علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی یکشنبه ۲۶ دی/۱۶ ژانویه در مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) هشدار داد:
«در ایران تا چند ماه آینده، یعنی از زمان عید نوروز به بعد با خیزی از اومیکرون و افزایش موارد مرگ و میر ناشی از آن مواجه خواهیم بود. اینکه بعد از آن و در این حین نیز چه اتفاقی رخ دهد، دقیق نیست و این پیش بینی‌ها براساس اطلاعات حال حاضر است.»
به گفته ناجی علی‌رغم اینکه «هنوز نمی‌توان گفت اومیکرون از دلتا برای دنیا خطرناک‌تر است، اما طبق آماری که وجود دارد، تا دو یا سه هفته دیگر، اومیکرون به احتمال زیاد جایگزین دلتا شده و به سویه غالب تبدیل خواهد شد.»
او با تاکید بر اینکه اگر اومیکرون در ایران بچرخد افزایش مرگ و میر را به همراه خواهد داشت و ممکن است به بروز نسخه‌ای مرگبارتر منجر شود، وضعیت کنونی همه‌گیری اومیکرون در ایران را بدین صورت تصویر کرد:
«اطلاعاتی که درحال حاضر از علایم بالینی و وخامت بیماری داریم این است که هم میزان بستری و هم مرگ و میر آن از دلتا پایین‌تر است، اما از آنجایی که این سویه سرعت انتشار بسیار بالایی دارد و اینکه می‌تواند افرادی که قبلا مبتلا شده‌اند را هم درگیر کند، هرچه قدر میزان درگیری‌ها بالاتر باشد، بستری‌ها در بیمارستان‌ها هم افزایش پیدا می‌کند. این را باید درمورد اومیکرون پذیرفت که حتی اگر اومیکرون همین میزان از بیماری‌زایی فعلی‌اش را نیز حفظ کند، زمانی که شیوع بالا برود، تعداد موارد شدید هم طبیعتا بالا می‌رود و به همان نسبت تعداد مرگ و میر هم بالا خواهد رفت. اما این اصل را هم باید قبول کنیم که هرچه قدر بگذاریم اومیکرون در جامعه بچرخد، می‌تواند در خودش تغییراتی ایجاد کند و ممکن است این تغییرات افزایش وخامت بیماری را در پی داشته باشد.»
برخی از مبتلایان به اومیکرون نمی‌توانند هزینه تست را بپردازند و به مراکز تست‌گیری مراجعه نمی‌کنند
وزارت بهداشت در گزارش‌های روزانه خود مدعی‌ست هنوز این سویه در ایران همه‌گیر نشده است. ادعایی که با توجه به روند تست‌گیری و در دسترس نبودن تست مخصوص سویه اومیکرون زیر سوال است. از سوی دیگر به گفته علیرضا ناجی، میزان مراجعه برای تست‌گیری به خاطر «ناتوانی در پرداخت هزینه تست» و علائم «خفیف‌تر» اومیکرون کاهش پیدا کرده است. با این‌حال ناجی خواهان افزایش تست‌گیری شد تا سویه اومیکرون با چرخش در ایران، به نسخه خطرناک‌تری تبدیل نشود. او با اشاره به اینکه بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها بر همه‌گیری تاثیر خواهد گذاشت گفت:
«آمارهایی که درحال حاضر از اومیکرون داریم دقیق نیستند. باید تعداد تست‌ها را افزایش دهیم که آمار مناسبی از اومیکرون و به طور کلی عفونت‌های ناشی از کرونا داشته باشیم. اکثر مردم به دلایل متعدد دیگر برای تست دادن مراجعه نمی‌کنند، از جمله اینکه می‌گویند بیماری خفیف گرفته‌ایم یا اینکه هزینه تست‌ها برایشان مهم است. بنابراین اگر می‌خواهیم نظارت و اطلاعات دقیقی داشته باشیم، باید تعداد تست‌ها را بالا ببریم و مردم را تشویق کنیم که برای تست مراجعه کنند و موارد عفونی را شناسایی، قرنطینه و ایزوله کنیم و نگذاریم این ویروس در جامعه بچرخد.»
