نیوزویک در گزارش ویژهای ضمن اعلام این خبر بهنقل از این منبع آگاه که نخواست نامش فاش شود نوشته است حملات هوایی اسرائیل به سوریه در اواخر سال ۲۰۱۷ و زمانی که نیروهای ایرانی شروع به استقرار در این کشور متحد خود کردند، آغاز شد. بهگفته این منبع، چنین حملاتی «داراییها و منافع نظامی ایران در خاک سوریه را که تهدیدی برای اسرائیل محسوب میشوند»، هدف قرار دادهاند.
اسرائیل بهطور معمول مسئولیت حملات هوایی به سوریه را قبول یا رد نمیکند اما بهشکل غیررسمی در این کشور از این حملات بهعنوان «جنگی میان جنگها» یاد میکنند. سوریه اما اسرائیل را همواره عامل این حملات دانسته و بسیاری از گزارشهای رسانههای بینالمللی نیز به دخالت اسرائیل در این جنگ اشاره کردهاند. رهبران اسرائیل، از جمله خود بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر این کشور نیز گاهی چنین حملاتی را ستایش کردهاند.
این منبع آگاه به نیوزویک گفته است که در طول دو سال گذشته ایران استراتژی خود را تغییر داده است و «بهمنظور مقابله با حملات هوایی اسرائیل، قابلیتهای پدافند هوایی را به نام خود در سوریه و با هزینه دهها میلیون دلاری مستقر میکند». این منبع گفت:
«ارتقای این قابلیتها بهعنوان پروژهای مشترک با ارتش سوریه و حتی احتمالاً با هدف امکان فعالیت مستقل سامانههای پدافند هوایی ایران در بخشهایی از سوریه انجام میشود. علاوه بر این، ایرانیها به سوریها در ارتقای سامانه رادارشان کمک میکنند تا حملات اسرائیل را که عمدتاً علیه ایران در سوریه طراحی میشود شناسایی و از آنها جلوگیری کنند.»
این منبع گفت در این تلاش، موشکهای صیاد «۴بی» با برد ۳۰۰ کیلومتر که ۱۵ آبان / ۶ نوامبر در مراسمی با حضور اعضای ارشد نیروهای نظامی ایران رونمایی شد، شرکت دارند.
منبع اطلاعاتی همچنین هفت حمله علیه شبکه در حال رشد ایران در سوریه در دو سال گذشته را شناسایی کرده است که توسط نیروهای اسرائیلی انجام شدهاند، از جمله در پالمیرا و طرطوس در اکتبر ۲۰۲۱، لاذقیه در دسامبر ۲۰۲۱، دمشق در مارس ۲۰۲۲، حملهای دیگر در طرطوس در ژوئیه ۲۰۲۲ و دو حمله دیگر در حمص در نوامبر و دسامبر ۲۰۲۲.
منبعی که نیوزویک با او صحبت کرده گفته است که در طول چند سال گذشته ۱۰ ایرانی در حملات هوایی اسرائیل در سوریه کشته شدهاند و هویت دو ایرانی کشته شده در حمله هوایی مارس ۲۰۲۲ به نامهای مرتضی سعیدنژاد و احسان کربلاییپور تأیید شده است که گفته میشود هر دو از مهندسان پدافند هوایی بودهاند. سپاه پاسداران در آن زمان به کشته شدن آنها اعتراف کرد و گفت انتقام آنها را خواهد گرفت.
بهنوشته نیوزویک یکی از ایرانیان سرشناس که اخیراً در سوریه جان باخته است، سرهنگ نیروی هوافضای سپاه پاسداران، داوود جعفری، معروف به «ملک» است که منبع اطلاعاتی او را فرمانده تلاشهای پدافندی ایران در سوریه معرفی کرده است. کشته شدن جعفری از سوی جمهوری اسلامی تأیید شده و مقامات ایرانی اسرائیل را مسئول آن دانستهاند.
این منبع میگوید داوود جعفری پیش از مرگش در ملاله واقع در حومه دمشق، جایی که گفته میشود افسران ایرانی هنوز در آنجا فعالیت دارند، کار میکرد. بهگفته او، جعفری از جمله با جواد غفاری، سرلشکر سپاه پاسداران و فرمانده سابق نیروهای ایرانی در سوریه و سردار سرتیپ پاسدار محمدرضا زاهدی، فرمانده سپاه در سوریه و لبنان همکاری میکرده است.
سرگرد جان مور، سخنگوی فرماندهی مرکزی ایالات متحده درباره تلاشهای پدافند هوایی ایران در سوریه و حملات هوایی اسرائیل به نیوزویک گفت:
«ما قصد نداریم در مورد نیات ایران و تغییر در قابلیتهای تهاجمی یا دفاعی آنها گمانهزنی کنیم اما بهطور گسترده میدانیم که ایران یکی از بزرگترین تهدیدها برای منطقه است و اسرائیل گزینههای زیادی برای دفاع از کشور خود دارد.»
سوریه و ایران همچنان آشکارا از همکاری با هم استقبال میکنند. ایمن سوسان، معاون وزیر امور خارجه سوریه روز دوشنبه ۱۹ دی / ۹ ژانویه در تهران با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران دیدار و درباره تقویت بیشتر ائتلاف خود گفتوگو کرد.
در ژوئیه ۲۰۲۰ توافقی در زمینههای دفاعی بین ایران و سوریه بهدست آمد که پس از امضای آن، سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران اعلام کرد که «در چارچوب تقویت روابط نظامی بین دو کشور، ایران سامانه پدافند هوایی سوریه در منطقه را تقویت خواهد کرد».
روز گذشته، سهشنبه ۲۰ دی / ۱۰ ژانویه منابع خبری سوریه از بازداشت شش افسر سوری در هفتههای اخیر به اتهام دادن اطلاعات در مورد تحرکات داوود جعفری به طرفهای خارجی مخالف حکومت اسد خبر دادند.
بخش اطلاعات نظامی ارتش سوریه بعد از شنود مکالمات و پیامهای این افسرها آنها را بازداشت کرد.