ارمنستان برخلاف جمهوری آذربایجان عضو سازمان پیمان امنیت جمعی به رهبری روسیه است. در مناقشه اخیر قفقاز، ارمنستان از روسیه توقع داشت متضمن تمامیت ارضی این کشور شود اما روسیه که درگیر جنگ اوکراین است به اعزام هیأتی برای نظارت بر توافق شکننده آتشبس بسنده کرد. این امر ناخشنودی مقامات ارمنی از جمله رئیس پارلمان را در پی داشت. سفر نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا این ظن را تقویت کرد که آمریکا قصد دارد خلا روسیه در مناسبات پرتنش قفقاز را پرکند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا در حاشیه برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل متحد، میزبان آرارات میرزویان، وزیر امور خارجه ارمنستان و جیحون بایراموف وزیر امور خارجه آذربایجان در هتلی در شهر نیویورک بود.
بلینکن گفت از اینکه آتشبس پایدار مانده و چندین روز است که در قفقاز خشونتی وجود نداشته او «تشویق» شده بود که از همتایان ارمنی و آذری خود برای یک گفت وگوی چندجانبه دعوت کند.
وزیر خارجه آمریکا پیش از این نشست گفت:
«تعامل دیپلماتیک قوی و پایدار بهترین راه برای همه است.»
بلینکن همچنین در ادامه خاطرنشان کرد:
«راهی برای صلح پایدار وجود دارد که اختلافات را از طریق دیپلماسی حل میکند. ایالات متحده آماده است تا هر کاری که میتواند برای حمایت از این تلاشها انجام دهد. و من از هر دو همکارم به خاطر حضور در اینجا برای پیگیری این گفتوگو سپاسگزارم.»
این نشست تنها یک روز پس از سفر نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به ارمنستان و محکومیت حملات آذریها به ارمنستان برگزار شد. پلوسی گفته بود ایالات متحده «حملات غیرقانونی و مرگبار آذربایجان» را که به درگیریهای مرزی و در ادامه کشتهشدن بیش از ۲۰۰ نفر منجر شده است، «شدیداً» محکوم میکند. او همچنین با صراحت جمهوری آذربایجان را آغازگر تهاجم به ارمنستان دانسته و خواسته بود که این موضوع به رسمیت شناخته شود.
وزارت امور خارجه آذربایجان در بیانیهای اعلام کرد:
«اتهامات غیرمنصفانه و غیرمستند پلوسی علیه جمهوری آذربایجان غیرقابل قبول است. این یک ضربه جدی به تلاشها برای عادی سازی روابط بین ارمنستان و آذربایجان است.»
عده زیادی از شهروندان آمریکایی ارمنیتبار در حوزه رأیگیری پلوسی در کالیفرنیا زندگی میکنند. برخی تحلیلگران سفر پلوسی به ارمنستان را تلاش برای به دست آوردن آرای ارمنیتباران در انتخابات میاندورهای آمریکا ارزیابی کرده بودند.
شورای امنیت ملی ارمنستان تعداد کشتهشدگان درگیریهای هفته گذشته در منطقه قفقاز را از ۱۳۶ به ۲۰۷ نفر تغییر داد و مجموع تلفات هر دو طرف را به ۲۸۶ رساند.
آتشبس چهارشنبه هفته گذشته به اجرا درآمد. در سال ۲۰۲۰ دو کشور به مدت شش هفته در یک جنگ خونین با هم درگیر بودند.