باید واکسن بزنیم و ویروس را از گردش بیندازیم
رییس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه به لزوم تسریع واکسیناسیون از یک‌سو و تغییر فرمول واکسن‌های داخلی از سوی دیگر، برای مقابله به سویه جدید اشاره کرد و افزود:
«از گردش انداختن ویروس نیاز به تمهیداتی دارد؛ نخست اینکه نظارت و تعداد تست‌ها را افزایش دهیم و افراد آلوده چه آن‌هایی که علایم بالینی دارند و چه آن‌هایی که علامت بالینی ندارند اما در برخورد با افراد بیمار بوده‌اند را ایزوله کنیم. درکنارش افزایش سطح واکسیناسیون دز بوستر هم مهم است. ما در ایران به عنوان یک کشور تولید کننده واکسن باید به دنبال این باشیم که فرمول واکسن‌هایمان را براساس واریانت‌های جدید تغییر دهیم وگرنه اصرار بیش از حد به دزهای بوستر استقبال مردم را پایین می‌آورد. به هرحال مشارکت مردم در زدن بوستر بسیار مهم است اما حتما باید فرمولاسیون واکسن‌هایمان را تغییر دهیم تا واکسن‌هایمان کفایت لازم را در برابر اومیکرون داشته باشند.»
او همچنین تاکید کرد دولت باید برای اعمال محدودیت‌های بیشتر تمهیداتی بیاندیشد.
روز شنبه نیز محمد حسین سرمست، سرپرست دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز اعلام کرد روند ابتلا به سویه اومیکرون در استان خوزستان و کل کشور رو به افزایش گذاشته و «شمار مبتلایان هر هفته دوبرابر می‌شود».
سرمست نسبت به افزایش موارد بستری در آینده هشدار داد گفت:
«در معرض پیک شدید بیماری هستیم بنابراین باید روند این پیک کندتر شود. معمولا یک تا دو ماه بعد از افزایش موارد ابتلا، موارد بستری افزایش می‌یابد و شیوع و پیک همگانی نیز یک تا دو ماه طول می‌کشد.»
او نیز پیش‌بینی کرد:
«وقوع پیک همگانی احتمالا موجب اعمال محدودیت‌های زیادی می‌شود و عید نوروز سختی خواهیم داشت.»
۱۵ تا ۲۰ درصد مردم در خوزستان هنوز دوز اول یا دوم واکسن را دریافت نکرده‌اند
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور هم مسئله کندی روند واکسیناسیون و تاثیر احتمالی آن بر شدت همه‌گیری در خوزستان را مطرح کرد و گفت:
«عمده مشکل ما این است که ۱۵ تا ۲۰ درصد افراد برای تزریق واکسن یا دریافت دوز دوم مراجعه نکرده‌اند. روند تزریق دوز سوم نیز کند است که این مساله موجب می‌شود این افراد خود در معرض بیماری قرار بگیرند و افراد دیگر را هم گرفتار کنند.»
مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت، شنبه ۲۶ دی ماه ۱۴۰۰ ابتلای ۲ هزار و ۲۹۲ تن به ویروس کرونا و مرگ ۳۱ بیمار کووید-۱۹ را گزارش کرد اما مشخص نکرد چه تعداد از این موارد، به سویه اومیکرون مبتلا بوده‌اند.
