بامداد جمعه ۲۷ اسفند / ۱۸ مارس اطراف شهر لویو در غرب اوکراین هدف حملات موشکی روسیه قرار گرفت. ظاهراً هدف فرودگاه لویو بود. خبرنگاران از دود پس از انفجار در این منطقه خبر دادند.
رسانههای بریتانیایی و لهستانی گزارش دادند که چندین موشک کروز روسیه در نزدیکی فرودگاه لویو فرود آمده است. آمبولانسها و خودروهای پلیس خود را به محل حمله رساندند. تلویزیون اوکراین گزارش داد که دستکم سه انفجار در این شهر شنیده شده است.
آندری سادووی، شهردار لویو صبح جمعه در صفحه فیسبوک خود از حمله به فرودگاه این شهر نوشت و گفت موشکها به نزدیکی فرودگاه لویو اصابت کردهاند اما خود فرودگاه مورد اصابت قرار نگرفته است. بهگفته سادووی، یک مرکز تعمیر و نگهداری هواپیما ویران شد. بر اساس اطلاعات اولیه این حملات قربانی نداشته است.
شهردار لویو از اهالی شهر خواست به هشدارهای احتمالی حمله هوایی توجه کرده و عکسهای محل برخورد را پخش نکنند.
لویو حدود ۸۰ کیلومتر با مرز لهستان فاصله دارد. در جنگ روسیه علیه اوکراین، که بیش از سه هفته است ادامه دارد، این شهر تا کنون اوضاع نسبتاً آرامی داشته و مملو از پناهجویان است.
منابع دولتی اوکراین گفتهاند که در حملات روز یکشنبه گذشته به محل آموزش نظامی یاووریف در نزدیکی لویو، حداقل ۳۵ نفر کشته و ۱۳۴ نفر زخمی شدند.
صبح جمعه ظاهراً در حملهای به یک ساختمان مسکونی در شمال کییف یک نفر کشته و چهار نفر زخمی شدند. رویترز به نقل از نیروهای امدادگر محلی نوشت قطعاتی از یک موشک روسی بر روی این ساختمان آپارتمانی سقوط کرد.
از سوی دیگر، جداییطلبان طرفدار روسیه در لوهانسک از گلولهباران توسط نیروهای اوکراینی خبر دادند. بر اساس اطلاعات روسیه، خبرگزاری تاس روسیه گفت ارتش اوکراین در عرض ۲۴ ساعت گذشته پنج بار به پنج شهرک در جمهوری خودخوانده لوهانسک شلیک کرد. نماینده جداییطلبان در کانال تلگرامی خود اعلام کرد که یک کارخانه فلزکاری در شهر کوچک استاخانوفکا آسیب دیده و اکنون بدون برق است. در سه نقطه دیگر به ۱۸ خانه و یک مهد کودک آسیب وارد شده است.
صبح جمعه همچنین گزارش شد که ارتش اوکراین از کییف دفاع میکند و همچنان در تلاش است تا با پیشروی روسیه به پایتخت مقابله کند و نیروهای روسیه را از روستاهای اطراف کییف بیرون براند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین شب گذشته در پیامی ویدیویی گفت ارتش به هر حمله یگانهای روسی پاسخ میدهد. زلنسکی خاطرنشان کرد که ارتش اوکراین همچنان مهمترین مناطق کلیدی را در اختیار دارد. او بهویژه مردم ماریوپُل، خارکف (خارکیف) و چرنیهف را که در محاصره هستند مورد خطاب قرار داد و تأکید کرد که ناامید نشوند. او گفت «شما آزاد خواهید شد».
پس از حمله به یک سالن تئاتر در ماریوپل، که افراد زیادی در آن پناه گرفته بودند، چندین خبرگزاری گزارش دادند که جستوجو برای بازماندگان این حملات ادامه دارد.
