ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه پنج‌شنبه ۱۶ تیر / ۷ ژوئیه در سخنرانی خود در برابر نمایندگان مجلس دومای این کشور درباره جنگ در اوکراین سخن گفت. او گفت:
«همه باید بدانند که هنوز با تمام قوا وارد عمل نشده‌ایم. در عین حال، ما مذاکرات صلح را رد نمی‌کنیم، اما کسانی که آن را رد می‌کنند باید بدانند که رسیدن به توافق با ما [در مرحله بعدی] دشوارتر خواهد بود.»
پوتین افزود:
«امروز می‌شنویم که می‌خواهند ما را در میدان جنگ شکست دهند. چه می‌توان گفت؟ بگذارید تلاش کنند. بارها شنیده‌ایم که غرب می‌خواهد تا آخرین اوکراینی با ما بجنگد. این مسئله غم‌انگیزی برای مردم اوکراین است، اما به‌نظر می‌رسد همه چیز به این سمت پیش می‌رود.»
این اولین اشاره پوتین به دیپلماسی در چند هفته اخیر پس از اظهارات مکرر مسکو بود که گفته بود مذاکرات با کی‌یف به‌طور کامل شکست خورده است.
از آغاز حمله به اوکراین در ۵ اسفند ۱۴۰۰ / ۲۴ فوریه ، نیروهای روسی بخش‌های وسیعی از این کشور را به تصرف خود درآورده‌اند. تصرف منطقه لوهانسک نیز یکشنبه گذشته تکمیل شد.
چشم‌انداز صلح دور از دسترس به‌نظر می‌رسد، زیرا اوکراین از بیرون راندن روسیه از تمام مناطقی که تصرف کرده صحبت می‌کند.
میخائیلو پودولیاک، مذاکره‌کننده ارشد اوکراین، تصور پوتین درباره طرحی که غرب علیه روسیه طراحی کرده است را رد کرد.
پودولیاک در توییتر نوشت:
«هیچ طرح “جمعی غرب” وجود ندارد. همه چیز دیگر تبلیغات بدوی شده. به همین دلیل شعار پوتین در مورد “جنگ تا آخرین اوکراینی” گواه دیگری بر نسل‌کشی عمدی روسیه است.»
پودولیاک این هفته در توییتر خود نوشت شرایط اوکراین برای از سرگیری مذاکرات عبارتند از: «آتش‌بس؛ خروج نیروهای روسی؛ بازگرداندن شهروندان ربوده‌شده؛ استرداد جنایتکاران جنگی؛ سازوکار پرداخت غرامت؛ و به‌رسمیت شناختن حق حاکمیت اوکراین».
پوتین در سخنرانی خود گفت بدیهی است که تحریم‌های غرب مشکلاتی ایجاد می‌کند، «اما اصلاً در حدی نیست که مبتکران جنگ اقتصادی علیه روسیه روی آن حساب می‌کردند».
زلنسکی بازپس‌گیری جزیره مار هشداری به روسیه است
در سوی دیگر، ولادیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین گفت برافراشتن پرچم اوکراین در جزیره مار در دریای سیاه نشانه آن است که کشورش شکست نخواهد خورد.
زلنسکی در پیام ویدئویی شبانه خود در شامگاه پنج‌شنبه به پوتین پاسخ داد و گفت عملیات بازپس‌گیری جزیره مار هشداری برای همه نیروهای روسیه بود. او گفت:
«هر کاپیتان روس، سوار بر کشتی یا هواپیما، پرچم اوکراین را در جزیره مار ببیند و بداند که کشور ما در هم نمی‌شکند.»
جزیره مار، در جنوب بندر اودسا واقع است. روسیه این جزیره را در پایان ماه ژوئن رها کرد و آن را نشانه‌ای از حسن نیت خود دانست. روز گذشته اوکراین پرچم خود را در جزیره مار برافراشت. مسکو با حمله هواپیماهای جنگی خود به این جزیره و نابودی بخشی از یگان‌های اوکراینی به این اقدام پاسخ داد.
روز یکشنبه، مسکو اعلام کرد که منطقه لوهانسک را به تصرف خود درآورده است و اکنون قصد دارد بخش‌هایی از دونتسک را که تحت کنترلش نیست تصرف کند. لوهانسک و دونتسک دو منطقه دونباس را تشکیل می‌دهند.
