بنا به گفته بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، ایران در تلاش برای تکمیل ساخت و نصب هزار سانتریفیوژ پیشرفته IR6 برای توسعه برنامه هستهای خود است. گانتز در کنفرانسی در روز ۱۷ مه/۲۷ اردیبهشت در دانشگاه رایشمن گفت که ایران سانتریفیوژهای جدیدش را در مکانهای مختلف، از جمله در تأسیسات زیرزمینی جدیدی که در نزدیکی تأسیسات غنیسازی نطنز در مرکز ایران میسازد، قرار داده است.
ایران هماکنون حدود ۶۰ کیلوگرم اورانیوم غنیشده ۶۰ درصدی در اختیار دارد، اورانیوم فلزی در سطح غنیسازی ۲۰ درصد تولید میکند و اسرائیل میگوید این دو واقعیت در کنار محدود شدن دسترسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تأسیسات ایران، به معنای کاهش زمان گریز هستهای است. گریز هستهای به محدوده زمانی مورد نیاز برای استفاده از مواد موجود برای ساخت بمب هستهای اطلاق میشود. ایران همواره برنامهریزی برای ساخت سلاح هستهای را تکذیب کرده است.
اظهارات گانتز منعکسکننده آخرین ارزیابیهای اطلاعاتی اسرائیل است مبنی بر اینکه ایران از توقف مذاکرات احیای برجام برای تسریع برنامه هستهایش استفاده میکند. بنا بر گزارشها، اسرائیل معتقد است که سانتریفیوژهای پیشرفته جدید برای غنیسازی اورانیوم تا سطح درجه نظامی ۹۰ درصد در مدت کوتاهی طراحی شدهاند.
اسرائیل در تلاش است تا در چند جبهه به موضوع چالش امنیتیاش با ایران رسیدگی کند. برنامه هستهای جمهوری اسلامی و پنهانکاریهای ادامهدار در بخشهایی از آن یک زمینه عینی را برای بیان این گزاره که ایران به دنبال سلاح هستهای است فراهم کرده است. از طرف دیگر اسرائیل در سه سال گذشته برنامههای خرابکاری در برنامه هستهای جمهوری اسلامی را شدت بخشیده است. دو خرابکاری در تأسیسات نطنز، حمله پهپادی به تأسیسات تسای کرج و ترور محسن فخریزاده بخشی از این اقدامات بوده است.
لابیگری برای افزایش شمار تحریمهای اقتصادی که عموماً از معبر کنگره آمریکا میگذارد و به اشتراک گذاشتن اطلاعات در مورد فعالیتهای جمهوری اسلامی برای تقویت نیروهای نیابتیاش در سوریه، عراق، یمن و لبنان بخش دیگری از تلاشهای اسرائیل برای بالابردن سطح فشار به جمهوری اسلامی بوده است.
اما در جدیدترین اتفاق، برگزاری رزمایش «ارابههای آتش» قرار دارد. در این رزمایش، حمله به تأسیسات نظامی و هستهای جمهوری اسلامی تمرین خواهد شد. این مانور نظامی قرار بود در اوایل ماه مه برگزار شود اما به دلیل تشدید درگیریها در غزه و کرانه باختری به تعویق افتاد.
حال قرار است این رزمایش اواخر ماه مه برگزار شود و نکته مهم همراهی آمریکا در یکی از مهمترین بخشهای آن یعنی تمرین سوخترسانی به هواپیماهای اسرائیلی است.
هواپیماهای سوخترسان آمریکایی جنگندههای اسرائیلی را قادر میسازد مسافت ۲۱۰۰ کیلومتری حمله به تأسیسات هستهای ایران و بازگشت به پایگاههای این کشور را ممکن سازند.