صبح جمعه اعلام شد که ممکن است شمار افراد حاضر در این سالن تئاتر بیشتر از آنچه قبلاً تصور میشد بوده باشد. سرهی تاروتا، نماینده پارلمان اوکراین شب گذشته در فیسبوک نوشت که دستکم یکهزار و ۳۰۰ نفر در آنجا بودند. او این را از افرادی که در سالن تئاتر بودند و بعد از ماریوپل خارج شدند شنیده است. پیش از آن، شورای شهر ماریوپل تعداد افراد در سالن را حدود یکهزار نفر تخمین زده بود.
بر اساس اظهارات اولگا استفانیشینا، نماینده پارلمان اوکراین، حدود ۱۳۰ غیرنظامی روز پنجشنبه از سالن تئاتر نجات یافتند. تاروتا نیز در فیسبوک نوشت هنوز مشخص نیست که چه تعداد مجروح و کشته شدهاند. این نگرانی وجود دارد که پس از گلولهباران مداوم شهر توسط نیروهای روسی، کسی نتواند برای نجات مردمی که در سالن تئاتر ماندهاند برود.
بهگفته منابع اوکراینی، نیروهای روسی این سالن تئاتر را بهشکل هدفمند تخریب کردند. روسیه نیروهای ناسیونالیست اوکراینی گروه آزوف را مسئول این حمله شدید دانسته است.
محکومیت حمله به بیمارستانها
صبح جمعه سازمان بهداشت جهانی حملات متعدد به بیمارستانها و مراکز درمانی در اوکراین را محکوم کرد. تدروس آدهانوم گبریسوس، مدیرکل سازمان بهداشت جهانی به شورای امنیت سازمان ملل گفت از آغاز حمله روسیه به اوکراین، ۴۳ حمله به بیمارستانها و سایر مراکز پزشکی تأیید شده و ۱۲ نفر کشته و ۳۴ نفر زخمی شدهاند.
بهگفته مدیرکل سازمان بهداشت جهانی، این حملات درمان و مراقبتهای پزشکی را به خطر میاندازد و تهدیدی علیه مبتلایان به بیماریهای قلبی، دیابت، بیماران سرطانی و مبتلایان به ایدز و سل است.
تدروس گفت بسیاری از مردمی که در اثر جنگ آواره شدهاند، اغلب هنگام فرار در محلههای نزدیک زندگی میکنند. این امر خطر ابتلا به کرونا، سرخک، ذات الریه یا فلج اطفال را افزایش میدهد. همچنین دارو، غذا و پتو در کلینیکهای روانپزشکی و بیمارستانهایی که بیماران طولانیمدت دارند با کمبود مواجه است.
سازمان بهداشت جهانی تاکنون ۱۰۰ تُن تجهیزات پزشکی به اوکراین ارسال کرده است. با این کار چهار هزار و ۵۰۰ بیمار ترومایی و ۴۵۰ هزار بیمار تحت درمان اولیه به مدت یک ماه تحت مراقبت قرار میگیرند. تحویل ۱۰۸ تُن دیگر تجهیزات پزشکی در حال آمادهسازی است. با این حال، تدروس گفت «داروی نجاتدهندهای که اکنون به آن نیاز داریم صلح است».
درخواست سازمان ملل برای تحقیق درباره تلفات غیرنظامیان و قطعنامه پیشنهادی روسیه
رزماری دی کارلو، معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل، در نشست اضطراری شورای امنیت در نیویورک خواستار تحقیق در باره حمله به خانهها، مدارس، بیمارستانها و تلفات زیاد غیرنظامیان در اوکراین شد. دی کارلو گفت:
«قوانین بشردوستانه بینالمللی آشکارا تصریح کردهاند که حمله مستقیم به غیرنظامیان در عملیات نظامی ممنوع است، با این وجود، در اوکراین مناطق مسکونی به شکلی بیرویه گلولهباران میشوند.»
معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل خواستار پاسخگویی افراد مسئول شد و براساس آمار کمیساریای علی حقوق بشر سازمان ملل گفت از ابتدای جنگ، دستکم ۷۲۶ غیرنظامی از جمله ۵۲ کودک کشته شدهاند.
روز سهشنبه روسیه پیشنویس قطعنامهای را به شورای امنیت ارائه کرد که در آن خواستار «آتشبس با مذاکره برای تضمین خروج فوری، ایمن، داوطلبانه و بدون مانع همه غیرنظامیان» توسط شورای امنیت شد.