شهردار شهر کراماتورسک دونتسک گفت در حمله هوایی روز پنج‌شنبه نیروهای روسیه به مرکز این شهر دست‌کم یک نفر کشته و شش نفر زخمی شدند.
پاولو کیریلنکو، فرماندار منطقه دونتسک، گفت این موشک به شش ساختمان از جمله یک هتل و یک بلوک آپارتمانی در این مرکز صنعتی بزرگ آسیب رسانده است.
لاوروف نشست گروه ۲۰ را ترک می‌کند
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه که به بالی اندونزی برای شرکت در نشست گروه ۲۰ رفته بود، صبح جمعه ۱۷ تیر / ۸ ژوئیه پیش از موعد مقرر، این نشست را ترک می‌کند.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه به درخواست خبرگزاری آلمان گفت «لاوروف در حال انجام مذاکرات دوجانبه است و پس از برگزاری نشست خبری محل را ترک می‌کند». بنابراین او در ضیافت رسمی صرف غذا و در جلسه بعد از ظهر شرکت نخواهد کرد.
به گفته منابع حاضر در هیئت آلمانی، لاوروف بلافاصله پس از سخنرانی خود و قبل از سخنرانی آنالنا بائربوک وزیر امور خارجه آلمان سالن اجلاس گروه ۲۰ را ترک کرد. بدین ترتیب او از واکنش به سخنان بائربوک سر باز زد. بائربوک، رئیس موقت کشورهای صنعتی گروه ۷ قرار بود سخنران بعدی باشد و قصد داشت دوباره از روسیه بخواهد که به جنگ علیه اوکراین پایان دهد. او شامگاه پنج‌شنبه، اندکی پس از ورود به بالی، اعلام کرد که در پاسخ به لاوروف واضح و روشن خواهد گفت که «ما این نقض قوانین بین‌المللی را نمی‌پذیریم».
حضور لاوروف در نشست گروه ۲۰ همچنین آزمونی برای حضور احتمالی ولادیمیر پوتین در نشست ۱۵ تا ۱۶ نوامبر گروه ۲۰ که آن نیز در بالی برگزار خواهد شد، تلقی شد. چندین کشور گفته‌اند که اگر پوتین شخصاً در این اجلاس شرکت کند، در آن حضور نخواهند یافت.
در آغاز نشست گروه ۲۰، رتنو مارسودی، وزیر امور خارجه اندونزی در سخنان خود به‌عنوان میزبان اجلاس خواستار پایان دادن هر چه سریعتر به جنگ در اوکراین شد. او گفت «مسئولیت ما پایان دادن به جنگ در اسرع وقت و ساختن پل و نه دیوار است».
رتنو مارسودی در سخنرانی افتتاحیه خود گفت کشورهای گروه ۲۰ باید از فرصت این اجلاس برای اعتمادسازی و فراهم‌سازی صلح استفاده کنند.
آینده پوتین در اوکراین
روسیه اکنون لیسیچانسک را تصرف کرده و به دنبال کنترل کل دونباس است. این‌که در جنگ اوکراین بعد چه اتفاقی رخ خواهد داد و روسیه چه سیاست‌هایی را دنبال خواهد کرد، موضوعی است که مورد توجه تحلیل‌گران است.
ولادیمیر پوتین گزینه‌های زیادی در جنگ اوکراین دارد، اما اهداف او همچنان نامشخص است. شبکه تلویزیونی «زد.د.اف» آلمان سناریو‌های احتمالی در این زمینه را مورد تحلیل قرار داده است.
این شبکه از پنج احتمال «کنترل کامل دونباس»، «محاصره دریای سیاه»، « حمله به خارکف (خارکیف)»، «شکاف در غرب» و «آغاز مذاکرات» نام برده است.
در مورد «کنترل کامل دونباس»، پیر گراسر، از دپارتمان روابط بین‌الملل دانشگاه سوربن پاریس به این شبکه تلویزیونی گفت، به‌نظر می‌رسد که هیچ‌کس نمی‌تواند مانع از کنترل کامل نیروهای روسی بر دونباس شود و روسیه می‌تواند در آینده برای تصرف شهرهای اسلوویانسک و کراماتورسک تلاش کند.