اسرائیل قراردادی برای خرید هواپیمای سوخترسان بوئینگ کیسی-۴۶ با آمریکا منعقد کرده است و اولین فروند از آن قرار است تا سال ۱۴۰۴ به ارتش اسرائیل تحویل داده شود. اسرائیل در دو سال گذشته بارها در مذاکره با مقامهای آمریکایی خواهان تحویل فوری و زودتر از موعد این هواپیماها شده است. هواپیماهایی که برد عملیاتی جنگندههای اسرائیل را به ۱۱ هزار کیلومتر میرساند. به نظر میرسد در آمریکا تردیدهایی در مورد این قرار داد نظامی وجود دارد. از جمله این ظن که ممکن است تحویل هواپیمای سوخترسان آخرین تکه از پازل حمله بدون هماهنگی اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران و افروخته شدن یک جنگ تمامعیار منطقهای باشد. جنگی که لاجرم پای آمریکا را هم به میان خواهد کشید.
ظاهراً انتشار اخبار این مانور به عنوان تهدیدی علیه ایران طراحی شده است و نشان میدهد که اسرائیل در حال آمادهسازی ارتشش است، اما برای توسعه قابلیت حمله هوایی به یک سال زمان نیاز دارد. مقامات اسرائیلی میگویند که طرح حمله همهجانبه ظاهراً ظرف سه سال یا بیشتر آماده خواهد شد.
بر اساس سناریوی این رزمایش، تعدادی از اعضای حزبالله لبنان، در جریان حمله هوایی اسرائیل به اهدافی در سوریه کشته میشوند که این امر موجب انتقامجویی حزبالله میشود. درگیریهای متعاقب بین اسرائیل و حزبالله به یک جنگ تمام عیار تبدیل میشود. حماس و سازمان جهاد اسلامی در غزه با شلیک موشک به سمت اسرائیل، پاسخ میدهند در حالی که فلسطینیها در کرانه باختری به خیابانها میآیند و حملاتی را علیه اسرائیلیها انجام میدهند. همزمان، شبهنظامیان از میان اقلیت ۲۱ درصدی عرب اسرائیل با شورش و بستن جادهها و تقاطعهای اصلی به کمک دیگر معترضان میروند تا پیشروی نیروهای اسرائیلی را به تأخیر بیندازند. در چنین شرایطی اسرائیل برنامهای برای حمله به قلب برنامهریزی این بحران یعنی جمهوری اسلامی ترتیب میبیند.
در این رزمایش حملات به اهداف دور از مرزهای اسرائیل با تعداد زیادی هواپیما شبیهسازی میشود. این بزرگترین رزمایش نظامی در تاریخ اسرائیل خواهد بود.
ارتش اسرائیل گفت این رزمایش که از نظر وسعت بیسابقه است، ارتش را قادر میسازد تا سطح بالایی از آمادگی را در منطقهای در حال تغییر حفظ کند. هدف آن بهبود تواناییهای ارتش در یک جنگ شدید، چند جبههای و طولانی در تمام مرزهای اسرائیل است.
روز سه شنبه، ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده سنتکام برای شرکت در رزمایش به اسرائیل سفر کرد و با مقامهای ارشد ارتش اسرائیل از جمله رئیس ستاد مشترک ارتش دیدار کرد.
در حالی که رئیس سنتکام در اسرائیل است، بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل به واشنگتن رفته و قرار است با همتای آمریکایی خود، لوید آستین، وزیر دفاع، و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی، دیدار کند.
گانتز شامگاه سهشنبه قبل از سفر به آمریکا گفت:
«من درباره تقویت همکاریهای امنیتی مشترک و مقابله با چالشهای منطقهای، از جمله ایران، که همه بازیگران میانهرو در منطقه باید علیه آن متحد شوند، بحث خواهم کرد.»
در صورت شکست مذاکرات هستهای غرب و جمهوری اسلامی، ارتش اسرائیل در حال برنامهریزی برای اجرای چندین گزینه نظامی علیه ایران است. در طول رزمایش یک ماهه نظامی، یکی از گزینهها را تمرین خواهد کرد.