صبح روز شنبه ۴ تیرماه ۱۴۰۱، بیش از ۱۰۰ نفر از کارگران شرکت داروگر تهران مقابل ساختمان مرکزی این شرکت در کیلومتر ۱۷ جاده قدیم کرج – تهران دست به تجمع و اعتصاب زدند. اعتراض آنان به معوقات مزدی خود است. پرداخت دستمزدشان بین سه تا شش ماه به تأخیر افتاده است.
کارگران کارخانه داروگر تهران پیش‌تر در ۷ و ۲۱ خردادماه سال‌جاری نیز تجمعات اعتراضی برپا کرده بودند، اما با وعده مسئولین شرکت تا اول تیر به آنان مهلت دادند. حال و پس از گذشت دو هفته از برگزاری آخرین تجمع، دوباره کارگران شرکت داروگر دست به تجمع زده‌اند تا پیگیر مطالبات خود باشند.
مشکلات یک شرکت قدیمی
شرکت داروگر تولیدکننده انواع صابون، شامپو و سایر موادشوینده محسوب می‌شود و از زیرمجموعه‌های کارخانجات «تولی‌پرس قزوین» است و در مجموع شامل ۱۲ شرکت زیرمجموعه در بخش‌های غذایی، دارویی، بهداشتی و شوینده است.
آنطور که در وبگاه این شرکت آمده، شرکت داروگر در سال ۱۳۰۷ اولین کارخانه صنعتی تولید صابون را در اصفهان تأسیس و اولین محصول خود را با نام صابون «سوبلمه» وارد بازار کرد. سیزده سال بعد این شرکت در سال ۱۳۲۰ به منظور گسترش برنامه‌های تولیدی از اصفهان به تهران منتقل شد و در ادامه تولید صابون مبادرت به تولید محصولات دیگر بهداشتی و آرایشی کرد و سرانجام در سال ۱۳۳۶ شرکت داروگر به ثبت رسید. این شرکت به عنوان یکی از قدیمی‌ترین واحدهای تولیدی، سهم عمده‌ای از بازار کشور را در اختیار دارد اما در سالهای اخیر با مشکلاتی بسیار روبه‌رو بوده که باعث اعتراض کارگران این کارخانه شده است.
در سالهای ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ خبرهایی از تعطیلی داروگر منتشر شد که بعداً تکذیب شدند. با این‌حال در تابستان ۱۳۹۷ اعلام شد کارگران این شرکت برای حدود یک ماه به مرخصی اجباری می‌روند و دلیل آن نیز برنامه نوسازی سالیانه شرکت ذکر شد. هرچند مدیران داروگر تعطیلی این شرکت را تکذیب کردند، اما تعدیل و اخراج ۵۰۰ کارگر در ماه‌های بعد از آن و عدم پرداخت معوقات مزدی کارگر در یکی دو سال اخیر نشان می‌دهد اولین کارخانه تولیدکننده صابون در کشور با مشکلاتی جدی روبروست که برطرف نکردن آنها باعث اعتراض کارگران این واحد تولیدی شده است.
در یک سال گذشته که فشارهای اقتصادی بیشتر شده و نرخ تورم هم افزایش داشته، دستمزد ما کارگران با چندین ماه تأخیر و آن هم بصورت ناقص و بدون مزایا پرداخت می‌شود. به این دلیل ما کارگران از ماه قبل تصمیم گرفتیم تا در اعتراض به این رویه ناعادلانه تجمع و اعتصاب کنیم.
