خبرگزاری رویترز دو روز قبل (سه‌شنبه ۲۱ ژوئن/۳۱ خرداد) نوشته بود نسخه‌ای از گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را رویت کرده که بر اساس آن ایران با آماده کردن سانتریفیوژهای پیشرفته آی‌آر-۶ در سایت فردو، قصد دارد غنی‌سازی اورانیوم را تسریع کند. آژانس اعلام کرده که ایران فرایند غیرفعال‌سازی را آغاز کرده. این فرایند قبل از غنی‌سازی اورانیوم انجام می‌شود. تهران اما مشخص نکرده آبشار نصب شده در فردو در چه سطحی غنی‌سازی را انجام می‌‌دهد.

محمد اسلامی همزمان با سفر سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه و دیدار و گفت‌وگوی او با همتای ایرانی‌اش درباره برخی از مسائل راهبردی بین دو کشور از جمله گسترش روابط تجاری و برجام در یک نشست خبری جداگانه در تهران گفت:

«هیچ اتفاق جدیدی نیفتاده است و همه چیز به مذاکره بسته است و داد و ستد است. طبق متن مذاکرات عمل می‌کنیم نه یک کلمه کمتر از برجام و نه یک کلمه بیشتر از آن، مذاکرات تمام نشده است.»

شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که از نمایندگان ۳۵ کشور تشکیل شده است، چهارشنبه ۸ ژوئن/۱۸ خرداد قطعنامه‌ای صادر کرد که در آن از دولت ایران انتقاد شده چرا در مورد فعالیت‌های هسته‌ای خود در سه مکان هسته‌ای اعلام نشده، به آژانس اطلاعات لازم را نداده است. ۳۰ کشور به این قطعنامه رأی مثبت دادند، دو کشور چین و روسیه رأی منفی دادند و آرای سه کشور − هند، لیبی و پاکستان – ممتنع بود. قطعنامه، دولت ایران را به خاطر همکاری نکردن با آژانس سرزنش کرده و از جمهوری اسلامی خواسته است بدون تعلل با آژانس همکاری کند. پیش‌نویس قطعنامه به ابتکار آمریکا و سه کشور اروپایی – فرانسه، آلمان و بریتانیا – تهیه شده بود.

در واکنش به این قطعنامه ایران به تازگی ۲۷ دوربین نظارتی آژانس در تاسیسات هسته‌ای تهران، نطنز و اصفهان را از کار انداخت. 

اسلامی درباره اختلافات عمیق آژانس با تهران که بر سر مکان‌های اعلام نشده هسته‌ای قبل از حصول توافق در سال ۲۰۱۵ است گفت:

 «یک روز بحث لپ‌تاپ ربوده شده و روز دیگر جاسوسی و مدرک ربوده شده را علم‌ می‌کنند. برجام توافق شد ولی طرف‌های غربی به آن عمل نکردند و همچنان اتهامات را باقی نگه داشتنه اند. قرار بود برجام این اتهامات را دفع کند. نمی‌شود که هم این اتهامات را علیه ایران مطرح کنند و هم در بحث برجام به ایران فشار بیاورند.»

رئیس سازمان انرژی اتمی درباره افزایش ظرفیت هسته‌ای در تأسیسات فردو به طور سربسته‌ای گفت:

«همه چیز طبق قانون اقدام راهبردی خواهد بود‌. ایران طبق ضوابط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی عمل می‌کند و ایران عضو پادمان است‌. طبق توافقات عمل می‌کنیم هیچ یک از اقدامات ایران بدون رعایت نظامات نیست.»

پیش از رافائل گروسی، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته بود که رابطه ایران با آژانس به بن‌بست رسیده است.

لاوروف: احیای برجام به همان شکل اول

در همان حال سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در نشست خبری مشترکش با حسین امیرعبداللهیان در تهران درباره برجام گفت:

«درباره برجام، هدف ما این است که کار اشتباهی که آمریکا صورت داد را تصحیح کنیم. زمانی آمریکا از برجام و قطعنامه خارج شد یک بار دیگر حقوق بین‌الملل را نقض کرد. باید کاری کنیم برجام به همان شکل اول آن در سال ۲۰۱۵ و بدون هیچ اضافه‌ای احیا شود.»

حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه ایران هم تأکید کرد:

«با همکارم آقای لاوروف در صورت ادامه گفتگوها که در آینده نزدیک امیدوار هستم از سر گرفته شود و برنامه‌ریزی‌های در این رابطه در دستور کار وزارت خارجه قرار دارد، گفت‌وگو کردیم. امیدوار هستم با واقع‌بینی طرف آمریکایی بتوانیم در آینده نزدیک به نقطه نهایی توافق برسیم البته در این چهارچوب بار دیگر آقای لاوروف بر حمایت جمهوری اسلامی ایران از مواضع سیاسی ایران در مذاکرات و در صورت رسیدن به نقطه توافق از حمایت روسیه در این موضوع تأکید کردند.»

گفت وگوهای غیرمستقیم بین تهران و واشنگتن برای بازگشت به برجام از ماه مارس سال جاری به دلیل امتناع آمریکا از پذیرش خروج نام سپاه پاسداران از فهرست گروه‌های تروریستی وزارت خارجه ایالات متحده به حالت تعلیق درآمده است.