Opinion-Zamaneh

گویا درجمهوری اسلامی خبرهای بد به واقعیت نزدیکترند حتی اگر این خبرها درباره کسی باشد که نزدیکانش او را شناسنامه انقلاب می‌خوانند. نزدیکان هاشمی رفسنجانی صفت “شناسنامه انقلاب”را در چشم مخالفان می‌کردند تا به همین دلیل هم که شده، آنان از رد صلاحیت او منصرف شوند، اما گویا رهبری تصمیم گرفته یک شناسنامه‌ المثنی برای انقلاب صادر کند که در آن نشانی از هویت قدیمی نباشد. هرچه نباشد او همه اتفاق‌هایی را که دردولت خاتمی افتاده از چشم هاشمی می‌بیند و حاضر نیست نشانه‌های دولت هاشمی را تحمل کند، از جمله چیزی چون “فرزند کمتر، زندگی بهتر”.

هاشمی رفسنجانی در هشت سال گذشته به اندازه ده‌ها سال تجربه غیرمنتظره داشته است. از کم مهری کسی که با شهادت او رهبر شده تا رقابت با استاندارش برای ریاست جمهوری. اینک هم که سرنوشت او با مدیرکل وزارت کشورش، یعنی اسفندیار رحیم مشایی همسان شده. شاید مشایی امیدوار بود، رقیبش هاشمی رفسنجانی باشد تا تجربه مناظره‌های سال ۸۸ را تکرار کند، اما اینک او درپوشش خبر رد صلاحیت با فاصله معناداری دوم شده است.

مهمترین خبر انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۲

هاشمی رئیس جمهور نشد، اما او مهمترین خبر انتخابات ریاست جمهوری است. چهره‌هایی چون علی فلاحیان، علیرضا زاکانی، منوچهر متکی، محمد سعیدی کیا که رد صلاحیتشان درانتخاباتی بدون حضور هاشمی می‌توانست خبرساز باشد، درسایه نام هاشمی فراموش شده‌اند.

این بار نیز قاصد خبر رد صلاحیت ناطق نوری بود، چهره‌ای که نامش با هاشمی رفسنجانی در مناظره‌های انتخابات گره خورد. نزدیکان هاشمی رفسنجانی اما همچنان امیدوار بودند، رایزنیهای پشت پرده جواب دهد. ازدوشنبه شب، از برخی سایتها اصرار بود و از نزدیکان هاشمی انکار.

دو "بی صلاحیت"
دو “بی صلاحیت”

صبح سه شنبه خبر از آن سایتها به خبرگزاری‌های رسمی کشیده شد و همگان از چانه زنی‌ها ناامید شدند، چانه زنی‌هایی که ممکن است بتوان نشان آنها را در جلد آتی کتاب خاطرات هاشمی رفسنجانی جست و جو کرد. ظهر سه شنبه گویا کار تمام شده بود تا آن جا که آیت الله حائری شیرازی، امام جمعه سابق شیراز ترجیح داد نامه خود به رهبری را برای ثبت در تاریخ هم که شده علنی کند. او فردی است که با کناره گیری از سمت امامت جمعه ترجیح داد دیگر در صحنه اتفاقات روز حضور نداشته باشد.

ساعاتی پیش از آنکه خبر رد صلاحیت هاشمی به صورت رسمی اعلام شود برخی سایت‌ها خبر دادند که هاشمی رفسنجانی عازم قم شده تا با مراجع تقلید دیدار داشته باشد، شاید مراجع تشویق کننده به حضور درانتخابات اینک از رهبری تائید صلاحیت او را بخواهند.

کسب صلاحیت با حکم حکومتی خامنه‌ای؟

آنانی که همچنان به امید گشایش روزنه‌ای در درون حاکمیت هستند، شاید به تکرار تجربه سال ۸۴ دل خوش کنند. اما احتمالا آیت الله خامنه‌ای نیز این سخن مشهور را شنیده که تاریخ دوبارتکرار می‌شود یک بار به صورت تراژدی و یک بار به صورت کمدی. اگر در سال ۸۴ با تائید صلاحیت معین و مهر علیزاده نتیجه نهایی مطلوب رهبری بود این بار نه نظام اعتماد به نفس گذشته را دارد و نه رهبری. تنها می‌ماند فشارهای پشت پرده که گستردگی آن می‌تواند رهبری را وادار به عقب نشینی کند و ترجمه این عقب نشینی نزد هواداران تندروی رهبری، مصلحت خواهد شد.

