صبح چهارشنبه یازدهم اسفندماه، دهها تن از کارگران کارخانه کاغذ پارس هفتتپه برای هفتمین روز متوالی به اعتصاب خود ادامه دادند و در اعتراض به برآورده نشدنِ مطالباتشان یک تجمع اعتراضی برپا کردند. حذف واسطه کاری پیمانکاری و عقد قرارداد مستقیم از مهمترین مطالبات کارگران این کارخانه است.
گروه صنایع کاغذ پارس در سال ۱۳۴۶ در شمال خوزستان با هدف استفاده از باگاسِ (تفاله نیشکر که دارای سلولز است) استخراج شده از کارخانه نیشکر هفتتپه تأسیس شد و در سال ۱۳۴۹ به بهرهبرداری رسید. ظرفیت کارخانه کاغذ پارس ۸۰۰ هزار تن خمیر کاغذ و ۴۵ هزار تن کاغذ چاپ و تحریر است.
کارخانه کاغذ پارس با حدود ۸۰۰ کارگر در بخشهای مختلف، جنب کارخانه نیشکر هفتتپه قرار دارد. اگرچه آنطور که در سایت این کارخانه آمده طی ۸ سال اخیر و پس از خصوصیسازی به «بالاترین رکورد تولید در چرخهٔ عمر خود» دست یافته اما مشکلات کارگران این کارخانه هم بیشتر از گذشته شده است.
روند اعتراضهای کارگری اخیر
یکی از کارگران کارخانه کاغذ پارس درباره اعتصاب و تجمع چند روز اخیر چنین میگوید:
«مسئله ما در حال حاضر حقخوریهایی است که علیه کارگران مجموعهٔ شرکت کاغذ پارس هفتتپه اعمال میشود. پیشتر قرارداد بیشتر از ۷۰۰ کارگر این مجموعه، به صورت غیرقانونی با یک شرکت پیمانکاری به نام “مولایار” خوزستان بسته شده بود که ما پیگیری کردیم و فهمیدیم این شرکت اصلاً وجود خارجی ندارد! یعنی شما در کل خوزستان هم بگردی یک آدرس از این شرکت پیدا نخواهی کرد. بعدتر هم شرکتهای دیگر که همگی از رانت ایلیاتی و قوم و خویشی تشکیل شده و حالت صوری دارد، قراردادها را با کارگران تنظیم کرد. خدا میداند تاکنون چه پولشوییهایی از طریق این شرکتها صورت گرفته و چقدر حق کارگران خورده شده است. مسئله دیگر که سالهاست درگیر آن هستیم و هنوز به طور کامل حل نشده این است که ما کارگران کارخانه کاغذ پارس از حق بدی آب و هوا محرومیم. خوزستان هوایی گرم و غبارآلود دارد و این معضل در منطقهای صنعتی مانند شوش و هفتتپه بیشتر است. با اینحال از این حق محرومیم و به این امر هم اعتراض داریم. یک ماه قبل هم طبق اظهارات فرماندار شوش قرار بود مشکلات ما حل شود اما همچنان این مشکلات پابرجاست.»
روز ۲۰ بهمن ماه بود که جمعی از کارگران معترض کارخانه کاغذ پارس هفتتپه با حضور مقابل ساختمان فرمانداری شوش، اعتراض خود را به عدم تحقق مطالباتشان بیان کردند. فرماندار شوش به میان کارگران معترض آمد و در نهایت تصمیم بر این شد تا کارگران با انتخاب نمایندگانی از میان خود و حضور در کمیسیون کارگری پیگیر مشکلات خود باشند. امری که تاکنون تحقق نیافته است:
«شخص فرماندار شوش آمد و انصافاً هم وقت گذاشت و به حرفهای ما گوش داد که این برای ما دلگرم کننده بود. ما ۲۳ بهمن ماه نمایندگان خود را انتخاب کردیم و قرار بود هفته بعدش، نمایندگان با مسئولین شهر جلساتی بگذارند تا پیش از عید مشکلات ما رفع شود. اما متأسفانه تا امروز این اتفاق نیفتاده و عدم پاسخگویی فرمانداری ما را به این نتیجه رسانده که احتمالاً وعده فرمانداری پوچ و توخالی است.»
