آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد چهارشنبه ۶ بهمن / ۲۶ ژانویه در نشست شورای امنیت سازمان ملل در مورد افغانستان گفت طالبان باید «حقوق اولیه انسانی زنان و دختران» را بهرسمیت بشناسند و جامعه بینالمللی باید پولهای مسدودشده افغانستان را آزاد کند تا خانوادهها کودکان خود را برای خرید مواد غذایی نفروشند.
گوترش در این نشست ویژه گفت:
«ما از طالبان میخواهیم که از لحظه کنونی استفاده کنند و اعتماد و حسننیت جامعه بینالمللی را با بهرسمیت شناختن و دفاع از حقوق اساسی بشری که متعلق به هر دختر و زنی است، بهدست آورند.»
دبیرکل سازمان ملل افزود:
«من عمیقاً از گزارشهای اخیر مبنی بر دستگیریها و ربودنهای خودسرانه فعالان زن [در افغانستان] نگران و مصرانه خواستار آزادی آنها هستم.»
فعالان زن در هفتههای اخیر در کابل بارها برای دستیابی به حقوق خود دست به اعتراض زدهاند و این اعتراضات مورد توجه فعالان حقوق بشر در جهان قرار گرفته است.
شماری از فعالان حقوق زن گفتهاند که طالبان ۲۹ دی / ۱۹ ژانویه دستکم شش تن از فعالان جنبش اعتراضی زنان افغانستان را بازداشت و شبهنگام به خانههای آنها یورش بردهاند. پروانه ابراهیم خیل، تمنا زریاب پریانی و پروانه، خواهر او از جمله بازداشتشدگان هستند. طالبان بازداشت این افراد را نه تکذیب و نه تأیید کردهاند.
هیأت طالبان که بهتازگی برای مذاکره با کشورهای اروپایی و آمریکا به نروژ سفر کرده بود ۳ بهمن / ۲۳ ژانویه در نخستین روز مذاکرات سه روزه خود، در پشت درهای بسته با فعالان حقوق زنان و فعالان مدنی افغانستان دیدار کرد. یک منبع آگاه از این مذاکرات به روزنامه «۸صبح» افغانستان گفته بود که امیرخان متقی، وزیر امور خارجه حکومت سرپرست طالبان در این نشست گفته است روی طرحی کار میکنند که براساس آن، وزارت امور زنان دوباره با در نظر گرفتن معیارهای اسلامی فعالیت کند. این منبع همچنین افزوده بود که هیأت طالبان تعهد کرده حکومت آنها اعتراضات زنان را سرکوب نخواهد کرد و اگر بازداشت زنان معترض در کابل درست باشد، آنها را از زندان آزاد میکنند.
آنتونیو گوترش در سخنان خود همچنین از جامعه بینالمللی خواست تا حمایت خود را از مردم افغانستان، بهویژه با آزاد کردن مبالغ مسدود شده در واشنگتن، توسط بانک جهانی و ایالات متحده آمریکا، تقویت کنند.
دبیرکل سازمان ملل گفت:
«بیش از نیمی از مردم افغانستان با گرسنگی شدید روبهرو هستند و برخی خانوادهها نوزادان خود را برای خرید مواد غذایی میفروشند.»
گوترش با بیان اینکه «ما باید اقتصاد افغانستان را با نقدینگی بیشتری احیا کنیم»، از بانک جهانی خواست که «فوراً» ۱,۲ میلیارد دلاری را که در صندوق بازسازی افغانستان ذخیره دارد و از زمان بهقدرت رسیدن دوباره طالبان در ماه اوت گذشته مسدود کرده است، آزاد کند.
پیش از این دفتر هیأت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) هم در بیانیهای نسبت به «فاجعه انسانی تمامعیار» در افغانستان هشدار داده بود. بهگفته یوناما، نیمی از جمعیت افغانستان با گرسنگی شدید روبهرو هستند و بیش از ۹ میلیون نفر آواره شدهاند. همچنین میلیونها کودک از رفتن به مدرسه بازماندهاند، حقوق اساسی زنان و دختران مورد حمله قرار گرفته، کشاورزان و مالداران با بدترین خشکسالی چند دهه اخیر دستوپنجه نرم میکنند و اقتصاد افغانستان در حال سقوط آزاد است.
آنتونیو گوترش هشدار داد:
«بدون هیچ اقدامی، انسانهای بیشتری از بین میروند، استیصال و افراطگرایی افزایش مییابد و فروپاشی اقتصاد افغانستان میتواند منجر به مهاجرت گسترده مردم از کشور شود.»
نشست ۱۵ عضو شورای امنیت سازمان ملل امروز چهارشنبه ۶ بهمن / ۲۶ ژانویه به ریاست یوناس گوهر استور، نخستوزیر نروژ که کشورش در ماه ژانویه شورای امنیت را رهبری میکند، با هدف تعیین چارچوب مأموریت سیاسی سازمان ملل در افغانستان برگزار میشود. این مأموریت در ۲۶ اسفند / ۱۷ مارس آینده منقضی میشود و باید با بازگشت طالبان به قدرت بهطور عمیق مورد بازنگری قرار گیرد.
یوناس گوهر استور روز چهارشنبه در نیویورک درباره سفر هیأت طالبان به کشورش از ۳ تا ۵ بهمن (۲۳ تا ۲۵ ژانویه) گفت:
«بهرغم اعتراضات گروههای مدافع حقوق بشر، سفر هیأت طالبان به اسلو و گفتوگویهای صورت گرفته میان این گروه و نمایندگان اروپایی و آمریکا ضروری بود.»
نخستوزیر نروژ با تأکید بر اینکه «این دیدارها به معنای مشروعیت بخشیدن به طالبان نیست»، افزود دیدارهای انجامشده در اسلو «نخستین گام» برای حل بحران انسانی در افغانستان و «فرصتی بهمنظور ابلاغ خواستههای جامعه بینالمللی به گروه طالبان بود».
او گفت در حال حاضر یک میلیون کودک افغان با خطر گرسنگی روبهرو و تقریباً نیمی از جمعیت افغانستان نیازمند کمکهای بینالمللی هستند.