به دنبال انتشار گزارش‌هایی مبنی بر اینکه مقام‌های جمهوری اسلامی بدون اعلام عمومی گشت‌های ارشاد را تعطیل کرده‌اند، بخش‌هایی از حکومت با رد ضمنی این خبرها از تغییر نوع مقابله‌شان به پوشش زنان و حتی قدرتمند‌تر شدن و به‌روز شدن برخوردها خبر دادند. ایالات متحده هم روز دوشنبه ۵ دسامبر/ ۱۴ آذر اعلام کرد که هیچ نشانه‌ای مبنی بر بهبود رفتار جمهوری اسلامی با زنان مشاهده نکرده است.
اعتراض‌های سراسری در ایران از روز ۲۵ شهریور و با قتل ژینا (مهسا) امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد در تهران شروع شد و همچنان ادامه دارد. این گسترده‌ترین اعتراضات ضدحکومتی در تاریخ جمهوری اسلامی است.
در روزهای گذشته رسانه‌های داخلی در ایران به نقل از دادستان کل کشور نوشتند که واحدهای گشت ارشاد در همان جایی که فعال بود، تعطیل شده است. اشاره غیرمستقیم محمدجعفر منتظری به فعالیت این واحد در نیروی انتظامی بود.
در بولتن شماره ۱۱ خبرگزاری فارس برای حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران که در تاریخ ۳۰ تیرماه یعنی کمتر از دوماه پیش از قتل ژینا امینی تهیه شده است، رئیس و اعضای ستاد امر به معروف در یک جلسه محرمانه احتمالاً در دفتر رهبر جمهوری اسلامی، جزئیات «طرحهای هوشمندانه»شان برای مقابله با زنان را اعلام کرده بودند.
روز دوشنبه روزنامه شرق در تهران تلاش کرد تأیید چنین تصمیمی را از روابط عمومی فراجا بگیرد. براساس روایت شرق، آنها در پاسخ با لحن توهین‌آمیزی خبرنگار و مدیران روزنامه را تهدید کرده‌اند که در اموری که به آنها مربوط نیست دخالت نکنند. به نظر می‌رسد مقام‌های جمهوری اسلامی فعلاً بنا دارند فعالیت یا تعطیلی گشت‌های ارشاد را به صورت مبهم نگاه دارند و متناسب با میزان اعتراض‌ها و وضعیت تداوم نارضایتی‌ها تصمیم بگیرند.
براساس اخبار منتشر شده در بولتن محرمانه خبرگزاری فارس برای فرمانده سپاه در روز ۳۰ تیرماه ۱۴۰۱ خامنه‌ای به یکی از اعضای دفترش گفته بود که «از هر چه کوتاه بیایم از بحث عفاف و حجاب کوتاه نمی‌آیم.» اصغر حجازی از اعضای ارشد دفتر علی خامنه‌ای این روایت از رهبری نظام را برای دلگرم کردن رئیس ستاد امر به معروف و نهی از منکر و اطمینان‌بخشی به تداوم برنامه‌های آنها برای سرکوب زنان گفته بود.
در همین بولتن‌های محرمانه در روز ۲۵ خرداد ۱۴۰۱، علی خامنه‌ای در دیدار خصوصی‌اش با ابراهیم رئیسی به او گفته بود که در مقوله حجاب و برخورد با زنان باید «مجاهدت هوشمندانه» صورت بگیرد. احتمالاً انتشار این شایعات از سوی بخش‌هایی از حاکمیت و سکوت بخش‌هایی که به صورت مستقیم درگیر اعمال ستم بر زنان هستند بخشی از همین «مجاهدت هوشمندانه» باشد.
مردم را به جان هم بیندازیم!
در بولتن شماره ۱۱ خبرگزاری فارس برای حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران که در تاریخ ۳۰ تیرماه یعنی کمتر از دوماه پیش از قتل ژینا امینی تهیه شده است، رئیس و اعضای ستاد امر به معروف در یک جلسه محرمانه احتمالاً در دفتر رهبر جمهوری اسلامی، جزئیات «طرحهای هوشمندانه» شان برای مقابله با زنان را اعلام کرده بودند.
براساس روایتی که در این بولتن آمده است، آنها ۱۱ عرصه برای مقابله با زنان در نظر گرفته‌اند و برنامه‌شان این است که به صورت «گام به گام» و «منطقه به منطقه» آن را اجرایی کنند.