خواستهها و شعارها
کارگران کارخانه کاغذ پارس هفتتپه در حالی که لباسهای کارشان را نیز به تن دارند، شعارهایی یکدست سر میدهند:
«کارگر میمیرد/ذلت نمیپذیرد»
«نترسید، نترسید/ ما همه با هستیم»
در دست یکی از کارگران بنری به چشم میخورد که روی آن نوشته شده:
«ما خواهان حذف پیمانکاری با عناوین مختلف و تبدیل قرارداد به قرارداد شرکتی هستیم.»
کارگری که حدود ۱۵ سال در این کارخانه سابقه کار دارد از مشکلات کارگران مجموعه میگوید:
«در همهجا مشکلات کارگری وجود دارد و کارخانه کاغذ پارس هم از این امر مستثنی نیست. مشکلات همیشه بوده، هست و خواهد بود و تجربه نشان میدهد با عوض شدن دولتها هم تغییری حاصل نمیشود. اما این مشکلات برای ما در چندسال اخیر بیشتر شده است. مدیر کارخانه هم با زدوبندی که با مسئولین بالاتر داشت، یک سری از کارگران را به بهانه اینکه نیروی مازاد هستند، اخراج کرد و قرارداد بقیه کارگران را هم به صورت پیمانکاری درآوردند که همان موقع هم باعث اعتراضاتی شد و من یادم هست که حدود ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ نفر از کارگران این کارخانه در شهر شوش تظاهرات به راه انداختند و چندین نفر هم بازداشت شدند. بهرحال این شرکتهای پیمانکاری آمدند و کاری کردند که کارخانهای که زمانی ۳۰۰۰ کارگر داشت و محصولاتش را به دهها کشور صادر میکرد، امروز کمتر از ۸۰۰ نفر کارگر دارد و مشکلاتش هم روز بروز بیشتر از قبل میشود. خب ما آمدیم و اعتصاب کردیم تا نگذاریم وضع از این بدتر شود و این اعتصاب را آنقدر ادامه میدهیم تا به مشکلات ما رسیدگی شود»
کارگر دیگری نیز به یک مشکل دیگر اشاره دارد و میگوید: «متأسفانه از وقتی این کارخانه به بخش خصوصی رسیده تمامی مسئولیتهای کلیدی کارخانه مانند مدیریت تولید، مدیریت انبار، مدیر شب و مدیریت بخش تکمیل کاغذ به همشهریها و بستگان سهامدار شرکت رسیده که اکثر آنان هیچ تخصصی در این امر ندارند بلکه با کارگران هم مانند برده رفتار کرده و در صورت بروز کوچکترین اعتراض هم کارگر را اخراج میکنند. با اینکه طبق قانون باید موضوع به کمیته انضباطی ارجاع داده شود و تا سه بار تذکر و تصمیم نهایی با کمیته انضباطی است. ۳، ۴ سال پیش بیشتر از ۲۰ کارگر این مجموعه به دلیل اینکه به عدم پرداخت حقوقشان معترض بودند از کار بیکار شدند. متأسفانه کار بجایی رسیده که مدیریت قسمت باگاس را برعهده فردی گذاشتهاند که تا کلاس پنجم ابتدایی سواد خواندن و نوشتن دارد! »
او در ادامه به مطالبه دیگر کارگران یعنی کاهش ساعات کاری اشاره میکند و میگوید:
«برخلاف رویه معمول، روزانه ۱۲ ساعت کار پرفشار داریم. آن هم در شرایطی که اضافه کار برای ما با بهانههای مختلف پرداخت نمیشود. روزی که مقابل فرمانداری تجمع کردیم به آقای فرماندار هم این موضوع را گفتیم که قول پیگیری دادند اما تاکنون خبری نشده است. اگر اضافه کار به صورت عادلانه و منظم به ما تعلق بگیرد که ما حرفی نداریم و ساعات بیشتری هم کار میکنیم اما مسئله این است که از ما کار میکشند و توقع دارند که اعتراض نکنیم و اگر اعتراض کنیم به ما هزاران برچسب میچسبانند و میگویند ضد انقلاب و اغتشاشگر شدهاید.»
مهدی عبدالخانی رئیس اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهرستان شوش هشتم اسفندماه در مصاحبه با خبرگزاری مهر گفته است: «کارگران شرکت کاغذ پارس در شوش مطالباتی داشته که با همکاری کارفرما و پیگیریهای مستمر مسئولان در حال رفع مشکلات و اجرایی شدن مطالبات قانونی آنها هستیم.» کارگران به این وعدهها اعتمادی ندارند و میخواهند به اعتصاب و برپا کردنِ تجمع اعتراضی تا رسیدن به خواستههایشان ادامه دهند.