ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه چهارشنبه شب ۸ تیر / ۲۹ ژوئن هشدار داد که پس از پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو اگر این ائتلاف نظامی در این دو کشور تجهیزات نظامی مستقر کند روسیه نیز به شکل متقابل پاسخ خواهد داد.
پوتین این سخنان را یک روز پس از آن بیان کرد که ترکیه ـ عضو ناتو ـ از حق وتوی خود در مورد پیشنهاد پیوستن فنلاند و سوئد به این ائتلاف نظامی چشم‌پوشی کرد و سه کشور برای حفاظت از امنیت یکدیگر توافق کردند.
پیوستن هلسینکی و استکهلم به ناتو یکی از بزرگترین تغییرات امنیتی اروپا در دهه‌های اخیر است.
پوتین گفت:
« ما مشکلاتی را که با اوکراین داریم با سوئد و فنلاند نداریم. آن‌ها اگر می‌خواهند می‌توانند به ناتو بپیوندند. اما باید بفهمند که هیچ تهدیدی [علیه‌شان] وجود نداشته است، در حالی که اکنون اگر نیروهای نظامی و تجهیزات در این کشور مستقر شود، ما باید به همان شکل پاسخ دهیم.»
به‌گفته پوتین روابط مسکو با هلسینکی و استکهلم به ناچار به دلیل عضویت آن‌ها در ناتو تیره خواهد شد:
«همه چیز بین ما خوب بود، اما اکنون ممکن است تنش‌هایی به‌وجود آید و قطعاً نیز وجود خواهد داشت.»
پوتین در حالی این سخنان را بیان کرد که ناتو روز چهارشنبه روسیه را بزرگترین “تهدید مستقیم” برای امنیت غرب پس از حمله این کشور به اوکراین نامید. ائتلاف نظامی همچنین با طرح‌هایی برای مدرن‌سازی نیروهای مسلح اوکراین موافقت کرد و گفت کاملاً پشتیبان «دفاع قهرمانانه اوکراینی‌ها از کشورشان» است.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو در یک کنفرانس خبری گفت:
«جنگ پوتین علیه اوکراین صلح را در اروپا از هم پاشیده و بزرگترین بحران امنیتی از زمان جنگ جهانی دوم را در اروپا ایجاد کرده است.»
او افزود «ناتو با قدرت و وحدت پاسخ داده است».
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، استقرار نیروی زمینی، دریایی و هوایی بیشتر در سراسر اروپا، از جمله یک ستاد دائمی ارتش با گردان همراه در لهستان را اعلام کرد. این نخستین استقرار دائمی آمریکا در بخش اروپای شرقی ناتو است.
کنستانتین کوساچف، معاون سخنگوی شورای فدراسیون روسیه، در یک مصاحبه تلویزیونی گفت روابط فنلاند و سوئد و روسیه اکنون در حال بدتر شدن است. او گفت پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو، تمام ساختارهای موجود، مانند شورای کشورهای دریای بالتیک شامل دانمارک، استونی، فنلاند، آلمان، ایسلند، لتونی، لیتوانی، نروژ، لهستان و سوئد؛ «شورای منطقه بارنتس» شامل دانمارک، فنلاند، ایسلند، نروژ، فدراسیون روسیه، سوئد و کمیسیون جوامع اروپایی و «شورای قطب شمال» (شمالگان)، شامل کانادا، دانمارک، فنلاند، ایسلند، نروژ، روسیه، سوئد و آمریکا را به ساختارهایی تبدیل می‌کند که همه کشورها به‌جز روسیه در آن عضو ناتو هستند.
به‌گفته کوساچف، هرگونه گسترش ناتو تنها جهان را بیشتر تقسیم خواهد کرد:
«آن‌ها این پرده آهنین را برای مدتی طولانی طراحی کرده‌اند.»
آرائیک سپانیان، استاد علوم سیاسی در روسیه، در این میزگرد سیاسی توضیح داد که دقیقاً هدف همین است:
«آن‌ها قرار است روسیه را از غرب، از فنلاند تا ترکیه مسدود کنند. این پرده آهنین را خیلی وقت است برنامه‌ریزی کرده‌اند و اکنون آن را به‌اجرا گذاشته‌اند. وظیفه آن‌ها این است: محاصره روسیه از دریای بارنتس تا دریای سیاه و ایجاد نقاط حساس در اطراف روسیه.»
این کارشناس علوم سیاسی به این نکته اشاره نکرد که فنلاند و سوئد تنها پس از حمله روسیه به اوکراین تصمیم گرفتند به عضویت ناتو درآیند.
دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز روز سه‌شنبه گذشته گفت روسیه آماده برداشتن گام‌های بیشتری است. او گفت:
«بار دیگر یادآوری می‌کنم که در پس‌زمینه تهدیدات جدید ناشی از اقدامات ناتو، وزارت دفاع ما برنامه‌هایی را برای تقویت مرزهای غربی خود تدوین کرده است.»
پسکوف درباره چگونگی این تقویت چیزی نگفت.
ولادیمیر پوتین در سخنان چهارشنبه شب خود همچنین حمله موشکی روسیه به مرکز خرید شهر کرمنچوک اوکراین در اوایل این هفته را رد کرد. در این حمله دست‌کم ۱۸ نفر کشته و بسیاری در زیر آوار ناپدید شدند.
پوتین گفت: «ارتش ما به هیچ مکان زیرساختی غیرنظامی حمله نمی‌کند».