۲۳ سازمان منطقه‌ای و بین‌المللی زنان و حقوق بشر در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا («منا») با امضای بیانیه‌ای حملات آنلاین هماهنگ به صفحات زنان فعال و اشخاص و گروه‌های فمینیست ایرانی را در اینستاگرام، محکوم کرده‌اند.
در میان سازمان‌های امضاکننده این بیانیه که تحت عنوان «حمله به صفحات فمینیستی اینستاگرام را خاتمه دهید» در وبسایت مدافعان فعالان حقوق زنان Femena منتشر شده، نام نهادهایی از افغانستان، مصر، لبنان، تونس، اردن و ترکیه، و همچنین سازمان‌هایی مانند سازمان جهانی مقابله با شکنجه (World Organization Against Torture)، «زنان تحت قوانین اسلامی» (Women Living Under Muslim Laws) و فدراسیون بین‌المللی حقوق بشر (FIDH) دیده می‌شود. امضاءکنندگان از مقام‌های جمهوری اسلامی ایران خواسته‌اند دست از آزار سیستماتیک زنان مدافع حقوق بشر بردارد و مطابق با اصول مندرج در «اعلامیه مدافعان حقوق بشر» شرایط فعالیت زنان مدافع حقوق بشر را تسهیل کنند:
«ما امضا‌کنندگان این بیانیه، حمله گسترده به صفحات اینستاگرامی فمینیستی را شدیدا محکوم می‌کنیم. ما به مقامات ایرانی خاطرنشان می‌کنیم که حملات سیستماتیک سیستم‌های امنیتی علیه صفحات زنان مدافعان حقوق بشر در اینستاگرام و دیگر پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی به منزله تخطی دولت ایران از تعهداتش نسبت به معاهده‌های بین‌المللی حقوق بشر و همچنین تخطی از تعهداتش به حفظ و حمایت از آزادی بیان مندرج در اعلامیه جهانی حقوق بشر است.»
در حملاتی که نمود آن از پنج‌شنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ / ۱۱ مه ۲۰۲۲ به وقت ایران عیان شد، صفحات زنان فعال و گروه‌های فمینیست شاهد اضافه شدن هزاران دنبال‌کننده جعلی شدند.
این حملات که همچنان پس از گذشت هفته‌ها متوقف نشده است، به صورت همزمان صفحاتی مانند «جنبش من هم ایران»، «بیدارزنی»، «هشتصد زن»، «فمینیسم روزمره»، «آکادمی چراغ» و «دیده‌بان آزار» و فعالان حوزه زنان در ایران و خارج از ایران را هدف قرار دادند.
فشارهای چندگانه بر زنان فعال و فعالان حقوق زنان ایران
۲۳ سازمان منا حمله به صفحات فمینیستی فعالان و زنان و گروه‌های ایرانی را در اینستاگرام به‌عنوان تنها شبکه فیلترنشده در ایران، «تازه‌ترین شیوه نیروهای امنتی جمهوری اسلامی برای سرکوب صدای زنان برابری‌خواه در شبکه‌های اجتماعی» خواندند که با هدف مسدود کردن این صفحات یا حذف محتوی منتشرشده آنها از طریق گزارش به اینستاگرام، در پیش گرفته شده است. محتوایی که «فعالیت‌های مهم و حیاتی زنان و فمینیست‌ها درباره حقوق زنان و دگرباشان از جمله گسترش آگاهی‌رسانی درباره تبعیض‌های جنسیتی، خشونت‌های مبتنی بر جنسیت، پیشگیری از آزار در محیط‌های کاری و اماکن عمومی، ترویج‌گری برای لغو قوانین تبعیض‌آمیز، و ارتقا و گسترش عدالت باروری و حق بر بدن» را در بر می‌گیرد.
بیانیه ۲۳ سازمان منطقه منا از شرکت متا، شرکت مادر اینستاگرام، تقاضا کرده برای تضمین امنیت آنلاین مدافعان حقوق زنان و همه افرادی که آزارهای هدفمند حمایت‌شده از جانب حکومت را تجربه می‌کنند وارد عمل شود و با تحقیق و بررسی درباره این حملات، کاربرهای نامعتبر اینستاگرام را شناسایی و حذف کند، و مکانیسم‌های پاسخ‌دهی و اقدامات حمایتی‌اش را از مدافعان حقوق زنان که مشغول انجام کار مهم ترویج برابری جنسیتی و حقوق زنان و جامعه دگرباشان هستند، تقویت کند. از متا خواسته شده به‌شکل فعالانه برای ایجاد کانال ارتباطی مستقیم با سازمان‌های جامعه مدنی ایران به عنوان شرکای مطمئن و قابل اعتماد در این تلاش مهم، مشارکت کند.
در بخشی از این بیانیه آمده است:
«با گذشت دو ماه از شروع حمله به صفحات فمینیستی در اینستاگرام، تعداد صفحات تحت حمله بیشتر شده است. فمینیست‌‌های ایرانی برای مواجهه با این تهدید و آزار نیروهای امنیتی دست به دامن شرکت متا هم شده‌اند تا از صفحات‌شان حمایت و محافظت کند. به نظر می‌رسد که این حملات بخشی از کمپین سرکوب مستمر جامعه مدنی و بخصوص جنبش زنان ایران است و درست در زمانی اتفاق افتاده است که مقامات ایرانی به شیوه‌ای نگران‌کننده و بی‌سابقه در حال عقب‌راندن حقوق زنان و خودمختاری جسمانی آنها هستند.»