اما پیر رازوکس از بنیاد مدیترانه برای مطالعات استراتژیک می‌گوید:
«نیروهای روسی در نزدیکی مرزها، مراکز تدارکاتی و پایگاه‌های هوایی خود به خوبی عمل می‌کنند اما هر چه از این مراکز دورتر می‌شوند، وضعیت برای آن‌ها پیچیده‌تر می‌شود.»
در مورد سناریوی «محاصره دریای سیاه» آمده است که ارتش روسیه در اوایل جنگ به سرعت شهر خرسون در جنوب اوکراین را تصرف کرد. اما وضعیت در سواحل دریای سیاه پایدار نیست. میک رایان، کارشناس نظامی استرالیایی معتقد است که جنگ در جنوب و «آزادسازی بنادر اوکراین از نفوذ روسیه» از «اهمیت استراتژیک زیادی» برخوردار است.
کنترل سواحل دریای سیاه به مسکو امکان دسترسی قلمرو همجوار با کریمه که در سال ۲۰۱۴ ضمیمه خود کرد و همچنین دسترسی به بنادر دریای سیاه اوکراین را می‌دهد. اما میک رایان هشدار می‌دهد که «ضدحملات اوکراین در جنوب برای روس‌ها مشکل ایجاد می‌کند. آیا آن‌ها حمله به شرق را حفظ می‌کنند یا جبهه جنوب را تقویت خواهند کرد؟»
درباره «حمله به خارکف (خارکیف» دومین شهر بزرگ اوکراین، پیر رازوکس می‌گوید این شهر در فاصله کوتاهی از مرز روسیه قرار دارد و هنوز تحت کنترل اوکراین است اما می‌تواند هدف بعدی پوتین باشد.
براین اساس، مسکو می‌تواند نیروهای اوکراینی را مجبور کند که تصمیم بگیرند که آیا از خارکف (خارکیف) دفاع کنند یا به سمت خرسون در جنوب حرکت کنند. به‌گفته رازوکس، نبرد برای تصرف شهر خارکف (خارکیف)، با جمعیتی حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر، بدون شک ویرانگر خواهد بود و محاصره آن ممکن است یک سال طول بکشد.
در مورد پیشبرد سیاست «شکاف در غرب» گفته می‌شود که پوتین با هر موفقیت نظامی بیشتر، همبستگی غرب را عمیق‌تر می‌کند. کالین کلارک از مرکز مطالعات امنیتی «سوفان» در نیویورک می‌گوید هدف روسیه «ادامه سرکوب نیروهای اوکراینی» و منتظر ماندن برای کاهش «حمایت سیاسی از اوکراین در غرب» است.
کی‌یف به کمک‌های نظامی غرب وابسته است. اما به‌گفته الکساندر گرینبرگ از مؤسسه امنیت و استراتژی اورشلیم، اوکراینی‌ها می‌دانند که «غرب نمی‌تواند تمام سلاح‌های سنگین مورد نیاز آن‌ها را فراهم کند».
هر هفته بیشتر از جنگ بگذرد، فشار بر افکار عمومی غرب در مورد تورم و بحران انرژی نیز افزایش می‌یابد. به‌گفته گرینبرگ، ممکن است روزی برسد که ایالات متحده به‌سادگی به اوکراینی‌ها بگوید: «شما نمی‌توانید ادامه دهید».
درباره احتمال «آغاز مذاکرات» تحلیل‌گران می‌گویند پوتین دلایل زیادی برای پایان دادن به جنگ دارد.
در پایان ماه ژوئن، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین اعلام کرد که سربازان اوکراینی فقط باید سلاح‌های خود را زمین بگذارند و خواسته‌های روسیه را برآورده کنند. «پس همه چیز در یک روز پایان خواهد یافت».
به‌گفته پیر رازوکس از بنیاد مدیترانه برای مطالعات استراتژیک، حتی اگر زلنسکی وسوسه شود که دونباس را برای دستیابی به صلح معامله کند، جناح راست‌گرای حزب او و همچنین ژنرال‌های زلنسکی «هرگونه مصالحه با روسیه» را رد می‌کنند. رازوکس می‌گوید «آن‌ها جنگ سرد را تحمل می‌کنند، اما شکست را نه».