جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، بامداد جمعه ۱۱ مارس/ ۲۰ اسفند با انتشار بیانیهای رسماً اعلام کرد قطر مهمترین متحد آمریکا در خارج از ناتوست.
اواخر ژانویه/ دی سال جاری شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر در سفرش به واشنگتن با جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا دیدار و گفتوگو کرده بود. در آن زمان بایدن گفته بود تعیین قطر به عنوان متحد اصلی ایالات متحده خارج از ناتو با هدف «انعکاس اهمیت روابط» دو کشور انجام می شود. رئیس جمهوری آمریکا گفته بود این کار میبایست بسیار زودتر انجام میشد. فکر میکنم خیلی دیر شده است.»
قطر که در دهههای گذشته و با وجود اختلافات دامنهدار با عربستان سعودی و متحدانش یک بازیگر کلیدی در خاورمیانه بوده است، در ازای میانجیگری در بحران افغانستان و به سبب تنش نظامی میان اوکراین و روسیه و میانجیگری در بحران هستهای ایران، به عنوان یک شریک مطمئن واشنگتن به میدان بازگشته است.
قطر که ثروت سرشار خود را مدیون منابع بیکران گاز طبیعی است، در گرماگرم تنش غرب با روسیه بر سر بحران اوکراین میتواند بخشی از نیازهای غرب به گاز طبیعی را تأمین کند و از وابستگی اروپا به گاز روسیه بکاهد. تضمین امنیت انرژی اروپا یکی از محورهای گفتوگوی میان رهبران قطر و ایالات متحده آمریکا در ماه ژانویه بود.
قطر اکنون سومین کشور در منطقه خلیج فارس پس از کویت و بحرین است که به متحد اصلی ایالات متحده خارج از ناتو تبدیل شده است.
وزارت امور خارجه آمریکا در وبسایت خود میگوید این نامگذاری «نماد قدرتمندی از روابط نزدیک ایالات متحده با آن کشورها است و نشاندهنده احترام عمیق ما برای دوستی با این کشورهاست».
نگرانی جهانی درباره عرضه انرژی
بیانیه روز جمعه کاخ سفید در بحبوحه نگرانی جهانی درباره عرضه انرژی و افزایش قیمت سوخت ناشی از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین منتشر شد.
پیش از این در اواخر فوریه سال جاری، سعدالکعبی، وزیر انرژی قطر در سخنانی در کنفرانس سران کشورهای صادرکننده گاز گفته بود میزان حجم قابل حمل به اروپا تنها ۱۰ تا ۱۵ درصد گاز صادراتی قطر است. این میزان گاز مایع اما کفاف نیاز اروپا را نمیدهد.
الکعبی در کنفرانس سران کشورهای صادرکننده گاز به خبرنگاران گفت:
«روسیه ۳۰ تا ۴۰ درصد از گاز اروپا را تأمین میکند. هیچ کشوری وجود ندارد که بتواند این حجم را جایگزین کند، ظرفیت انجام این کار با استفاده از گاز مایع وجود ندارد.»
در بحبوحه تحریمها علیه مسکو، دولت بایدن این هفته تمام واردات نفت و گاز روسیه را ممنوع کرد. اتحادیه اروپا که برای بخش اعظم گاز طبیعی خود به روسیه متکی است، همچنین قول داده تا پایان سال وابستگی این اتحادیه به مسکو را به طور چشمگیری کاهش دهد.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه روز پنجشنبه در سخنانی که از تلویزیون پخش شد گفت «مسیر انتقال انرژی از اوکراین دقیقاً براساس قراردادهای موجود با صد در صد ظرفیت کار خود را ادامه میدهد». بنابراین میتوان پنداشت که قطر میبایست با توجه به مشکلات صدور گاز مایع به اروپا در میانمدت بخشی از نیازهای اروپا را تأمین کند.
قطر یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گاز طبیعی مایع (LNG) است.