد برای احیای روابط ایران، دشمن ایالات متحده از زمان انقلاب، و عربستان سعودی که شراکت دیرینه‌اش با واشنگتن به دلیل نگرانی‌های جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در زمینه حقوق بشر مختل شده است.
ایالات متحده اغلب نقش چین را در جهان بی‌ثبات‌کننده می‌داند، هرچند همواره گفته است که پکن اگر می‌خواهد به یک قدرت بزرگ تبدیل شود، باید مسئولیت بیشتری در امور بین‌المللی بپذیرد.
استقبال محتاط سعودی‌ها
همزمان با سخنان بلینکن در اتیوپی، محمد الجدعان، وزیر دارایی عربستان سعودی نیز روز چهارشنبه اعلام کرد که پس از توافق با ایران، سرمایه‌گذاری عربستان سعودی در این کشور ممکن است «بسیار سریع» انجام شود. الجدعان در جریان یک نشست اقتصادی در ریاض گفت: «فرصت‌های زیادی برای سرمایه‌گذاری عربستان سعودی در ایران وجود دارد و تا زمانی که شرایط توافق رعایت شود ما مانعی در این راه نمی‌بینیم.»
ایران و عربستان سعودی پس از هفت سال خصومت که ثبات و امنیت خلیج فارس را به خطر انداخت و به دامن‌زدن به درگیری‌ها در خاورمیانه از یمن تا سوریه منجر شد، اکنون به این شکل به هم لبخند می‌زنند.
وزیر دارایی سعودی که وظیفه‌اش تامین شرایط مالی مساعد برای پیشبرد طرح‌های اقتصادی بلندپروازانه ولیعهد این کشور است گفت که کشورش به دنبال ثبات و آرامش در منطقه است. او در مصاحبه‌ای اختصاصی به رویترز چنین گفت: «ثبات در منطقه برای جهان و کشورهای منطقه بسیار مهم است و ما همیشه گفته‌ایم که ایران همسایه ما است و ما هیچ علاقه‌ای به درگیری با همسایگان خود نداریم، اگر آنها مایل به همکاری باشند.»
الجدعان گفت: «ما دلیلی نداریم که در ایران سرمایه گذاری نکنیم و دلیلی نداریم که به آنها اجازه سرمایه گذاری در عربستان سعودی را ندهیم.»
او گفت: «اگر آنها (ایران) مایلند این روند را طی کنند، پس ما بیش از آنها مایل هستیم که این روند را طی کنیم و به آنها نشان دهیم که از آنها استقبال می‌شود و خوشحال می‌شویم که در توسعه آنها مشارکت کنیم.»
الجدعان افزود: «برای تمرکز بر توسعه اقتصادی و تمرکز بر تأمین نیاز مردم، به ثبات نیاز است و آنها (ایران) به هر دو نیاز دارند. در ایران فرصت‌های زیادی وجود دارد و عربستان سعودی نیز فرصت‌های زیادی برای آنها فراهم می‌کند.»
امید عربستان به تضمین‌های چین
این توافق که با میانجیگری چین انجام شد، پس از چهار روز گفتگوهای فاش نشده قبلی در پکن بین مقامات ارشد امنیتی عربستان سعودی و ایران اعلام شد.
یکی دیگر از مقام‌های سعودی روز چهارشنبه به خبرنگاران به طور جداگانه گفت: «چین اهرم فشاری بر ایران دارد و اگر تهران به توافق امضا شده با عربستان سعودی در پکن احترام نگذارد، نمی‌تواند توجیهی برای چینی‌ها ارائه کند.»
این مقام که نخواست نامش فاش شود، گفت که چین در موقعیت منحصربفردی قرار دارد زیرا از روابط استثنایی هم با ایران و هم با عربستان سعودی برخوردار است.
او گفت: «چین اولین شریک تجاری برای هر دو کشور است، بنابراین اهرم فشار در این زمینه بسیار مهم است. و از آنجایی که ما در حال اعتمادسازی هستیم، این تعهد باید با حضور مقامات چینی انجام شود.»
عربستان سعودی در سال ۲۰۱۶ پس از هجوم نیروهای وابسته به حکومت به سفارت این کشور در تهران در جریان اختلاف بین دو کشور بر سر اعدام باقر النمر، یک روحانی برجسته شیعه روابط خود را با ایران قطع کرد.
سعودی‌ها همچنین ایران را مسئول حملات موشکی و پهپادی به تاسیسات نفتی این کشور در سال ۲۰۱۹ و همچنین حملات به نفتکش ها در آب‌های خلیج فارس دانسته‌اند. ایران این اتهامات را رد می‌کند.
این مقام سعودی بدون اشاره به جزئیات گفت: «سخت‌ترین موضوعات در مذاکرات با ایران مربوط به یمن، رسانه‌ها و نقش چین بود.»
هر دو طرف توافق کرده‌اند که توافقنامه امنیتی سال ۲۰۰۱ را مجدداً فعال کنند، که همکاری در مبارزه با مواد مخدر، قاچاق و جرائم سازمان یافته و همچنین پیمان قبلی دیگر در مورد تجارت، اقتصاد و سرمایه گذاری را پوشش می‌دهد.
این مقام گفت: «از سرگیری روابط دیپلماتیک به این معنی نیست که ما متحد هستیم… روابط دیپلماتیک یک هنجار برای عربستان سعودی است و ما باید آن را با همه داشته باشیم.»