۱۰۰ روز پیش نیروهای روسیه به اوکراین حمله کردند. تهاجم این کشور به خاک اوکراین در اوایل صبح سهشنبه ۳ خرداد / ۲۴ مه سال جاری با حملات هوایی و موشکی آغاز شد.
هدف اصلی ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه برای غیرنظامی کردن اوکراین، تصرف کییف و سرنگونی دولت اوکراین شکست خورد. نیروهای روسی پس از تلفات سنگین در مرحله نخست، در پایان ماه مارس از شمال اوکراین عقبنشینی کردند و در مرحله دوم به شرق این کشور منتقل شدند. در این مرحله بهگفته سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، تصرف منطقه دونباس «اولویت بیقید و شرط» نیروهای روسی شد.
در مرحله سوم آنها از ماه مه تاکنون شهر ماریوپل را اشغال کردند و با تصرف قریبالوقوع شهر صنعتی سیورودونتسک و احتمالاً تصرف کامل استان لوهانسک در حال شکستن مواضع اوکراین هستند.
اکنون ارتش روسیه منطقهای تقریباً به اندازه شرق آلمان را در شرق و جنوب اوکراین اشغال کرده و یک پل زمینی از روسیه به جزیره اشغالی کریمه ایجاد کرده است.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین میگوید:
«حدود ۲۰ درصد از خاک ما اکنون تحت کنترل اشغالگران است.»
آمار تکاندهنده جنگ در اوکراین
بهگفته سازمان ملل متحد از آغاز جنگ تاکنون دستکم حدود چهار هزار و ۲۰۰ غیرنظامی کشته و حدود پنجهزار غیرنظامی دیگر زخمی شدهاند. اینها فقط قربانیانی هستند که تاکنون تأیید شدهاند. این تلفات عمدتاً بر اثر حملات موشکی بوده است. اوکراین از کشتهشدن ۲۵ هزار غیرنظامی سخن میگوید و در حال حاضر بیش از ۱۵ هزار پرونده برای جنایات جنگی روسیه در دست بررسی دارد.
در مورد شمار سربازان کشتهشدهی دو طرف گمانهزنیها از ۳۰ هزار نفر تا ۵۰ هزار نفر متغیر است. ناتو بر این نظر است که حدود ۱۵ هزار سرباز روسی کشته شدهاند و مقامات اوکراینی تقریباً دو برابر این تعداد را اعلام کردهاند. برآوردهای آمریکا در اواسط ماه آوریل از پنجهزار تا ۱۱ هزار نفر بود.
۱۴ میلیون پناهنده در جنگ اوکراین
بر اساس دادههای کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، حدود ۱۴ میلیون نفر از محل زندگی خود گریختهاند. بیش از نیمی از آنها در اوکراین هستند و ۶,۶ میلیون نفر نیز کشور را ترک کردهاند. بیش از نیمی از این تعداد در لهستان بهسر میبرند و حدود ۷۰۰ هزار نفر به آلمان رفتهاند. اما ۲,۱ میلیون اوکراینی به وطن خود بازگشتهاند.
میزان خسارتها و ویرانیها در اوکراین
دولت اوکراین خسارتهای ناشی از بمباران و حملات موشکی روسیه را بیش از ۶۰۰ میلیارد یورو تخمین زده است. بر اساس ارزیابی اولیه پژوهشگران، نیم میلیون خانه و ۲۳۰ بیمارستان، بیش از ۲۰۰ کارخانه، ۹۴۰ مدرسه و ۵۴۰ مهدکودک ویران شدهاند. ۲۳ هزار کیلومتر جاده نیز نیاز به تعمیر دارد. رشد اقتصادی اوکراین هم امسال یک سوم کاهش خواهد یافت.
روسیه نیز بهدلیل تحریمهای کشورهای غربی باید خود را با کاهش ۱۰ درصدی تولید ناخالص ملی در سال جاری وفق دهد.