این بیانیه با اشاره به «سرکوب گسترده و مستمر نهادهای امنیتی موازی جمهوری اسلامی که باعث شده مدافعان حقوق زنان در سال‌های اخیر فعالیت‌شان را در فضاهای واقعی کاهش دهند و برای گسترش آگاهی‌رسانی و جریان‌سازی برای مطالبات برابری‌خواهانه و حیاتی‌شان به شبکه‌های اجتماعی متکی شوند، می‌افزاید:
«فمینیست‌ها و مدافعان حقوق زنان در ایران برای گسترش آگاهی و ترویج حقوق برابر با فشارهای چندگانه‌ای مواجه هستند. آنها از یک‌سو با باورهای فرهنگی و قوانین تبعیض‌آمیزی مبارزه می‌کنند که قصد به حاشیه راندن زنان و کنترل زندگی و بدن‌هایشان را دارد. از سوی دیگر با سرکوب سیستماتیک و فشارهای امنیتی از جمله بازجویی، دستگیری، ممنوع‌الخروجی، پرونده‌سازی و آزار قضایی، و احکام حبس طولانی مواجه‌اند تا مجبور شوند دست از فعالیت بردارند. مهم نیست این حملات آنلاین از جانب چه کسی شروع شده باشد اما اغلب به دستگیری و آزار قضایی کنشگرانی ختم می‌شود که تحت این حملات قرار گرفته بودند. در مجموع حملات گروهی به حساب‌های کاربری آنلاین زنان مدافع حقوق بشر منجر به سکوت این فعالان و یا کاهش میزان فعالیت‌شان شده است.»
صفحات اینستاگرام با محتوای فمینیستی از پرمخاطب‌ترین صفحات در میان کاربران ایرانی به شمار می‌آیند که بارها توانسته‌اند موضوعی را به عرصه بحث‌های کلان اجتماعی در حوزه برابری جنسیتی بکشانند. بسیاری از موضوعاتی که در جامعه تابو به حساب می‌آید یا حکومت با طرح آنها مشکل دارد، از طریق همین صفحات برای مخاطبان فارسی زبان مطرح شده‌اند؛ مسایلی نظیر قتل‌های ناموسی و زن کشی، سکسوالیته و لذت جنسی زنان، اختیار زن بر بدن، مقابله با حجاب اجباری، حق اشتغال و به نقد کشیدن کلیشه‌های جنسیتی، از طریق این صفحات با هزاران مخاطبی در میان گذاشته شد که به دلیل سانسور، فقدان آموزش و سرکوب فعالان مدنی در میدان، از اطلاعات دقیق در این زمینه محروم بودند. این برای جمهوری اسلامی به معنای تربیت نسلی مطالبه‌گر است که دیگر تن به تعاریف سنتی از زن و نقش‌های اجتماعی او نمی‌دهد.
ردپای شرکت‌های فروش دنبال‌کننده‌های جعلی در حمله به جنبش می‌تو (من هم) ایران
حمله به صفحات فمینیستی همزمان با گسترش روایت‌های بی‌نام و با نام از آزارجنسی در سینمای ایران و برخی دیگر از نهادها اتفاق افتاد. این حملات را اما می‌توان در ادامه سیاست‌های جمهوری اسلامی برای تحکیم حقوق اسلامی به‌جای حقوق زنان دید. سخنرانی علی خامنه‌ای، رهبر ایران درباره لزوم «تهاجم ترکیبی» به فعالان رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی هم به تشدید حملات کاربرهای موسوم به ارتش سایبری علیه فعالان و منتقدان در شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه اینستاگرام و توییتر منجر شد.
رسانه‌ی کوریوم پنج‌شنبه ۱۶ ژوئن گزارشی را تحت عنوان «تبدیل اینستاگرام به سلاحی علیه جنبش می‌توی ایران» منتشر کرد که نشان می‌دهد دست‌کم دو شرکت مارکتینگ فروش دنبال‌کننده (فالوئر)های جعلی در حمله سایبری بات‌ها به صفحات فمینیستی ایرانی نقش داشته‌اند.
این رسانه از طریق پیگیری و مطالعه الگوریتم حمله سایبری و بات‌ها به صفحه «جنبش_من_هم_ایران» و تجزیه و تحلیل فالوورهای جعلی ده‌ها اکانت مرتبط با جنبش #MeToo ایرانی اعلام کرد موفق شده دو شرکت مارکتینگ فروش فالوئرهای جعلی را شناسایی کند.
در طی این تحقیق، کوریوم گروه بسیار فعالی از فروشندگان بازاریابی رسانه های اجتماعی (SMM) را در پنجاب (پاکستان) شناسایی کرد که ده‌ها وب سایت فروش فالوئرهای جعلی اینستاگرام را اداره می‌کنند.
در این گزارش آمده است:
«دو شرکت از این فروشندگان به نام‌های Promoting Guru و Dua Communications می‌توانند مستقیماً با حمله به جنبش #MeToo ایرانی مرتبط باشند. هر دو گروه آشکارا خدمات خود را در فیس بوک تبلیغ می‌کنند.»
هیچ‌کدام از این شرکت‌ها حاضر به اظهارنظر و پاسخگویی نشده‌اند.
کوریوم در گزارش خود این‌طور نتیجه‌گیری کرده است:
ممکن است تعجب کنید که چرا از ربات‌های تلگرام پاکستان برای حمله به جنبش های #MeToo ایرانی استفاده شده است. پاسخ ساده به این سوال احتمالاً برچسب قیمت است. خرید هزاران اکانت جعلی پاکستانی به سادگی کمتر از خرید اکانت‌هایی با هویت ایرانی است. بازار پاکستان برای SMM بسیار بزرگ است و تعداد زیادی از فروشندگان برای مشتریانی که مایل به پرداخت هزینه برای تقویت حساب‌های رسانه‌های اجتماعی خود هستند، با هم رقابت می‌کنند.