از روز گذشته، چهارشنبه ۴ خرداد / ۲۵ مه، تظاهرات ضددولتی طرفداران حزب «تحریک انصاف»، حزب عمران خان، نخستوزیر برکنارشده پاکستان، با عنوان «راهپیمایی آزادی» از پیشاور به سمت اسلامآباد آغاز شد. با وجود تلاش نیروهای امنیتی برای جلوگیری از این راهپیمایی، معترضان صبح پنجشنبه ۵ خرداد / ۲۶ مه به خیابان «جناح» در نزدیکی پارلمان ملی این کشور وارد شدند.
عمران خان در این خیابان سخنرانی کرد و گفت:
«دولت باید ظرف شش روز آینده با منحل کردن پارلمان این کشور زمان برگزاری انتخابات سراسری را اعلام کند. اگر چنین نکند بار دیگر با دو میلیون نفر به اسلامآباد بازخواهیم گشت.»
عمران خان دولت را به دلیل استفاده از «تاکتیکهایی» مانند یورش و دستگیری برای متوقف کردن راهپیمایی حزباش مورد انتقاد قرار داد و گفت:
«دولت برای درهم شکستن راهپیمایی آزادی ما از هر روشی استفاده کرد، در اعتراض مسالمتآمیز از گاز اشکآور استفاده کردند، به خانههای ما حمله کردند و حریم خانهها را زیر پا گذاشتند.»
دولت عمران خان و حزب «تحریک انصاف» در ماه آوریل گذشته پس از رأی عدم اعتماد پارلمان و سکوت ارتش، از قدرت عزل و شهباز شریف جایگزین او شد.
عمران خان ابتدا بهدنبال جلوگیری از رأیگیری در پارلمان بود و پارلمان پاکستان را منحل کرد تا انتخابات زودهنگام برگزار کند اما دادگاه عالی این کشور کار او را غیرقانونی دانست. سپس عمران خان این ادعا را تکرار کرد که آمریکا پشت بیرون راندن او از قدرت است.
او در راهپیمایی طرفداران خود با اشاره به «مسئولیت بزرگ» قضات دیوان عالی کشور پرسید که در کدام دموکراسی تظاهرات مسالمتآمیز مجاز نیست و تظاهرکنندگان با گلوله، گاز اشکآور، یورش پلیس و بازداشت روبهرو میشوند.
نخستوزیر پیشین پاکستان اعلام کرد که تصمیم گرفته بود تا زمانی که دولت پارلمان را منحل و انتخابات را اعلام نکند در این محل تحصن کند اما آنچه در ۲۴ ساعت گذشته شاهد آن بوده است، مردم را به سمت هرجومرج میبرد.
روزنامه داون پاکستان گزارش داد که خان گفته است دولت خوشحال خواهد شد که او در اسلامآباد تحصن کند زیرا این امر منجر به درگیری بین مردم و پلیس و ارتش میشود.
عمران خان مدعی شد که پنج معترض از حزب «تحریک انصاف» در درگیریهای پس از راهپیمایی این حزب کشته شدند. بهگفته او یکی از آنها در میان شلیک گاز اشکآور از پل «اتوک» در پنجاب سقوط کرده و دیگری به رودخانه «راوی» در همین ناحیه پرت شده است. او همچنین گفت اطلاعاتی دریافت کرده است که سه نفر در کراچی کشته شدهاند.
رهبر حزب «تحریک انصاف» گفت او و مردم پاکستان پس از رویدادهایی که در ۴۸ ساعت گذشته رخ داده، به قوه قضائیه چشم دوختهاند.
دولت فدرال اجازه استقرار ارتش در «منطقه سرخ» اسلامآباد برای «حفاظت از ساختمانهای مهم دولتی» را صادر کرده است.
رانا ثناالله، وزیر کشور پاکستان با انتشار پیامی در توئیتر نوشت:
«دولت از صدور مجوز استقرار ارتش در منطقه سرخ بر اساس اصل ۲۴۵ قانون اساسی خرسند است.»
از جمله ساختمانهایی که محافظت خواهند شد دادگاه عالی، پارلمان، خانه نخستوزیر، ریاست جمهوری، دبیرخانه پاکستان و مناطق دیپلماتیک است.
عمران خان که ماه گذشته با رأی عدم اعتماد از قدرت برکنار شد، پس از اینکه سال گذشته از انتصاب رئیس سازمان اطلاعات (ISI) خودداری کرد، پشتیبانی ارتش را از دست داد.
خان مدعی است که رأی عدم اعتماد علیه او نتیجه «توطئه خارجی» است زیرا سیاست خارجی او مستقل بود و برکناری او از خارج هدایت میشد. او از آمریکا بهعنوان کشوری نام برد که پشت این «توطئه» قرار دارد، اتهامی که واشنگتن آن را رد کرده است.
عمران خان روز چهارشنبه خطاب به هواداران خود در خیبرپختونخوا گفت:
«دزدها و نوکران آمریکا در اسلامآباد حکومت میکنند.»
دولت ائتلافی شهباز شریف ابتدا به این تظاهرات اجازه داد، اما روز سهشنبه به دلیل ترس از گسترش خشونت و بیقانونی در طی راهپیمایی، از دادن مجوز به آن خودداری کرد.
صبح چهارشنبه، در نزدیکی لاهور مرکز پنجاب، پلیس برای پراکنده کردن معترضان گاز اشکآور شلیک کرد و هواداران خان سنگ پرتاب کردند. چندین نفر از دو طرف مجروح شدند. درگیری بین پلیس و هواداران خان در چندین نقطه دیگر نیز گزارش شد.