یکی نماینده نیروهای روسیه در زاپوریژیا به خبرگزاری ریا نووستی از پیشنهاد آتشبس توسط روسها در نیروگاه اتمی زاپوریژیا خبر داد و گفت سازمان ملل و اتحادیه اروپا باید در این باره گفتوگو کنند. او اما خواست آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل برای غیرنظامی کردن منطقه، مورد بحث ندانست.
روسیه روزهاست که طرف اوکراینی را مسئول حملات به نیروگاه اتمی زاپوریژیا در شهر انرهودار میداند. اوکراین اما روسها را متهم به این حملات کرده است.
روز گذشته، یکشنبه ۲۳ مرداد / ۱۴ اوت، ۴۲ کشور از جمله آمریکا و بریتانیا و همچنین اتحادیه اروپا خواستار خروج فوری نیروهای روسیه از این بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا شدند. این کشورها در بیانیه مشترکی اعلام کردند که استقرار نیروهای نظامی و تسلیحات روسیه در این تأسیسات غیرقابل قبول است.
این کشورها در بیانیه خود گفتند روسیه اصول ایمنی را که همه کشورهای عضو آژانس بینالمللی انرژی اتمی به آن متعهد شدهاند، نقض میکند.
این کشورها همچنین تأکید کردند که کنترل نیروگاه هستهای زاپوریژیا باید به مقامهای اوکراینی بازگردانده شود تا سپس کارشناسهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی بتوانند وظایف نظارتی خود را انجام دهند.
مسکو و کییف یکدیگر را مسئول حملات به نزدیکی بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا با شش رآکتور و تولید خالص ۵۷۰۰ مگاوات برق میدانند. تأسیسات هستهای زاپوریژیا از اوایل ماه مارس به دست ارتش روسیه افتاد. رهبری مسکو و نیروهای روسیه در زاپوریژیا درخواست برای بازگرداندن کنترل نیروگاه هستهای به دست اوکراین را رد کردهاند.
مقامهای اوکراینی و متحدان غربی آنها خواستار ایجاد منطقه غیرنظامی در اطراف نیروگاه هستهای و خروج نیروهای روسیه هستند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین پیش از این نسبت به تهدید هستهای فزاینده به اروپا هشدار داده و با اشاره به درگیریهای جاری در اطراف نیروگاه هستهای زاپوریژیا، گفته بود:
«تهدید مواد رادیواکتیو برای اروپا به سطحی افزایش مییابد که در سختترین لحظات رویارویی در طول جنگ سرد نیز دیده نمیشد.»
او بار دیگر روسیه را به باجخواهی متهم کرده بود. بهگفته زلنسکی، «اشغالگران» از نیروگاه هستهای برای گسترش ترس استفاده میکنند و پشت نیروگاه هستهای پنهان میشوند تا شهرهای نیکوپول و مارهانتس تحت کنترل اوکراین را بمباران کنند.
زلنسکی همچنین از غرب خواسته بود که صنعت هستهای روسیه را تحریم کند.
همهپرسی برای الحاق منطقه دونتسک اوکراین به روسیه
نهادهای امنیتی بریتانیا خبر دادهاند که نقشهها برای به اصطلاح همهپرسی بهمنظور الحاق منطقه دونتسک اوکراین به روسیه به خوبی پیش رفته است.
با این حال، وزارت دفاع بریتانیا در اینباره گفت، هنوز مشخص نیست که رهبری روسیه تصمیم قطعی به برگزاری همهپرسی در مورد الحاق این منطقه به فدراسیون روسیه را گرفتهاند یا خیر.
واحدهای روسی هنوز نتوانستهاند کنترل کامل دونتسک را به دست بگیرند. به گفته نیروهای مسلح اوکراین، در حال حاضر چندین شهر در منطقه دونتسک زیر آتش توپخانه روسیه قرار دارند و بسیاری از حملات دفع شدهاند.
زلنسکی یکشنبه در سخنرانی ویدئویی شبانه خود از مردم روسیه خواست تا در برابر جنگطلبی روسیه مقاومت کنند. او گفت: «شر به حدی رخ داده است که سکوت مساوی با همدستی است».
زلنسکی خطاب به مردم اوکراین نیز گفت پارلمان این کشور بهزودی درباره تمدید حکومت نظامی و بسیج عمومی تصمیمگیری خواهد کرد.