«اگر در مناطق و شهرستان‌ها و شهرها به تدریج این طرح را اجرایی کنیم، به سایر استان‌ها و نقاط کشور هم سرایت می‌کند. مثلاً شهرک شهید محلاتی در تهران خانواده‌های زیادی از نیروهای سپاه ساکن هستند. شورای امر به معروف و نهی از منکر هم در آن شهرک حضور دارد.»
در ادامه مقام‌های شورای امر به معروف و نهی از منکر به اعضای دفتر علی خامنه‌ای نوید می‌دهند که با به جان هم انداختن مردم می‌توان نتیجه بهتری به دست آورد:
«در مرحله دوم هم می‌توان طرح برخورد با کشف حجاب در اتومبیل را به نوعی از درب منزل اجرایی کرد. مثلاً وقتی می‌توان پلاک ماشین را جریمه کرد، می‌توان پلاک منزل فرد بی حجاب را هم شناسایی و جریمه کرد. بالاخره فردی که کشف حجاب کرده از یک محله‌ای خارج می‌شود. در این مرحله نقش شورای محله پررنگ تراست. البته ممکن است که آن خانه چندین مالک داشته باشد. این موضوع نیز دیده شده است. مثلاً وقتی که پلاک یک آپارتمان جریمه می‌شود، یعنی اگر یک نفر باعث جریمه یک ساختمان شد همه اهالی آن ساختمان جلوی او را می‌گیرند و می گویند که تو تولید جریمه می‌کنی.»
مقام‌های جمهوری اسلامی در هفته‌ها و ماه‌های گذشته بارها بر تغییر وضعیت گشت ارشاد صحبت کرده‌اند. اما حرف عموم آنها نه حذف جنبه‌ای از ستم سیستماتیک جمهوری اسلامی بر زنان و به رسمیت شناختن آزادی پوشش که به روز کردن و تعمیق این ستم و تسری آن به اشکال نوین بوده است. طرح جریمه نقدی، اعمال محرومیت اجتماعی و ممنوعیت دریافت خدمات عمومی به زنان در همین دوره زمانی بارها شنیده شده است. این احتمالا پاسخی است به مطالبه «هوشمندی» مورد نظر علی خامنه‌ای از پیچ و مهره‌های نظامش تا حرفش در مورد حجاب و وجوبش در جمهوری اسلامی بر زمین نماند.
حسین جلالی، نماینده رفسنجان که از حامیان مقابله سخت نظام با زنان است روز سه‌شنبه ۱۵ آذر در تشریح طرحهای هوشمندانه‌ای که نظام در دست اجرا دارد گفت: «منظور از تغییر روش این است که امکان دارد در قالب تذکری از طریق پیامک به افراد بی‌حجاب اعلام شود که شما حجاب رعایت نکردید و سعی کنید به قانون احترام بگذارید. بعد از تذکر، وارد مرحله اخطار می‌شویم بعد هشدار و در مرحله سوم ممکن است حساب بانکی فرد بی‌حجاب مسدود شود.»
غرب: ما تردید داریم جمهوری اسلامی دست از ستم کشیده باشد
در غرب هم اخبار ضد ونقیضی که از ایران منتشر شده است با تردید نگریسته شد. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، در مورد این اظهارات دادستانی کل کشور گفت که تعطیلی گشت‌های ارشاد، ادعایی مبهم و نامشخص است.
بلینکن در جریان مذاکرات تجاری با اتحادیه اروپا در حومه مریلند واشنگتن به خبرنگاران گفت: «نمی‌دانم این (اعتراضات و رفتار حکومت) به کجا ختم می‌شود، اما نکته اصلی، آرمان‌ها و خواسته‌های مردم ایران است. آیا رژیم آنها را در نظر می‌گیرد و به آنها عمل می‌کند یا خیر؟»
بلینکن گفت که سرکوب مردم و استفاده از خشونت برای عقب نگاه داشتن آنها نشانه ضعف جمهوری اسلامی است.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا پیشتر گفته بود که ایالات متحده «در مورد ادعاهای مبهم یا نامشخص مقامات ایرانی اظهار نظر نخواهد کرد.» او گفت: «متأسفانه، ما چیزی ندیده‌ایم که نشان دهد رهبری جمهوری اسلامی رفتار خود با زنان و دختران را بهبود بخشیده یا خشونتی را که بر معترضان اعمال می‌کند، متوقف کرده است.»