یک کارگر معترض داروگر
مضمون اعتراض‌های کارگری
یکی از کارگران معترض درباره دلیل برگزاری تجمع چهارم تیرماه می‌گوید:
شرکت داروگر در سالهای اخیر با مشکلات زیادی روبرو بوده. کاهش تولید، کمبود سرمایه و بدهی مالیاتی بخشی از این مشکلات است. در واقع در ۵ سال اخیر، این مشکلات شدت بیشتری پیدا کرده است و در تمام این مدت پنج ساله، حقوق‌های ما یا نصف و نیمه و بصورت ناقص پرداخت شده یا پرداختی‌ها تأخیر داشته است. تأخیرها هم از چند روز بوده تا چندین هفته و حتی چندین ماه. اما در یک سال گذشته که فشارهای اقتصادی بیشتر شده و نرخ تورم هم افزایش داشته، دستمزد ما کارگران با چندین ماه تأخیر و آن هم بصورت ناقص و بدون مزایا پرداخت می‌شود. به این دلیل ما کارگران از ماه قبل تصمیم گرفتیم تا در اعتراض به این رویه ناعادلانه تجمع و اعتصاب کنیم. اعتصاب هم کردیم و حتی کارگران شرکت تولی‌پرس قزوین که آنها هم زیرمجموعه هلدینگ داروگر هستند، هم به اعتصاب ما پیوستند و تجمع موفقی هم داشتیم تا جایی که شخص مدیر بخش تولید و معاون شرکت آمدند و قول‌هایی دادند که تا اول تیرماه تمام معوقات مزدی ما از ابتدای امسال پرداخت خواهد شد، اما با اینکه ۴ روز هم از تیرماه گذشته اتفاق مثبتی نیفتاد و این باعث تجمع امروز ما شده است.
کارگر دیگری نیز درباره تجمع ۴ تیرماه می‌گوید: «در یک ماه اخیر، این سومین دفعه است که ما جمع می‌شویم و اعتراض می‌کنیم. ماه قبل هم دو بار تجمع داشتیم. اعتراض ما هم نه سیاسی است و نه چیز دیگر. کل حرف ما این است که مگر در رادیو و تلویزیون نمی‌گویند که تا عرق کارگر خشک نشده، باید دستمزدش پرداخت شود؟ الان این بچه‌هایی که اینجا جمع شده‌اند از ۳ تا ۶ ماه دستمزد معوقه دارند. خود من ۳ ماه است که یک ریال هم حقوق نگرفته‌ام آن هم در این شرایط که قیمت کالاها هر روز افزایش می‌یابد. از طرفی از ابتدای سال هم سرویس ایاب و ذهاب شرکت هم تعطیل شده و برای رفت و آمد هم ما مشکلات زیادی داریم. آیا خود مدیران این مجموعه هم حاضر هستند سه ماه حقوق نگیرند؟ تازه آنها از وضعیت مالی خوبی برخوردار هستند و حتماً هم پس‌انداز دارند. اما ما نه پس‌اندازی داریم و نه دستمزدی دریافت می‌کنیم.»
کارگران جملگی از عدم تحقق وعده‌های مدیران گله‌مندند. یکی دیگر از کارگران هم بیان می‌کند: «اگر مدیریت مجموعه داروگر، نمی‌توانست تا اول تیر حقوق ما را بدهد، خب چه بهتر بود که وعده نمی‌داد و این موضوع را به صراحت عنوان می‌کرد. اینکه مدام بگویند تا اول تیرماه، تمام معوقات شما را پرداخت می‌کنیم اما با گذشت ۴ روز، هیچکس پاسخگو نیست، بیشتر یک اهانت بزرگ به ماست.»
یک کارگر دیگر هم با اشاره به سابقه بد مدیران شرکت در پرداخت دستمزدها می‌گوید:
من ۱۲ سال است که در شرکت داروگر مشغول فعالیت هستم. مشکلات مالی همیشه بوده اما در دو−سه سال اخیر این مشکلات بسیار بیشتر شده؛ به طوری که شرکتی که زمانی ۵۰۰ قلم مواد شوینده مختلف تولید می‌کرد، تولیدی آن اکنون تنها به ۱۰ قلم رسیده است. سال ۱۳۹۹، مجموعاً ۸ ماه معوقات مزدی داشتیم که با تأخیر فراوان و بعد از اینکه چند بار نامه امضا کردیم و برای دیدار با مدیران نماینده فرستادیم، به مرور زمان واریز شد. در سال ۱۴۰۰ هم حقوق ۶ ماه، حدود ۲۰۰۰ کارگر این مجموعه پس از چندماه تأخیر پرداخت شد. حالا هم که از ابتدای سال میزان تولیدات شرکت کاهش زیادی پیدا کرده و به جز شامپو، عملاً تولیدی دیگر نداریم و به این بهانه هیچکس حقوقی دریافت نکرده است. خیلی از این بچه‌ها بخصوص کارگران بخش بسته‌بندی از سال قبل هم ۲ تا ۳ ماه حقوق طلبکارند. حق بیمه‌ها هم هنوز پرداخت نشده است. آنهم در این وضعیتی که هزینه‌های درمان کمرشکن است.
