به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، لیندا توماس گرینفیلد، نماینده آمریکا، به شورای امنیت سازمان ملل گفت جهان «نباید فریب تظاهر سوریه به همکاری را بخورد» در عمل این کشور عمدا پاسخگویی به پرسشهای ناظران بینالمللی بر تولید و توسعه سلاحهای شیمیایی را به تأخیر میاندازد.
نیکلا دو ریویر، نماینده دائم فرانسه در سازمان ملل از این هم فراتر رفت و گفت سوریه نه تنها با سازمان منع سلاحهای شیمیایی همکاری نمیکند، بلکه به استفاده از سلاحهای شیمیایی ادامه داده است و این حقایق باید به عنوان جنایت علیه بشریت شناخته شوند.
پس از آنکه قدرتهای غربی دولت سوریه را در سپتامبر ۲۰۱۳ به حمله شیمیایی به مخالفان اسد متهم کردند، سوریه زیر فشار روسیه به کنوانسیون بینالمللی منع جنگافزارهای شیمیایی پیوست. بر اساس قطعنامه سازمان ملل متحد در همان سال، کنوانسیون بینالمللی منع جنگافزارهای شیمیایی موظف شد سلاحهای شیمیایی در زرادخانه اسد را از بین ببرد. دولت سوریه هم متعهد شد از تولید و گسترش سلاحهای شیمیایی خودداری کند.
اوت ۲۰۱۴ حکومت بشار اسد اعلام کرد که تسلیحات شیمیایی این کشور به طور کامل منهدم شده. با اینحال همچنان پرسشهایی درباره زرادخانه تسلیحات شیمایی و محل تولید این سلاحها در سوریه باقی مانده است.
کارشکنیهای دولت اسد برای بازرسان سازمان منع سلاحهای شیمیایی
ایزومی ناکامیتسو، مسئول امور خلع سلاح در سازمان ملل متحد به شورای امنیت گزارش داد که ۲۰ موضوع از ۲۴ موضوع باقی مانده در بیانیه سازمان منع سلاحهای شیمیایی در سال ۲۰۱۴ حل نشده باقی مانده است. این موضوعات شامل تولید سلاحهای شیمایی و محلهای نگهداری این سلاحها میشوند.
کامیتسو گفت که حکومت اسد از ارائه اطلاعات لازم به سازمان منع سلاحهای شیمیایی درباره گاز اعصاب که در یک کارخانه شیمی در سوریه تولید شده خودداری کرده است. او از دولت سوریه خواست تا «در اسرع وقت» به درخواستهای این سازمان پاسخ دهد و «دسترسی نامحدود» بازرسان این سازمان را فراهم کند. دولت اسد از صدور روادید برای بازرسان خودداری میکند.
در ژوئن گذشته، فرناندو آریاس، مدیرکل سازمان منع سلاحهای شیمیایی به شورای امنیت گفته بود که کارشناسان این سازمان ۷۷ اتهام علیه سوریه را بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که در ۱۷ مورد احتمالاً یا قطعاً از سلاحهای شیمیایی استفاده شده است. او یادآوری کرده بود که هشت سال پس از پیوستن سوریه به بینالمللی منع جنگافزارهای شیمیایی، سوالات زیادی در مورد اعلام تسلیحات شیمیایی، انبارها و کارخانههای تولید این سلاحها و برنامه دولت سوریه برای گسترش این سلاحها باقی مانده است.
در آوریل ۲۰۲۰، بازرسان بینالمللی سازمان منع سلاحهای شیمیایی دولت سوریه را متهم به انجام سه حمله شیمیایی در سال ۲۰۱۷ کردند. دولت اسد اما این اتهامات را قویاً تکذیب کرد.
سازمان منع سلاحهای شیمیایی هم از دولت سوریه خواست که به ابهامات پاسخ دهد اما دولت سوریه این درخواست را اجابت نکرد و سازمان منع سلاحهای شیمیایی هم در یک اقدام بیسابقه در ۲۱ آوریل ۲۰۲۱ حقوق سوریه را تا حل و فصل همه مسائل باقی مانده به حالت تعلیق درآورد.
ناکامیتسو بار دیگر خواستار همکاری دولت سوریه با سازمان منع سلاحهای شیمیایی شد.
توجیهات نماینده سوریه و روسیه
بسام الصباغ، نماینده سوریه در سازمان ملل متحد به شورای امنیت گفت که دولت او «هرگونه تلاش برای زیر سوال بردن همکاری جدی با سازمان منع سلاحهای شیمیایی و دبیرخانه فنی آن را رد میکند.»
او همچنین ممانعت از سفر بازرسان سازمان منع سلاحهای شیمیایی را رد کرد.
نماینده سوریه در مورد یافتههای سازمان منع سلاحهای شیمیایی گفت:
«ما هرگونه اتهام بیاساس مبتنی بر اطلاعات نادرست و هرگونه تلاش برای نتیجهگیری سریع بر اساس تفسیرهای نادرست و گمانهزنیها بدون تکیه بر شواهد فیزیکی دقیق را رد میکنیم.»
دیمیتری پولیانسکی، معاون نماینده سوریه هم روشهای تحقیقاتی سازمان منع سلاحهای شیمیایی را به چالش کشید و این سازمان و کشورهای غربی را به سیاسی کردن موضوع و «چشم بستن بر موضوع استفاده تروریستها از سلاحهای شیمیایی در سوریه و کشورهای همسایه» متهم کرد.
باربارا وودوارد، سفیر بریتانیا در سازمان ملل متح، در پاسخ گفت که تحقیقات کارشناسان تایید کرده است که سوریه از زمان آغاز درگیری در سال ۲۰۱۱ حداقل هشت بار از سلاحهای شیمیایی از جمله گاز کلر و سارین استفاده کرده است. همچنین مشخص شده که تروریستهای داعش در سه نوبت از سلاحهای شیمیایی استفاده کردهاند.