وضعیت در شرق هنوز بحرانی است
ولودیمیر زلنسکی همچنین گفت که وضعیت جبههها در شرق اوکراین تغییر اساسی نکرده و همچنان دشوار است. بهگفته او منطقه خارکف (خارکیف) بارها مورد حمله قرار گرفته، اما مقاومت نیز ادامه دارد. در همین حال، روسیه «منابع عظیمی» از توپخانه، پرسنل و تجهیزات نظامی در دونباس مستقر کرده است.
بهگفته زلنسکی در جنوب ارتش اوکراین بارها موفق شده است که به ارتش روسیه ضرباتی وارد کند. منابع اوکراینی گفتهاند، پل نوا کاخوفکا در منطقه خرسون در نتیجه چندین حمله دیگر قابل عبور نیست. فرماندهی ارتش اوکراین در جنوب در فیسبوک اعلام کرد که این پل به عمد توسط واحدهای موشکی و توپخانهای غیرقابل استفاده شده است.
براساس اطلاعات بریتانیا، ارتش روسیه میخواهد نیروهای خود را در جنوب اوکراین تقویت کند.
حملات به دونتسک
در شرق، نیروهای جداییطلب مورد حمایت روسیه به حملات خود به پایتخت منطقه دونتسک، از شمال ادامه دادند. نزدیکی فرودگاه دونتسک مرکز درگیریهای شدید است.
روسیه همچنین در تلاش است تا کنترل یک بزرگراه مهم را در دست بگیرد تا از غرب به دونتسک دسترسی داشته باشد. شدت درگیریها در روزهای اخیر در روستای پیسکی این منطقه بود. روسیه روز شنبه بار دیگر اعلام کرد که بهطور کامل کنترل این منطقه را در اختیار گرفته است، اما اوکراین بلافاصله آن را تکذیب کرد.
سفر صدراعظم آلمان به کشورهای اسکاندیناوی
در همین حال اولاف شولتس، صدراعظم آلمان امروز دوشنبه ۲۴ مرداد / ۱۵ اوت سفری دو روزه را به کشورهای اسکاندیناوی آغاز میکند تا به امنیت شمال اروپا پس از حمله روسیه به اوکراین بپردازد.
شولتس با سران دولت کشورهای شمال اروپا از جمله نروژ، سوئد، فنلاند، دانمارک و ایسلند در اسلو پایتخت نروژ دیدار میکند.
تمرکز این مذاکرات بر همکاری در بخش انرژی، مسائل امنیتی و جنگ اوکراین است. دو کشور فنلاند و سوئد میخواهند به پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) بپیوندند.
آلمان از ماه ژوئن به علت کاهش عرضه شرکت بزرگ گاز روسیه «گازپروم» از طریق خط لوله «نورد استریم یک» با نگرانی در انتظار بحران سوخت قریبالوقوع بهسر میبرد. خط لوله اصلی انتقال گاز روسیه به اروپا تنها با ۲۰ درصد ظرفیت فعالیت میکند و این کاهش عرضه موجب بالا رفتن بهای گاز شده است. در حال حاضر گاز در اروپا از نزدیک به ۶۶ یورو برای هر مگاوات ساعت در آغاز سال جاری (۲۰۲۲) به ۲۰۶ یورو در روزهای اخیر رسیده و تلاشهای آلمان را برای پرکردن جای خالی گاز روسیه پیشاپیش زمستان را با اختلال روبهرو کرده است.
۱۶ کشتی با مواد غذایی حرکت کردهاند
ولودیمیر زلنسکی همچنین انتقال غلات و مواد غذایی اوکراین از طریق بنادر دریای سیاه را خبر خوبی توصیف کرد. در همین حال، ۱۶ کشتی باری با محموله ذرت، گندم، سویا، روغن آفتابگردان و سایر فرآوردهها برای تسکین وضعیت بازار جهانی مواد غذایی، از بنادر اوکراین حرکت کردهاند.
زلنسکی گفت درآمد حاصل از فروش این محمولهها به سوددولت و کشاورزان است که اکنون میتوانند کشت جدید را آغاز کنند.
صادرات محصولات کشاورزی از طریق بنادر دریای سیاه اوکراین به دلیل جنگ برای ماهها متوقف شده بود. در ۲۲ ژوئیه، اوکراین و روسیه با میانجیگری سازمان ملل توافقنامهای را با ترکیه امضا کردند تا دوباره اجازه صادرات غلات از اوکراین داده شود.