او در ادامه بیان می‌کند: «متوسط حقوق کارگران شرکت داروگر ۳,۵ میلیون تومان است که با مزایایی که تعلق می‌گیرد جمعاً به ۴ میلیون می‌رسد. یعنی ما کارگران این شرکت عملاً کف حقوق را دریافت می‌کنیم. از افزایش حقوق امسال هم فعلاً چیزی به ما نرسیده و نمی‌دانیم که آیا دستمزد ما بیشتر شده است یا نه.»
به جز معوقات مزدی و پرداخت حق بیمه، راه‌اندازی مجدد سرویس ایاب و ذهاب هم از مطالبات کارگران معترض شرکت داروگر است. یکی از کارگران که نزدیک به ۲۰ سال سابقه کار دارد می‌گوید:
موضوع ایاب و ذهاب به چند دلیل اهمیت دارد. یکی اینکه کارخانه در بیرون از شهر قرار گرفته و چون در جاده قدیم واقع شده و همچنین اکثر کارگران هم وسیله نقلیه ندارند، رفت‌وآمد به این محل بسیار سخت شده است. دلیل دیگر هم این است که کارگران این کارخانه عمدتاً از شهرهای حومه تهران به اینجا می‌آیند. مثلاً بسیاری از همکاران از پاکدشت یا شریف‌آباد و ورامین می‌آیند که بیش از ۱۰۰ کیلومتر تا محل کارشان فاصله دارد. محل سکونت اکثر کارگران این مجموعه دهها کیلومتر با اینجا فاصله دارد. خودم ساکن ورامین هستم. برای اینکه ساعت ۸ صبح در محل کار حاضر باشم باید از ساعت ۴ صبح حرکت کنم، با قطار به تهران بیایم. چند خط مترو و اتوبوس عوض کنم و در نهایت هم با تاکسی به سرکار برسم. خب شما ببینید این فرآیند چقدر زمان‌بر است و چه هزینه‌ای هم می‌طلبد. تقریباً روزی حداقل و در کمترین حالت، ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان خرج رفت‌وآمد ما می‌شود که این مبلغ را قرار بوده شرکت بصورت جداگانه به ما پرداخت کند اما زیر وعده‌هایشان زدند. در حالیکه قبلاً سرویس ایاب و ذهاب برقرار بود و از این نظر مشکل چندانی نداشتیم.
او در ادامه بیان می‌کند: «چند بار این مشکل را به گوش مدیران شرکت رساندیم. آنها مشکلات مالی را بهانه کرده‌اند و می‌گویند که حتی برای خرید مواد اولیه تولید هم به مشکل خورده‌اند و برای همین تولید چندین نوع از مواد شوینده فعلاً متوقف شده است. در حالیکه همه ما خوب می‌دانیم که اینطور نیست و مواد اولیه بسیار در دسترس است و به راحتی تهیه می‌شود و این حرف‌ها صرفاً بهانه است.»
متوسط حقوق کارگران شرکت داروگر ۳,۵ میلیون تومان است که با مزایایی که تعلق می‌گیرد جمعاً به ۴ میلیون می‌رسد. یعنی ما کارگران این شرکت عملاً کف حقوق را دریافت می‌کنیم. از افزایش حقوق امسال هم فعلاً چیزی به ما نرسیده و نمی‌دانیم که آیا دستمزد ما بیشتر شده است یا نه.
یک کارگر معترض داروگر
تداوم اعتراضات
شرکت داروگر که زمانی نه چندان دور، یکی از بزرگ‌ترین کارخانه‌های تولیدی در ایران و همچنین بزرگ‌ترین کارخانه تولید و صادرات مواد شوینده در کشور محسوب می‌شد، این روزها با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم می‌کند، مشکلاتی که باعث شده صدها کارگر این مجموعه در روز ۴ تیرماه دست به اعتصاب و تجمع بزنند.
آنان می‌گویند تا زمان تحقق مطالبات‌شان به اعتراضات خود ادامه خواهند داد.