اندونزی، بزرگ‌ترین تولید کننده روغن پالم در جهان، برنامه‌های خود را برای ممنوعیت صادرات پرمصرف‌ترین روغن‌نباتی دنیا در روز جمعه ۲۲ آوریل/ ۲ اردیبهشت اعلام کرد، اقدامی شوکه کننده که می‌تواند تورم فزاینده جهانی مواد غذایی را تشدید کند.
توقف صادرات روغن پخت و پز و مواد خام آن، که به طور گسترده در محصولات مختلف از کیک گرفته تا لوازم آرایشی استفاده می‌شود، می‌تواند هزینه‌ها را برای تولیدکنندگان مواد غذایی بسته‌بندی شده در سطح جهان افزایش دهد. اندونزی بیش از نیمی از عرضه جهانی روغن پالم را به خود اختصاص داده است.
جوکو ویدودو، رئیس‌جمهوری اندونزی در یک پیام ویدیویی گفت که می‌خواهد از در دسترس بودن محصولات غذایی در داخل کشورش اطمینان حاصل کند، پس از اینکه تورم جهانی مواد غذایی در پی تهاجم روسیه اوکراین رکورد زده است.
وی گفت: «اجرای این سیاست را نظارت و ارزیابی خواهد کرد تا عرضه روغن خوراکی در بازار داخلی فراوان و مقرون به صرفه شود.»
قیمت روغن‌های نباتی جایگزین پالم نیز در واکنش به اقدامی که از ۲۸ آوریل/ ۸ اردیبهشت اجرایی خواهد شد، افزایش یافت. روغن سویا، دومین روغن نباتی پر مصرف، ۴,۵ درصد افزایش یافت.
قیمت جهانی روغن پالم خام، که اندونزی از آن برای تولید روغن پخت و پز استفاده می‌کند، در بحبوحه افزایش تقاضا به بالاترین حد تاریخی خود رسیده است.
شرکت‌های تولید‌کننده مواد غذایی از جمله خریداران بزرگ روغن پالم هستند.
کشورهای دیگر با حمایت از افزایش تولید محصولات کشاورزی تلاش کرده‌اند تا قیمت‌های داخلی را پایین نگه دارند. آرژانتین، بزرگ‌ترین صادرکننده سویای فرآوری شده در جهان، پیش از افزایش نرخ عوارض گمرکی صادرات این محصولات از ۳۱ درصد به ۳۳ درصد، در اواسط ماه مارس فروش روغن و کنجاله سویا در خارج از کشور را برای مدت کوتاهی متوقف کرد.
در مقابل وزارت کشاورزی ایالات متحده به جای ممنوعیت صادرات، بر همکاری بین‌المللی تاکید کرده است.
بازارهای جهانی روغن خوراکی در سال جاری به دلیل تهاجم روسیه به اوکراین متلاطم شده است. اوکراین و روسیه دو تولید کننده عمده آفتابگردان هستند که صادراتشان قطع شده است.
همچنین انتقال محموله دانههای روغنی از دریای سیاه به شدت کاهش یافته است. ناامنی در این دریا به دلیل جنگ در اوکراین سبب شده است بازار روغن بیش از گذشته ملتهب شود.
وقوع خشکسالی به مزارع دانههای روغنی در آرژانتین، برزیل و کانادا هم آسیب رسانده است و جایگزین‌های پالم و افتابگردان از جمله سویا و روغن کلزا نیز به راحتی در دسترس نیستند.
انتظار می‌رود با افزایش تقاضا برای روغن و سوخت‌های زیستی گیاهی، تأسیسات جدید برای فرآوری روغن سویا و کانولا به ترتیب در ایالات متحده و کانادا در سال‌های آینده افتتاح شود، اما افزایش تولید در کوتاه‌مدت دشوار خواهد بود.
تولیدکنندگان مالزیایی می گویند که صادرکننده شماره ۲ روغن پالم جهان که به دلیل کمبود نیروی کار ناشی از بیماری همه‌گیر با کمبود تولید مواجه است، بعید است که بتواند این شکاف را جبران کند.
اندونزی از سال ۲۰۱۸ صدور مجوزهای جدید برای مزارع روغن پالم را که اغلب مقصر جنگل زدایی و از بین بردن زیستگاه حیوانات در خطر انقراض مانند اورانگوتان است، متوقف کرده است.
در اندونزی، قیمت خرده فروشی روغن پخت و پز به طور متوسط ۲۶۴۳۶ روپیه (۱,۸۴ دلار) در هر لیتر است که از ابتدای جنگ اوکراین تا کنون بیش از ۴۰ درصد افزایش داشته است.
در روزهای اخیر تظاهرات دانشجویان در چندین شهر در اندونزی به دلیل قیمت بالای روغن خوراکی برگزار شده است.
دولت اندونزی سقف ۱۴ هزار روپیه در هر لیتر را برای روغن پخت و پز فله تعیین کرده است، اما داده‌های وزارت تجارت نشان می‌دهد که این روغن در این ماه بیش از ۱۸ هزار روپیه فروخته شده است.