بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا اوایل آوریل سال جاری اعلام کرده بود که دولت او قصد دارد دهها هزار پناهجو را که در بریتانیا تقاضای پناهندگی کردهاند، تحت مجموعه جدیدی از سیاستهای مهاجرتی به رواندا، هزاران کیلومتر دورتر از بریتانیا انتقال دهد. پناهجویانی که از کانال مانش وارد بریتانیا میشوند، از جمله شهروندان ایرانی و افغانستانی در این طرح قرار میگیرند. اکنون، بر اساس یافتههای گاردین، وزارت کشور بریتانیا برای اولین گروه از پناهجویانی که در معرض انتقال به رواندا قرار دارند، به آنها پیشنهاد داده است که میتوانند به عنوان بدیلی برای زندگی در شرق آفریقا به کشورهای خود بازگردند. در سندی که به دست گاردین افتاده، خطاب به پناهجویان آمده است:
«شما این اختیار را دارید که به طور داوطلبانه بریتانیا را ترک کنید. با این حال، اگر مصر باشید [که در بریتانیا بمانید] به رواندا منتقل خواهید شد.»
درخواست پناهندگی همه کسانی که قرار است به رواندا اعزام شوند از سوی وزارت کشور بریتانیا «غیر قابل قبول» تشخیص داده شده به این دلیل که این گروه از پناهجویان از فرانسه با عبور از کانال مانش خود را با قایق به بریتانیا رساندهاند.
در سند یاد شده آمده است که پناهجویان حق درخواست تجدید نظر در رأی صادره را ندارند.
پناهجویانی که درخواست پناهندگی آنها رد شده از سوریه، سودان، افغانستان، اریتره، ایران و عراق به طور غیرقانونی وارد بریتانیا شدهاند.
کارن دویل، از اعضای «جنبش عدالت» در مصاحبه با گاردین گفت:
«گویا وزارت کشور به این گروه از پناهجویان میگوید: “اینجا همان جهنمی است که برای شما در رواندا ایجاد کردهایم، اما میتوانید به جای آن به جهنمی که از آن فرار کردهاید، برگردید.” این یک انتخاب نیست. اینها پناهجویانی هستند که نمیتوانند به خانه بازگردند.»
تعداد قابل توجهی از کسانی که در اولین گروه ۱۰۰ نفری اعزامی به رواندا قرار گرفتهاند، از سودان هستند.
سودانیها بزرگترین گروه ملیتی نیستند که در سه ماهه اول سال جاری با قایقهای کوچک وارد بریتانیا شدهاند.
بزرگترین گروههای ملیتی که با قایقهای کوچک از طریق کانال مانش وارد بریتانیا شدند، افغانستانیها با ۱۰۹۴ نفر بودند و پس از آن ایرانیها با ۷۲۲ نفر در جایگاه دوم قرار دارند.
گروهی از پناهجویانی که قرار است به رواندا اعزام شوند این هفته دست به اعتصاب غذا زدند.
محمد، ۲۵ ساله، اهل سودان، که در حال حاضر در بازداشت به سر میبرد و قرار است به رواندا منتقل شود به گاردین گفت پس از فرار از قتل عام در روستای خود، بیش از هفت هزار کیلومتر را پشت سر گذاشت تا سرانجام توانست وارد بریتانیا شود.
کلر موزلی بنیانگذار مؤسسه خیریه Care4Calais گفت:
«برخی از پناهجویان اعزامی به رواندا از کانال عبور نکردهاند و با اینحال در فهرست انتقال به رواندا قرار گرفتهاند. این به شدت نگرانکننده است. پناهندگان سودانی اغلب پولی برای پرداخت پول به قاچاقچیان ندارند و در عین حال بیش از یک سوم کسانی را نمایندگی میکنند که قرار است به رواندا منتقل شوند.»
به گفته موزلی بیش از ۲۵ درصد از کسانی که در سه ماه اول سال جاری از کانال مانش عبور کردهاند، از شهروندان افغانستان هستند، اما به نظر نمیرسد که به همین نسبت در فهرست انتقال به رواندا قرار گرفته باشند. طرح رواندا و روند انتخاب پناهجویان به شدت سیاسی است.»
یکی از سخنگویان وزارت کشور بریتانیا به گاردین گفت:
«مشارکت ما با رواندا، بخش کلیدی استراتژی ما برای بازنگری در نظام ورشکسته پناهندگی و برای به هم زدن کسب و کار قاچاقچیان شرور است.»
به گفته سخنگوی وزارت کشور بریتانیا قرار است اواخر ژوئن نخستین گروه پناهجویان به رواندا اعزام میشوند. دولت بریتانیا ادعا میکند که متضمن امنیت این پناهجویان در شرق آفریقاست.