وضعیت جبهه شرق در صدمین روز جنگ
بهگفته سرهی گایدایی، فرماندار منطقه لوهانسک، در حال حاضر بیشتر مناطق شهر سیورودونتسک در شرق اوکراین تحت کنترل روسیه است.
گایدایی در یک گفتوگوی تلویزیونی گفت:
«متأسفانه ارتش روسیه موفق شد به عمق شهر نفوذ کند. آنها بیشتر مناطق شهر را در کنترل دارند. با این حال نیروهای اوکراینی مواضع خود را در بخشی از شهر حفظ کردهاند.»
او تأکید کرد که هنوز «خیلی زود» است که از تصرف کامل شهر صحبت شود.
اگر سیورودونتسک و لیسیچانسک، شهر مجاور آن سقوط کنند، کل منطقه لوهانسک تصرف خواهد شد. ولودیمیر زلنسکی روز گذشته در یک سخنرانی ویدئویی در پارلمان لوکزامبورگ گفت خطوط مقدم اکنون بیش از یکهزار کیلومتر طول دارد. هر روز ۱۰۰ نفر در شرق کشور جان خود را از دست میدهند و بین ۴۰۰ تا ۵۰۰ نفر مجروح میشوند.
«پناه بردن مردم به یک کارخانه»
به گفته منابع اوکراینی و روسی، در سیورودونتسک غیرنظامیان در پناهگاه زیرزمینی یک کارخانه مواد شیمیایی پنهان شدهاند.
اداره اوکراین در منطقه لوهانسک از پناه بردن حدود ۸۰۰ نفر در کارخانه آزوت (نیتروژن) خبر داده است. رئیس منطقهای شرق لوهانسک در اوکراین به شبکه تلویزیونی سیانان آمریکا گفت:
«این افراد مردم محلی هستند که از آنها خواسته شده است شهر را ترک کنند اما نپذیرفتهاند. کودکانی هم در آنجا هستند، اما نه زیاد.»
با وجود پیشروی نیروهای روسی این کارخانه همچنان توسط سربازان اوکراینی محافظت میشود.
سخنگوی جداییطلبان طرفدار روسیه در لوهانسک در گفت وگو با خبرگزاری تاس مردان مسلح اوکراینی را متهم کرد که غیرنظامیان را به داخل نیروگاه کشانده و با زور مانع از خروج آنها شدهاند.
حمایت آمریکا از تحقیقات در مورد جنایات جنگی روسیه
عذرا ضیا، معاون وزیر امور خارجه آمریکا در نشست شورای امنیت سازمان ملل گفت این کشور از تحقیقات بینالمللی در مورد جنایات جنگی سربازان روسی در اوکراین پشتیبانی میکند. او گفت در طول جنگ ۱۰۰ روزه علیه اوکراین، جهان شاهد بمباران بیمارستانها، زایشگاهها، ایستگاههای قطار، ساختمانهای مسکونی و خانهها توسط نیروهای روسی بوده و غیرنظامیان به قتل رسیدهاند.
در حال حاضر بازرسان دادگاه کیفری بینالمللی در حال بررسی جنایات در اوکراین هستند.
تشکر زلنسکی از غرب
رئیس جمهوری اوکراین در سخنرانی ویدئویی شب گذشته خود گفت کمکهای تسلیحاتی کشورهای غربی به نجات جان مردم و محافظت از کشورش کمک میکند. او همچنین از بسته تحریم نفتی اخیر اتحادیه اروپا علیه مسکو استقبال کرد.
اتحادیه اروپا تصمیم گرفته بود که واردات نفت روسیه از طریق دریا را ممنوع کند اما تحت فشار مجارستان، تحویل نفت از روسیه از طریق خطوط لوله از اقدامات تنبیهی مستثنی شد.
مجارستان همچنین با اقدامات تنبیهی اتحادیه اروپا علیه پاتریارک کریل، رهبر کلیسای ارتدکس روسیه مخالفت کرد. کریل از حمله پوتین به اوکراین حمایت کرده است.
با این مواضع، نارضایتی از مجارستان در اتحادیه اروپا در حال افزایش است.