دادگاه کیفری ترکیه پنجشنبه ۱۸ فروردین / ۷ آوریل درخواست دادستان برای انتقال پرونده قاتلان ادعایی جمال خاشقجی به عربستان سعودی را تأیید کرد و دادگاهی را که محور آن روشن کردن این توطئه و افشای عامل اصلی تیم ضربت آن بود، تعطیل کرد.
این اقدام به هرگونه امید دادخواهی پایان میدهد و راه را برای بازنگری سیاسی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، بهمنظور بهبود روابط دو کشور هموار میکند. در پرونده خاشقچی دستیاران امنیتی بن سلمان در استانبول که دستور قتل را صادر کرده بودند محاکمه میشدند.
دادگاه کیفری با حضور نمایندگانی از کانون وکلای استانبول، نمایندگان متهمان و خدیجه چنگیز، نامزد جمال خاشقچی برگزار شد.
دادستانی ترکیه چند روز پیش بهطور ناگهانی خواستار تعلیق دادگاه بررسی ۲۶ متهم به قتل خاشقچی و ارجاع این پرونده به عربستان سعودی شده بود. در پی آن وزارت دادگستری ترکیه هم اعلام کرد که انتقال این پرونده به عربستان سعودی مانعی ندارد.
این اقدام بهدنبال تلاشهای اردوغان برای از سرگیری روابط با رقبای منطقهای از جمله امارات متحده عربی و مصر صورت میگیرد. اردوغان با انتخاباتی در سال آینده روبهرو است که در آن مسئله اقتصاد راکد ترکیه احتمالاً برجسته خواهد شد. اقدامات او در خاورمیانه با هدف تقویت روابط تجاری و سرمایهگذاری انجام میشود تا مانع از رکود اقتصادی کشورش شود.
در این راستا، پرونده جمال خاشقجی مانعی بر سر راه روابط سیاسیِ بیشتر شده بود. ریاض نیز به آنکارا فهمانده بود که بهبود روابط تنها با پایان دادن به افشای مداوم قتل این روزنامهنگار ممکن است.
قتل و مثله کردن جمال خاشقجی یکی از مهمترین ترورهای سیاسی سالهای اخیر بود که به روابط خوب بن سلمان با واشنگتن هم بهطور آسیب رساند و برنامه اصلاحات اجتماعی و فرهنگی او را تحت تأثیر قرار داد. پیشینه حقوق بشری بن سلمان از آن زمان تاکنون بارها مورد بررسی قرار گرفته است.
هنوز مشخص نیست که آیا مقامهای سعودی محاکمه جدیدی را در مورد پرونده خاشقچی آغاز خواهند کرد یا خیر. با این حال، با توجه به عزم پادشاهی برای حذف پرونده از عرصه عمومی، این گزینه بعید بهنطر میرسد.
محاکمه قبلی هشت قاتل مظنون در ریاض، به صدور احکام اعدام برای چهار نفر که بعداً کاهش یافت و چهار نفر دیگر به حبسهای طولانیمدت منجر شد. با این حال، دستکم دو نفر از این افرادِ محکوم، دور از نظام بدنام زندان در این کشور، در یک مجتمع امنیتی و لوکس در ریاض، دیده شدهاند.
جمال خاشقجی ۱۰ مهر ۱۳۹۷/ ۲ اکتبر ۲۰۱۸ در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول به قتل رسید. او بهمنظور جمعآوری اسناد مورد نیاز برای ازدواج با خدیجه چنگیز، نامزد ترکیهای خود به کنسولگری عربستان سعودی رفته بود.
چگونگی قتل او توسط دستگاههای شنود نصبشده توسط سازمان اطلاعات ترکیه ضبط شد. خاشقچی توسط دستیاران امنیتی خفه و بعد توسط یک مسئول پزشکی قانونی که برای سازمان اطلاعات عربستان سعودی کار میکرد مثله شد. سپس جسد او را قطعه قطعه به اقامتگاهی در همسایگی سرکنسول سعودی در همان نزدیکی منتقل کردند، جایی که گمان میرود در اجاقی در فضای باز سوزانده شده باشد.
بقایای جسد خاشقچی هرگز پیدا نشد.