روزنامه «شهروند» در گزارشی از افزایش کمسابقه فقر و سرقت در ایران خبر داده و بهنقل از محمدرضا محبوبفر، پژوهشگر آسیبهای اجتماعی نوشته است سن سرقت در کشور کاهش یافته و به «۶ تا ۷ سال» رسیده است.
محبوبفر گفته است:
«بسیاری از این کودکان به خانوادههایی تعلق دارند که از نظر مالی شرایط مناسبی ندارند، بنابراین، این کودکان روانه خیابان میشوند برای سرقت.»
علیرضا لطفی، رئیس پلیس آگاهی تهران ۳۱ تیرماه ۹۹ گفته بود شمار سارقانی که بار اول دست به سرقت میزنند با سارقان سابقهدار مساوی شده و در سهماهه اخیر بیش از ۵۰ درصد بازداشتشدگان در زمینه سرقت برای بار اول مرتکب جرم شده بودند.
محبوبفر بالا رفتن آمار سرقتها را پدیده بیسابقهای دانست و با بیان اینکه «در حال حاضر ۶۰ میلیون ایرانی زیر خط فقر قرار دارند و ۴۰میلیون در خط فقر مطلقاند»، گفت در چنین شرایطی تعجبی ندارد که کودکان و نوجوانان دست به سرقت بزنند.
شنبه گذشته ۱۶ بهمن، شورای عالی کار در شرایطی که مرکز آمار نرخ تورم در دیماه را ۴۲,۳ درصد گزارش کرد و تورم مواد غذایی و مسکن بالاتر از ۵۰ درصد گزارش شد، سبد معیشت حداقلی خانوارهای کارگری را ۸ میلیون و ۹۷۲ هزار و ۸۲۰ تومان تعیین کرد.
بهگفته محبوبفر «هزینه معیشت خانواده ۳ نفری بالای ۱۰میلیون است» و به این مبلغ باید هزینه مسکن، بهداشت، آموزش و پوشاک را هم افزود. او میگوید:
«با اکتساب این هزینهها یک خانواده چه میزان باید درآمد داشته باشد؟ جامعه به لحاظ اقتصادی به جایی رسیده که گویی چارهای جز انتخاب ناهنجاریهایی از این دست ندارد.»
محبوبفر این نشانهها را حاکی از بحران اجتماعی دانست که بهگفته او «از بحران اقتصادی عبور کرده است»:
«سال ۲۰۱۴ میلادی شاخص فلاکت ایران رتبه دوم را داشت و حالا در سال ۲۰۲۲ این شاخص به رتبه اول رسیده است.»
در آذرماه گذشته جلیل موقوفهای، رئیس پلیس پیشگیری تهران اعلام کرده بود که سن سارقان به ۱۸ سال کاهش یافته است. او از افزایش آمار کیف قاپی در سطح شهر خبر داده بود.
ایران از نظر رتبهبندی فساد همچنان در قعر جدول سازمان شفافیت بینالمللی قرار دارد. در ردهبندی این سازمان در سال ۲۰۲۱ ایران در میان ۱۸۰ کشور جهان نسبت به سال ۲۰۲۰ با یک پله سقوط در جایگاه ۱۵۰ قرار گرفت.
ایران در حال حاضر در ورطه فقر، فساد اقتصادی، بحران مشروعیت و نقض حقوق شهروندان چنان فرو رفته که چشمانداز خروج از این وضعیت بسیار تیره و تار به نظر میرسد. موارد فساد در ایران فهرستی بسیار طولانی دارد، از دهها مورد اختلاسهای میلیاردی تنها در سالهای اخیر گرفته تا تصاحب اراضی، رشوه واردات غیرقانونی، رانتخواری، قاچاق کالا و دارو و تا پروندههای دزدی و فساد نفتی و حتی دکل دزدی تنها بخشی از موارد فساد در ایران است.