۲۳ کشور عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت و متحدانش ( موسوم به ائتلاف اوپک‌پلاس) در سی‌وسومین نشست خود با کاهش روزانه ۲ میلیون بشکه تولید نفت خام از نوامبر/آبان سال جاری تا دسامبر/آذر سال ۲۰۲۳ به توافق رسیدند. این بیشترین میزان کاهش تولید نفت خام اوپک پلاس از زمان همه‌گیری ویروس کرونا تاکنون است. ایالات متحده به سبب تحریم نفتی روسیه خواهان افزایش تولید نفت است.
الجزیره می‌نویسد انتظار می‌رود تا سه هفته آینده پیامدهای تصمیم اوپک پلاس مبمی بر کاهش دو میلیون بشکه نفت خام در روز، در بازارهای جهانی آشکار شود و مصرف‌کنندگان افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی را احساس کنند.
این احتمال هم وجود دارد که آمریکا با آزادسازی بخشی از ذخایر استراتژیک نفت خود با افز ایش قیمت نفت مقابله کند.
یک منبع آگاه به خبرگزاری رویترز گفت ایالات متحده اوپک را تحت فشار قرار داده است که به کاهش کاهش تولید ادامه ندهد.
واکنش کاخ سفید
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی و برایان دیس، مدیر شورای اقتصاد ملی آمریکا شامگاه چهارشنبه ۵ اکتبر/ ۱۳ مهر در بیانیه مشترکی در واکنش به تصمیم اوپک پلاس اعلام کردند چنین تصمیمی در شرایط کنونی «کوته‌بینانه» و لذا «تاسف‌آور» است. در ادامه این بیانیه آمده است:
«در زمانی که حفظ عرضه نفت به بازارهای جهانی از اهمیت بالایی برخوردار است، این تصمیم بیشترین تأثیر منفی را بر کشورهای با درآمد پایین و متوسط خواهد گذاشت که در حال حاضر از افزایش قیمت حامل‌های انرژی رنج می‌برند.»
هنوز مشخص نیست که آیا کاهش تولید روزانه شامل کاهش داوطلبانه تولید نفت اضافی توسط اعضایی مانند عربستان سعودی هم هست یا اینکه در مجموع اعضای اوپک پلاس از میزان روزانه تولید نفت خام خود می‌کاهند.
نشست اوپک پلاس در شرایطی برگزار شد که قیمت انواع نفت خام از بالاترین رکورد سال جاری (۱۳۰ دلار در ماه مارس)، کاهش قابل توجهی پیدا کرده و بازار دچار نوسان شدیدی شده است. نفت خام شاخص برنت تا پایان روز چهارشنبه ۹۲ دلار و ۴۵ سنت ثبت شد.
اوپک پلاس در نشست سی‌ودوم هم ۱۰۰ هزار بشکه از تولید خود کاسته بود.
اثرگذاری قیمت نفت در انتخابات آمریکا
اندکی پس از اعلام تصمیم اوپک پلاس، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا گفت که دولت آمریکا در تلاش است اطمینان حاصل کند که نفت در بازارها به اندازه کافی وجود دارد و قیمت پایین نگه داشته می‌شود.
بلینکن در یک نشست خبری در شیلی در پاسخ به این سوال که آیا آمریکا از همکاری نکردنِ عربستان سعودی به عنوان متحدش در منطقه به دلیل موافقت با کاهش کاهش تولید نفت ناامید شده است، گفت واشنگتن «منافع متعددی در رابطه با عربستان سعودی دارد.»
این احتمال وجود دارد که افزایش قیمت حامل‌های انرژی در انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا اثرگذار باشد.
جیک سالیوان و برایان دیس در ادامه بیانیه متشرک خود اعلام کردند که آمریکا در ماه آینده ۱۰ میلیون بشکه از ذخایر استراتژیک نفت این کشور را برای «حمایت از مصرف‌کنندگان آمریکایی و ارتقای امنیت انرژی» آزاد خواهد کرد.
تصمیم سیاسی یا صرفاً فنی؟
عربستان سعودی و سایر اعضای اوپک پلاس می‌گویند هدف آن‌ها افزایش قیمت نفت نیست، بلکه صرفاً می‌خواهند با نوسانات قیمت نفت مقابله کنند. در همان حال کشورهای غربی روسیه را متهم می‌کنند که در جنگ اوکراین از نفت و گاز به عنوان سلاح استفاده میکند. روسیه هم کشورهای غربی را متهم میکند که دلار و از شبکه سوئیفت به عنوان سلاح استفاده میکند.
واشنگتن قصد دارد با پایین نگه داشتن قیمت نفت روسیه را از بخشی از درآمد نفتی خود محروم کند. عربستان سعودی اما حمله نظامی روسیه به اوکراین را محکوم نکرده است. روابط بین پادشاهی سعودی و دولت جو بایدن هم به دلیل عدم همکاری ریاض با واشنگتن در زمینه سیاست‌های انرژی رو به تیرگی گذاشته است. سهیل المزروعی، وزیر انرژی امارات متحده عربی پیش از آغاز نشست اوپک پلاس در جمع خبرنگاران خاطرنشان کرد که هر تصمیمی که گرفته شود «صرفاً فنی است و نه سیاسی.»
الکساندر نواک، معاون نخست وزیر روسیه که هفته گذشته در فهرست تحریم‌های ویژه آمریکا قرار گرفته بود در اجلاس اوپک پلاس در وین حضور داشت. واک تحت تحریم اتحادیه اروپا نیست.