سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی روز دوشنبه ۵ اردیبهشت در نشست خبری هفتگی خود دور آخر مذاکرات امنیتی ایران و عربستان سعودی که با میانجی‌گری عراق و در بغداد برگزار شد را «مثبت و روبه جلو» خواند.
خطیب‌زاده گفت: «چارچوب‌هایی که از ابتدا پیش بینی شده بود مورد بررسی قرار گرفت و گفت‌وگوها جدی بود و اگر به سطح سیاسی ارتقا پیدا کند شاهد پیشرفت‌ها در چارچوب مذاکرات خواهیم بود.»
او در مورد احتمال دیدار وزرای خارجه ایران و عربستان و یا حضورشان در دور آینده مذاکرات بغداد گفت که «هنوز در نقطه دیدار وزرای خارجه» قرار نداریم.
دور پنجم گفتگوهای امنیتی ایران و عربستان روز پنج‌شنبه ۱ اردیبهشت در بغداد برگزار شد. از ایران سعید ایروانی، معاون عربی شورای عالی امنیت ملی و از عربستان خالد الحمیدان، رئیس دستگاه اطلاعاتی این کشور حضور داشتند. گفته شده است که مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق نیز در مذاکره حضور داشته است.
عراق در یک سال گذشته تلاش کرده است میان دو همسایه قدرتمندش میانجی‌گری کند. مقام‌های بغداد کاهش تنش میان این عربستان و ایران را به نفع منافع ملی شان می‌دانند و می‌خواهند حتی الامکان رقابت‌ّ‌های منطقه‌ای این دو کشور به یک تنش نیابتی در عراق منجر نشود. مشابه اتفاقی که در یمن افتاد.
سخنگوی وزارت خارجه ایران البته گفته است که در دور اخیر گفتگوهای امنیتی با عربستان علاوه بر عراق، عمان هم نقش میانجی را ایفا کرده است.
به دنبال وقفه در مذاکرات نیستیم
اما توقف مذاکرات احیای برجام در وین و گفتگوی تلفنی جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی هم بخش مهم دیگری از این نشست خبری بود.
خطیب‌زاده با تکرار همان خلاصه‌ای که روز شنبه ۳ اردیبهشت از مذاکرات روز جمعه این دو مقام منتشر شده بود گفت که «مذاکرات در بخش مربوط به ایران و ۱+۴ تمام شده و آنچه بین ایران و آمریکا باقیمانده از طریق خودش در حال پیش رفتن است. بورل و امیرعبداللهیان بر این باور بودند که طولانی شدن تنفس خوب نیست و هنوز تصمیمی درباره این که این دیدار در کجا و در چه سطحی انجام شود گرفته نشده است. این گفت‌وگوها از طریق هماهنگ کننده گفت‌وگوهای وین در حال انجام است.»
او همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر تمایل ایران به افزایش سطح غنی سازی از ۶۰ درصد به ۹۰ درصد و همچنین انتقال تاسیسات هسته‌ای تسای کرج به نطنز گفت که «ایران عضو ان.پی.تی است و رژیم عدم اشاعه‌ای را پذیرفته و مقررات پادمان را طابق النعل بالنعل انجام داده است و انتقال سانتریفیوژها از کرج به نطنز با اطلاع آژانس صورت گرفته است و براساس اساسنامه آژانس این اجازه را داریم که براساس نیازهای صلح آمیز خود هر اقدامی را با اطلاع و زیر نظر آژانس انجام دهیم.»
طالبان سوءبرداشت نکند
تنش مرزی ایران و امارت اسلامی طالبان در مرز دوغارون-اسلام قلعه که روز شنبه ۳ اردیبهشت به تبادل آتش متقابل منجر شد هم بخشی از این نشست خبری بود.
سعید خطیب‌زاده در خصوص تنش بین ایران و افغانستان در مرز دوغارون- اسلام قلعه گفت: «مرزداران غیور ما در مرزهای ما با افغانستان به جهت اوضاع داخلی افغانستان و نا آشنایی احتمالی برخی از ماموران مرزی هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان در مرزها مستقر کرده با خویشتنداری برخورد کرده است. مرزداران ما مسؤولیت دارند از هرگونه تردد غیرقانونی جلوگیری کنند و آمادگی داریم تعلیمات را به مرزبانان افغانستان بدهیم.»
او به صورت غیرمستقیم به مقام‌های طالبان هشدار داد که «تکرار این قضیه جای نگرانی جدی دارد و امیدواریم خویشتنداری باعث سوءبرداشت طرف مقابل نشده باشد».