تعدادی از کارگران حجمی و شرکتی سیمبان که در خطوط سرد و گرم توزیع برق مشغول کارند، از نمایندگان مجلس میخواهند که وضعیت قراردادهای خود را از پیمانکاری به قرارداد مستقیم تبدیل و قانونی تصویب کنند که امنیت جانی آنان را تضمین کند.
به گزارش خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا) این کارگران گفتند نیروهای سیمبان شرکتی و حجمی که در خط مقدم شرکت توزیع نیروی برق از جان و سلامتیشان مایه میگذارند تا چراغ هیچ خانه و کارخانهای خاموش نباشد و آنها که در بحرانهایی مثل سیل، زلزله، توفان، برف و… اولین نیروهای خدمترسان هستند، از امنیت شغلی برخوردار نیستند.
به گفته آنها شرکتهای توزیع برق امنیت جانی و مالی سیمبانان حجمی را تأمین نمیکنند.
این کارگران معترض گفتند:
«رفع تبعیض و بیعدالتی، یک خواسته قانونی است؛ وقتی ما برای شرکت توزیع برق کشور کار میکنیم، چرا قراردادمان مستقیم نیست و بخش زیادی از درآمد ماهانهمان به شرکتهای تأمین نیرو و واسطهها تعلق میگیرد.»
آنها در ادامه گفتند که چندین سال است پیگیر تبدیل وضعیت و دریافت مطالبات قانونی از پیمانکاران هستند اما هیچ تغییری صورت نگرفته و با وجود این:
« از چند ماه پیش به دنبال ابلاغ بخشنامه مشترک سازمان اداری و استخدامی کشور و سازمان برنامه و بودجه، تبدیل وضعیت شماری از کارگران ایثارگر شرکت توزیع برق ابلاغ شد.»
کارگران با بیان اینکه جدا از موضوع تبدیل وضعیت، سیمبانان در کل از امنیت جانی برخوردار نیستند، افزودند:
«سالهاست با حقوق نابرابر در ارتفاع بالای تیرکهای برق در سختترین شرایط و استرسزا به کار مشغول بودهایم و در این راه شمار زیادی از همکاران خود را بر اثر حوادث شغلی از دست دادهایم. با این حال علیرغم پیگیریهای زیاد در بهبود وضعیت شغلی و جانیمان نتیجهای نگرفتهایم.»
یکی از این کارگران درباره بیمسئولیتی وزارت نیرو در قبال این کارگران گفت:
«وزارت نیرو سیمبانان را جزو نیروی انسانی خود به حساب نمیآورد و میگوید آنها از نیروهای پیمانکاری هستند و وزارت نیرو مسئولیتی در قبال آنها ندارد.»
این کارگر افزود:
«همگان به سختی و مشقتبار بودن شغل سیمبانی اذعان دارند. شماری از سیمبانان در سالها و ماههای گذشته جان خود را از دست دادهاند و شماری دیگر مصدوم و قطع عضو شدهاند لذا از مسئولان بهویژه نمایندگان مجلس استدعا داریم اقدامات لازم جهت تبدیل وضعیت و امنیت جانی این شغل را صورت دهند.»
سیمبانها، تکنیسین تعمیر و نگهداری برق هستند. آمار مرگ و میر و قطع عضو میان سیمبانان در ایران بسیار بالاست. ماه گذشته روحالله نخعی سیمبان جوان و از نیروهای شرکت پیمانکار شرکت توزیع برق شمال کرمان حین انجام عملیات و رفع مشکل برقرسانی در اثر بارندگی دچار برق گرفتگی و سقوط از ارتفاع تیرک شد و جان باخت.
در سه هفته اول تیر ماه، شش سیمبان برق در نقاط مختلف ایران در اثر برقگرفتگی حین کار جان خود را از دست دادند. یک سیمبان اداره برق قائمشهر که همکارش ۲۰ تیر ماه حین کار دچار برقگرفتگی شده و جان باخته بود، گفت:
«در خیلی از موارد حتی شرکتهای توزیع برق از دادن آمار فوتیها و دلایل رخداد حادثه امتناع کرده و آنها را کتمان میکنند.»
پذیرش این واقعیت که سیمبانی باعث مرگ و مصدومیت بسیاری از کارگران میشود نیازمند مسئولیتپذیری و پاسخگویی مقامات است.
شرکت توانیر سیمبانان را در چارت سازمانی خود قرار نداده و مدعی است از آنجا که سیمبانان نیروهای پیمانکاری هستند، مسئولیتی در قبال آنها ندارد. این شرکت دولتی مانند بسیاری از شرکتهای دولتی، با برونسپاری سیمبانان به شرکتهای پیمانکاری از مسئولیتی که در قبال کارگران سیمبان دارد شانه خالی میکند و با این کار امنیت شغلی و حداقل رفاه که حق کارگران است را از آنها سلب میکند.
حدود ۵۰ هزار تن از کارکنان صنعت برق ایران «غیر رسمی» و اغلب نیروهای شرکتی و قراردادیاند. سیمبانان، آسیبپذیرترین کارکنان توانیر هستند و در معرض بیماریهای ناشی از حرفه و حوادث کار منجر به مرگ قرار دارند.
آییننامه مشاغل سخت و زیانآور، سیمبانی را در زمره مشاغل سخت و زیانآور به رسمیت میشناسد اما سیمبانان نمیتوانند از مزایای این قانون برای بازنشستگی پیش از موعد بهره ببرند. آنها توسط پیمانکاران به کار گرفته شدهاند و پیمانکاران نیز که از طریق مناقصه با شرکت توانیر قرارداد بستهاند، با کاستن از حقوق و مزایای شغلی کارگران از جمله بیمه، امتناع از تهیه امکانات و تجهیزات ایمنی مانند لباس کار، دستکش، و کلاه مناسب برای کار در میدانهای مغناطیسی، در هزینههای خود صرفهجویی میکنند.