این پیشنویس همچنین شورای امنیت سازمان ملل را ملزم به حفاظت از غیرنظامیان و افراد آسیبپذیر میکند.
روسیه صبح جمعه اعلام کرد که فعلاً در مورد قطعنامه پیشنهادی خود در شورای امنیت رأیگیری نمیکند. واسیلی نبنزیا، سفیر روسیه در سازمان ملل گفت آمریکا و آلبانی برای مخالفت با این پیشنویس بر سایر اعضای شورای امنیت فشار آوردهاند. با این حال او تأکید کرد که روسیه پیشنویس قطعنامه خود را پس نمیگیرد و در صورتی که اکثریت موافق باشند، آمریکا، فرانسه و بریتانیا میتوانند این قطعنامه را وتو کنند.
کشورهای غربی از پیشنویس قطعنامه مورد نظر روسیه به دلیل عدم اشاره به مسئولیت جنگی که روسیه به راه انداخته است انتقاد کردهاند. نبنزیا اعلام کرد که روسیه در نشست روز جمعه شورای امنیت به ادعاهای خود درباره آزمایشگاههای بیولوژیکی آمریکا در اوکراین اشاره خواهد کرد و در این زمینه مدارک جدیدی ارائه خواهد شد. او با بیان اینکه شمار واقعی قربانیان احتمالاً بسیار بیشتر است، افزود:
«بیشتر کشتهشدگان و مجروحان بر اثر استفاده از سلاحهای انفجاری دوربرد در مناطق پُرجمعیت قربانی شدهاند.»
گفتوگوی رهبران آمریکا و چین
جو بایدن و شی جینپینگ، رهبران آمریکا و چین قرار است بعد از ظهر جمعه درباره جنگ در اوکراین با یکدیگر گفتوگو کنند. جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید گفت بایدن در این تماس تلفنی از شی جینپینگ در مورد «حمایت لفظی» پکن از پوتین و «عدم محکومیت» تهاجم روسیه به اوکراین پرسشهایی مطرح خواهد کرد و این فرصتی برای ارزیابی جایگاه رهبر چین در این مناقشه است.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا گفت ایالات متحده میخواهد روشن کند که چین مسئولیت هرگونه اقدامی را که در حمایت از تجاوز روسیه انجام میدهد، بر عهده دارد.
واشنگتن همچنین نگران آن است که چین بتواند به روسیه برای دور زدن تحریمهای اقتصادی اعمالشده توسط کشورهای غربی کمک کند.
در آخرین تحولات در زمینه تحریمهای جدید علیه روسیه، ژاپن و استرالیا افراد و سازمانهای روسی بیشتری را تحریم کردند. تحریمهای جدید از جمله علیه دو الیگارش روسی مرتبط با صنعت معدن استرالیا و همچنین صادرکننده تسلیحات دولتی روسیه، وزارت دارایی و بانک مرکزی این کشور هستند.
دفتر حقوق بشر سازمان ملل در ژنو اعلام کرده است که از آغاز حمله روسیه به اوکراین ۷۸۰ نفر کشته و یکهزار و نفر ۲۵۲ زخمی شدهاند. سازمان ملل همچنین میگوید در این مدت حدود ۳,۲ میلیون غیرنظامی به کشورهای همسایه گریختهاند.
ایرینا ورشچوک، معاون نخستوزیر اوکراین گفت دولت این کشور امیدوار است غیرنظامیان را در روز جمعه از طریق ۹ گذرگاهر بشردوستانه از شهرها و شهرستانهای واقع در خط مقدم نبرد تخلیه کند.
چهارمین روز متوالی مذاکرات نمایندگان روسیه و اوکراین روز پنجشنبه از طریق ویدیویی انجام شد، اما کرملین میگوید هنوز توافقی بهدست نیامده است.
جنگ کنونی هم در ماهیت و هم در اهداف دو طرف ارتجاعی و ضد انسانی ست و باید فورا بدون هیچ پیش شرطی متوقف شود
فرهاد - فرهادیان / 19 March 2022