آزمون رهبری برای رد صلاحیت هاشمی که تمام شد تازه نوبت هاشمی است. او مانند مصطفی معین پیش از انتخابات نگفته که حکم حکومتی را نمی‌پذیرد تا نگران باشد. اما هر چه که نباشد بسیاری از هواداران امروز او حامی جنبش سبز بوده‌اند و با شرط و شروط از کاندیداتوری‌اش حمایت می‌کنند. اگر هاشمی رفسنجانی با حکم حکومتی به انتخابات بازگردد باید چرتکه هزینه و فایده بیندازد و درباره ادامه حضورش تصمیم بگیرد.

وضعیت کاندیداهای دیگر

توجه همگان به هاشمی باعث شده که دیگر “بگم، بگم”های احمدی نژاد هم چنگی به دل نزند. واکنش احمدی نژاد به رد صلاحیت مشایی از آغاز بحث‌های انتخابات ریاست جمهوری سوژه‌ای جذاب بود و غیر قابل پیش‌بینی بودن احمدی نژاد به جذابیت آن می‌افزود. تا آن جا که کار از گمانه زنی رسانه‌ای فراتر رفت و رهبر جمهوری اسلامی مستقیما به صحنه آمد و اطمینان داد انتخابات درزمان خود برگزار می‌شود، تا دولت احمدی نژاد بداند اگر انتخابات را برگزار نکند دیگرانی هستند که آن را برگزار خواهند کرد.

این روزها اما دامنه “بگم، بگم”های احمدی نژاد گویا به افشای دریافت ۵۰۰ میلیون تومان توسط علیرضا زاکانی، کاندیدای رد صلاحیت شده انتخابات ریاست جمهوری از سازمان تبلیغات محدود شده و دامن چهره‌های شاخص را نگرفته است. انتظار برای پاسخ درخور احمدی نژاد به رد صلاحیت مشایی آغاز شده، اما گویا اعضای شورای نگهبان و نزدیکان رهبری به این تحلیل رسیده‌اند که روش احمدی نژاد دیگر کارکرد خود را از دست داده و همه اقدامات او درسایه رد صلاحیت هاشمی گم خواهد شد.

رهبری اینک خود را پیروز دوباره انتخابات ریاست جمهوری می‌داند، تنها مانده حماسه سیاسی وعده داده شده‌ که با این شرایط محقق شدن‌اش سخت می‌نماید. اما ممکن است برای او محقق نشدن حماسه به صدور شناسنامه‌ای جدید برای انقلاب بیارزد، شناسنامه‌ای که تنها نام او را داشته باشد.

کاندیداهای تائید صلاحیت شده هم حداقل در روز اول اعلام رسمی کاندیداها در سایه هاشمی پنهان ماندند. از میان ۸ نفری که جواز ورود به انتخابات را گرفته‌اند سعید جلیلی این روزها بیشتر ازدیگر اصولگرایان به عنوان کاندیدای مورد نظر رهبری تبلیغ شده. غلامعلی حداد عادل، محمدباقر قالیباف و علی اکبر ولایتی اما همچنان به ادامه رقابت اصرار دارند. اگر حوادث به مانند امروز پیش رود مطلوب رهبری همچنان چهره‌ای مانند جلیلی است. تکرار مدل احمدی نژاد با اطمینان بیشتر به ولایت پذیری. اما عده‌ای از نزدیکان رهبری ترجیح می‌دهند که نظام این بار ریسک نکند و به چهره امتحان پس داده تری مانند ولایتی اعتماد کند.

محمد غرضی وزیر پست و تلگراف و تلفن دولت هاشمی که در دوره خود تلفن همراه را برای ایرانیان به ارمغان آورده نیز گویا پس از سالها خانه نشینی تصمیم گرفته شانس خودر ا بیازماید. محسن رضایی هم که به کاندیدای همیشگی انتخابات مشهور شده است.

در بین دیگر کاندیداها حسن روحانی به هاشمی نزدیک است. محمدرضا عارف معاون اول خاتمی بوده اما هیچکدام هنوز پتانسیلی برای جذب هواداران هاشمی و خاتمی را ندارند وهنوز منشاء دردسری جدید محسوب نمی‌شوند.

خامنه‌ای، تنها فرد “صالح” از اطرافیان خمینی

رهبری اینک خود را پیروز دوباره انتخابات ریاست جمهوری می‌داند، تنها مانده حماسه سیاسی وعده داده شده‌ که با این شرایط محقق شدن‌اش سخت می‌نماید. اما ممکن است برای او محقق نشدن حماسه به صدور شناسنامه‌ای جدید برای انقلاب بیارزد، شناسنامه‌ای که تنها نام او را داشته باشد.