بهگزارش خبرگزاری رووداو، ارتش عراق اعلام کرد که وضعیت در شنگال پس از دو روز درگیری شدید و مرگبار «آرام» و «امن» است.
در روز یکشنبه ۱۱ اردیبهشت / یکم مه درگیریها بین ارتش عراق و یگانهای مقاومت شنگال آغاز شد و دور روز ادامه داشت. رووداو نوشته است این درگیریها زمانی آغاز شد که یگانهای مقاومت شنگال به یک کاروان ارتش که در ایست بازرسی در شمال منطقه توقف نکرده بود، تیراندازی کردند.
روز یکشنبه تنشها زمانی تشدید شد که ارتش عراق تلاش کرد پستهای بازرسی تحت کنترل یگانهای مقاومت شنگال را که مناطق فرعی کلیدی سینون و خناسور را به مناطق مجاور متصل میکرد، کنترل کند. این درگیری منجر به کشته شدن یک سرباز عراقی و یکی از افراد یگانهای مقاومت شنگال شد.
یگانهای مقاومت شنگال، متشکل از شبهنظامیان ایزدی در عراق هستند که در سال ۲۰۰۷ برای محافظت از جامعه ایزیدیان عراق و کردستان شکل گرفتند و به حزب کارگران کردستان (پکک) در ترکیه نزدیک هستند.
یک هیأت عالی نظامی عراقی روز سهشنبه ۱۳ اردیبهشت / ۳ مه از شنگال دیدن کرد. فرماندهی عملیات ارتش عراق در بیانیهای در همان روز گفت «شنگال امن است و هیچ نیروی مسلحی در آن وجود ندارد».
سرلشکر تحسین الخفاجی، سخنگوی این فرماندهی نیز به رسانههای دولتی گفت وضعیت در شنگال «کاملاً باثبات» است.
حسو ابراهیم، معاون مشترک اداره شهر شنگال که یگانهای مقاومت شنگال بخشی از آن هستند نیز به رووداو گفت «وضعیت اکنون آرام است».
حسین کلاری، مدیرکل مرکز هماهنگی بحران مشترک دولت اقلیم کردستان روز سهشنبه در گزارشی گفت دستکم ۷۰۱ خانواده متشکل از چهار هزار و ۸۳ نفر از روز یکشنبه به اقلیم کردستان و عمدتاً بە منطقە شیخان و استان دهوک اقلیم کردستان پناه آوردەاند.
این نخستین بار نیست که مردم شنگال که اکثریت آنها را ایزدیها تشکیل میدهند خانههای خود را ترک میکنند. در سال ۲۰۱۴ هنگامی که گروه «دولت اسلامی» (داعش) به این شهر حمله کرد، این گروه تروریستی هزاران نفر را کشت و ربود و هزاران نفر دیگر به اقلیم کردستان پناه آوردند و بهطور عمده در اردوگاههای دهوک بهسر بردند.
در حال حاضر حدود ۲۰۰ هزار ایزدی آواره در اقلیم کردستان زندگی میکنند که بسیاری از آنها در اردوگاههای آوارگان بهسر میبرند و در فقر شدید قرار دارند.
دولت عراق و حکومت اقلیم کردستان در سال ۲۰۲۰ توافقنامهای برای «عادیسازی» وضعیت در شنگال امضا کردند که شامل خروج تمام نیروهای وابسته به پکک از این شهر میشد. رووداو نوشته است این توافق توسط پکک و گروههای نیابتی آن رد شده است.
حسو ابراهیم در اینباره به رووداو گفت شنگال یک شهر عراقی است و ارتش عراق میتواند در هر نقطهای از آن حضور داشته باشد. او افزود یگانهای مقاومت شنگال رسماً بخشی از نیروهای حشدالشعبی هستند و بودجه خود را از آن دریافت میکند.
ارتش عراق روز دوشنبه مدعی شد که چندین جاده در شنگال را که پیش از این در اختیار یگانهای مقاومت شنگال بود به کنترل خود در آورده است، اما حسو ابراهیم گفت این گروه در حال حاضر در تمام نقاط شنگال حضور دارد و آنها پستهای بازرسی را بهطور مشترک با ارتش اداره میکنند.
ویان دخیل، نماینده ایزدیها در بغداد که نماینده شنگال است، روز دوشنبه به رووداو گفت مسئله شنگال «پیچیده» است. او گفت:
«حضور یگانهای مقاومت شنگال در این شهر یک موضوع سیاسی است و یک دستور کار منطقهای در پس آن وجود دارد.»
برخی از خبرگزاریهای بینالمللی از جمله الجزیره، آسوشیتدپرس و خبرگزاری فرانسه تهدیدهای اخیر ترکیه مبنی بر حمله به شنگال، به بهانه وابستگی یگانهای مدافع شنگال به نیروهای پکک ترکیه را در ورود ارتش عراق به شنگال و درگیر شدن آن با یگانهای مدافع شنگال مربوط دانستند.
همچنین با اشاره به اینکه توافقنامه اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق برای عادیسازی وضعیت شنگال هنوز اجرایی نشده است گفتهاند که یگانهای مقاومت شنگال مانع از بازگشت آوارگان منطقه میشوند و ورود ارتش عراق به شنگال در راستای اجرای توافقنامه اربیل و بغداد انجام شده است.
شخصیتهای ایزدی، نمایندگی سازمان ملل در عراق و برخی نهادهای وابسته به ایزدیها نسبت به وخیم شدن وضعیت شهروندان ایزدی در پی تنش در شنگال ابراز نگرانی کرده بودند.