با این‌وجود برمبنای توییت منتشر شده در حساب منتسب به محمد هاشمی، سرپرست مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت تاروز شنبه ۲۵ دی، دست‌کم سه‌نفر در شهرهای تبریز، یزد و شهرکرد پس از ابتلا به سویه اومیکرون جان خود را از دست داده‌اند. او در توییتر نوشت :
«آمار مبتلایان به امیکرون به ۱۱۶۲ مورد رسیده است. متاسفانه در هر یک از شهرهای تبریز، یزد و شهرکرد شاهد یک فوتی به دلیل اُمیکرون بوده‌ایم و یک مورد بدحال هم در اهواز وجود دارد. »
در همین رابطه سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت هم اعلام کرد گرچه میزان کل مراجعین سرپایی و بستری در کل کشور تفاوت نکرده، اما «تعداد تست‌های مثبت افزایش یافته و این یک زنگ خطر است، از این رو تمام مراکز باید در حالت آماده باش قرار گیرند».
خبر افزایش ابتلا به اومیکرون در حالی منتشر می‌شود که ایران به تازگی تست‌های مخصوص این سویه را وارد کرده است. از این‌رو برآورد می‌شود آمار مبتلایان به اومیکرون نیز مانند آمارهای پیشین وزارت بهداشت از همه‌گیری کرونا، با ارقام واقعی تفاوت زیادی داشته باشند.
همزمان با جدی‌تر شدن هشدارها، برخی از پزشکان می‌گویند دلیل دیگر پایین‌بودن نسبی ابتلا به اومیکرون در ایران به خاطر همزمانی تصادفی واکسیناسیون دیرهنگام علیه کروناست که باعث‌شده کسانی که به‌تازگی دوز اول یا دوم را دریافت کرده‌اند، نسبت به این سویه ایمنی نسبی و موقت داشته باشند. ایران به خاطر فرمان ممنوعیت واردات واکسن خارجی از سوی علی خامنه‌ای، ماه‌ها واکسیناسیون عمومی را به تاخیر انداخت. تاخیری که به از دست‌رفتن جان ده‌ها هزار نفر منجر شد.
«بدترین نوروز دوران کرونا»
دکتر حسین کرمانپور، مدیر اورژانس بیمارستان سینا تهران یکشنبه در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت:
«یک شانس خوب به صورت تصادفی شامل ما ایرانی‌ها شد و آن اینکه اوج تزریق واکسن‌مان، علی‌رغم محدودیت‌های چند ماه اول، دقیقا در زمانی اتفاق افتاد که پایان موج دلتا بود و میزان واکسیناسیون بالا رفت. بر همین اساس اوج آنتی‌بادی و مقاومت بدن علیه اومیکرون در کشور، با موج اومیکرون در اروپا و آمریکا مصادف شد».
این وضعیت شکننده که به گفته او به نوعی اطمینان از بیمارنشدن در شهروندان منجر شده، ممکن است تا نوروز ۱۴۰۱ ایران را وارد بدترین موج همه‌گیری کند.
کرمانپور در این رابطه گفت:
«در حال حاضر آمار کرونا با یک شیب ملایم در حال اوج‌گیری است و اگر این شیب آرام آرام افزایش یابد، تکرار تلخی‌های که در گذشته داشتیم را شاهد خواهیم بود. اکنون اکثر بیمارانی که مراجعه می‌کنند، عمدتا پروتکل‌ها را رعایت نمی‌کنند یا اعلام می‌کنند حالا که بیماری مهار شد، واکسن تزریق نمی‌کنند. وقتی با مردمی که گرفتار شدند، صحبت می‌کنیم، بیشترین علت ابتلا این است که فکر کردند باتوجه به تزریق واکسن نیاز به رعایت پروتکل‌ها نیست و این سوراخی است که همه دارند از آن گزیده می‌شود. مسلم بدانید اینکه فکر می‌کردیم نوروز ۱۴۰۱ یکی از بهترین نوروزها بعد از دو تا سه سال گذشته است، اما در صورت ادامه این شرایط، بدترین نوروز خواهد شد. اوج اُمیکرون یا هر سوش جدیدی، می‌تواند در زمانی در ایران اوج بگیرد که آنتی‌بادی‌های بدن در حال افول است. آن زمان گرفتاری شدیدی خواهیم داشت.»