حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی که به ترکیه سفر کرده است اعلام کرد حکومت ایران نیاز ترکیه به عملیات علیه کردهای سوریه را «درک می‌کند».
طبق گزارش خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی (ایرنا) امیر عبداللهیان دوشنبه ۶ تیر/۲۷ ژوئن در نشست خبری مشترک با چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه گفت:
«در ارتباط با طرح مباحثی درخصوص احتمال وقوع عملیات ویژه در بخشی از خاک و سرزمین سوریه گفت‌وگوی مفصلی با چاووش اوغلو داشتیم. نگرانی‌های امنیتی ترکیه را درک می‌کنیم. معتقدیم که باید از طریق گفت‌وگو و مسالمت‌آمیز نگرانی‌های امنیتی دوستان خود در ترکیه مورد توجه قرار گیرد و رفع شود.»
او در ادامه از بررسی یک سند همکاری دوجانبه «جامع و بلندمدت» میان تهران و آنکارا خبر داد و در خصوص جزئيات آن گفت:
«در سفری که آقای چاووش اوغلو به تهران داشت ما پیشنهاد تضمین سند جامع راهبردی همکاری‌های دو کشور را مطرح کردیم و در جریان سفر امروز به آنکارا پیش‌نویس و نسخه‌ای از پیشنهاد طرف ایرانی را برای کار کردن روی سندی تحت عنوان همکاری‌های جامع و بلندمدت دو کشور تقدیم مقامات ترکیه خواهیم کرد. این سند همکاری‌های دو کشور در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری، امنیتی، نظامی، دفاعی، گردشگری و… را دربر می‌گیرد.»
او افزود:
«در مورد مسائل کنسولی، استرداد مجرمین و تبادل زندانیان رایزنی و گفت‌وگو کردیم. همچنین در مورد گسترش دیپلماسی پارلمانی بین دو کشور و تجارت مرزی و گسترش بازارچه‌های مرزی گفت و گو و رایزنی کردیم.»
خبرگزاری آناتولی ترکیه هم به نقل از چاووش اوغلو نوشت:
«همکاری ما در مبارزه با تروریسم به عنوان دو همسایه حائز اهمیت است و این موضوعات از جمله همکاری‌های امنیتی را بررسی کرده‌ایم و ما باید به همکاری در این زمینه ادامه دهیم، زیرا تروریسم دشمن مشترک ماست.»
به‌رغم حمایت ضمنی وزیر خارجه ایران از «نگرانی‌های امنیتی» ترکیه نسبت به کردهای سوریه، سازمان ملل، سوریه و روسیه از ترکیه خواسته‌اند که از تشدید تنش نظامی در شمال شرق سوریه خودداری کند. ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا هم پیشتر تاکید کرد که ایالات متحده از تشدید تنش نظامی در شمال سوریه و به‌ویژه پیامدهای آن نگران است.
در اواخر ماه مه سال جاری میلادی، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه از حمله نظامی جدید به شمال سوریه برای ایجاد «منطقه امن» ۳۰ کیلومتری در امتداد مرز جنوبی آن خبر داد. هدف از این حمله عقب راندن نیروهای کرد از منطقه است. آنکارا از سال ۲۰۱۶ تاکنون سه حمله به شمال سوریه انجام داده است، صدها کیلومتر زمین را تصرف کرده و حدود ۳۰ کیلومتر به عمق این کشور تجاوز کرده است. آنکارا ادعا می‌کند که یگان‌های مدافع خلق (YPG) نیروهای مسلح اصلی کرد، با حزب کارگران کردستان (PKK) که دولت ترکیه با آن در حال جنگ است متحد هستند. دولت اردوغان پ‌ک‌ک در ترکیه را به‌عنوان یک سازمان تروریستی می‌شناسد. YPG، یگان‌های مدافع خلق ستون اصلی نیروهای دموکراتیک سوریه را تشکیل می‌دهند و مبارزه با شبه‌نظامیان گروه «دولت اسلامی» (داعش) را رهبری کرده اند.
طبق گزارش ایرنا که تنها صحبت‌های حسین امیرعبداللهیان را پوشش داده، سفر وزیر خارجه ایران به ترکیه، طرح دو موضوع دیگر را نیز در بر می‌گیرد: برجام و احتمال تشکیل ائتلافی علیه ایران در منطقه و همچنین مناقشه‌های محیط زیستی دو کشور.
مذاکرات احیای برجام در وین از مارس/ فروردین تاکنون به بن‌بست خورده است. پس از صدور قطعنامه شورای حکام علیه ایران و انتشار گزارش‌هایی مبنی بر دعوت اسرائيل از کشورهای منطقه برای تشکیل ائتلافی مقابل حکومت تهران، اکنون قرار است ایران و ایالات متحده آمریکا دور تازه مذاکرات غیر مستقیم را ۲۸ و ۲۹ ژوئن/۷ و ۸ تیر در دوحه آغاز کنند.
به‌علاوه ترکیه در ماه‌های گذشته روابطش با دولت اسرائیل را بازسازی کرده است؛ موضوعی که برای ایران خوشایند نیست و همین مساله سبب شده لحن مقام‌های تهران نسبت به ترکیه تغییر چشمگیری داشته باشد. با این حال دو دولت همکاری امنیتی گسترده‌ای در مرزهای مشترک دارند.
امیر عبداللهیان در این زمینه گفت «حساسیت و ملاحظات» ایران نسبت به «تحرکات» اسرائیل در منطقه و همچنین نتایج سفر جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران را به دولت اردوغان انتقال داده و ابراز امیدواری کرد «دور جدید گفت‌وگوها برای رفع تحریم‌ها با واقع بینی آمریکا و سه کشور اروپایی به نقطه توافق منجر شود.
او همچنین از تشکیل کمیته مشترکی میان ترکیه و ایران برای مذاکرات کارشناسی و فنی در زمینه مسائل محیط زیستی و گرد و غبار خبر داد و گفت: این موضوع مساله جدی در منطقه است و ما نیز در ایران در برخی استان‌ها با این چالش مواجه هستیم. به گفته او قرار است طی دو هفته آینده در تهران اجلاسی برای مقابله با پدیده گرد و غبار، مسائل مرتبط با آن و پیامدهای زیست‌محیطی این موضوع برگزار شود.
ایران ترکیه را به استفاده از سد سازی به‌عنوان سلاحی علیه کشورهای همسایه متهم می‌کند و سد سازی بر منابع آبی ورودی به ایران و همچنین عراق و سوریه را یکی از منشاءهای اصلی پدیده ریزگردها می‌دانند. بسیاری از استان‌های ایران در ماه‌های گذشته با فاجعه آلودگی ناشی از ریزگردها مواجه بوده‌اند.