کنکور سال ۱۴۰۲ پنج‌شنبه و جمعه، ۲۹ و ۳۰ دی برگزار می‌شود. در سال‌های اخیر پدیده لو رفتن سئوالات کنکور و رواج تقلب همپای رشد شبکه‌های مجازی و وسایل الکترونیکی و ابزارهای هوشمند افزایش یافته و به نگرانی‌هایی درباره سلامت کنکور دامن زده است. با وجود آنکه اینترنت حوزه‌های برگزاری کنکور قطع شده بود، در سال جاری هم باز احتمال لو رفتن سوالات مطرح شده است.
عبدالرسول پورعباس، معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس سازمان سنجش در مصاحبه با خبرگزاری مهر اما منکر تقلب در کنکور شد. پورعباس گفت:
« ۹ نفر در استان گلستان قصد داشتند اقداماتی در جهت ارسال سوالات به خارج از حوزه امتحانی صورت دهند که با توجه به رصد قبلی ناکام ماندند و یک نفر نیز در یکی از شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی اقدام به عکس‌برداری از سه صفحه دفترچه‌های خود و انتقال آن به خارج از محل برگزاری آزمون و ارسال برای پشتیبان خود کرد که این فرد نیز دستگیر شد که با توجه به زمان کوتاه این اقدام و جمع‌آوری پاسخنامه‌ها و همچنین مراقبت‌های انجام شده با دستگاه‌های آشکارساز هیچ خدشه و مشکلی در این زمینه به وجود نیامد و ادعاهایی که در برخی کانال‌ها و شبکه‌های اجتماعی در این باره مطرح می‌شود به هیچ عنوان صحت ندارد و قابل اعتنا نیست.»
داوطلبان مقصرند
احمد حسین فلاحی، عضو کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) اما انتشار سوالات از جلسه نوبت اول کنکور ۱۴۰۲ با وجود محدودیت اینترنت را رد نکرد. فلاحی گفت:
«کمیسیون از قبل پیگیر این موضوع بود و همچنان به پیگیری خود ادامه خواهد داد. باید ببینیم در خصوص انتشار سوالات از جلسه آزمون سراسری، نظر سازمان سنجش آموزش کشور چیست؟ دفعات قبل هم گزارش‌هایی پیرامون انتشار سوالات کنکور ارائه شد که سازمان سنجش آن را رد کرد.»
به گفته عضو کمیسیون آموزش مجلس قرار است در «هفته‌های آینده» موضوع انتشار سوالات کنکور در مجلس شورای اسلامی با مسولان سازمان سنجش به بحث گذاشته شود.
فلاحی در مورد راهکار جلوگیری از تقلب و انتشار سوالات کنکور داوطلبان ورود به دانشگاه‌‌های کشور را مقصر دانست و بازنگری در نظام آموزشی کشور را ضروری دانست. او گفت:
«به نظر می‌رسد برخی افراد در ۱۲ سال تحصیل در مدرسه آنچنان متعهد بار نیامده‌اند و می‌خواهند به هرقیمتی که شده کرسی‌های بالاتر را به دست آورند. باید در نظام آموزش کشور بازنگری کنیم؛ اولا چه لزومی دارد که همه دانش‌آموزان وارد دانشگاه شوند؟ خیلی از آن‌ها می‌توانند به کسب مهارت‌های مختلف بپردازند.»
توطئه‌ای در کار است
رضا پاک فطرت، عضو کمیسیون آموزش مجلس اما در مصاحبه با «انتخاب» در واکنش به لو رفتن سوالات کنکور «اغتشاشگران» و «ضد انقلاب» را مقصر دانست. پاک‌فطرت گفت:
«اگر واقعا با این همه تمهیدات باز چنین اتفاقاتی رخ داده باشد [سوالات لو رفته باشد] این هم خودش اغتشاش است. می‌خواهند با احساسات و روح و روان جوانان و نوجوانان بازی و آن‌ها را تحریک کنند. شاید یک عده ضد انقلاب دنبال تحریک جوانان شاداب و پر انرژی هستند و می‌خواهند آن‌ها را تحریک کنند و گرنه چه دلیلی دارد این اتفاق بیفتد؟ مگر بار اولی است که آزمون گرفته‌ایم اگر واقعا چنین چیزی باشد نباید به این راحتی از کنارش گذشت. از هر مجموعه‌ای که این اتفاق رخ داده باشد، فراتر از بحث مالی است.»
بسیاری از کارشناسان حوزه آموزش از سال‌ها پیش کنکور سراسری را زمینه‌ساز بی‌عدالتی و اعمال تبعیض دانسته و خواهان حذف آن شده بودند. توزیع رتبه‌های برتر کنکور براساس انواع مدارس کشور، سهمیه‌بندی‌های تبعیض‌آمیز و ظرفیت کم دانشگاه‌ها نسبت به شمار داوطلبان در کنار تقلب‌های گسترده که از آن به‌عنوان «مافیای کنکور» یاد می‌شود، کنکور در ایران را نابرابر کرده است.