موضوع سی و پنجمین نظرسنجی زمانه «ریشه‌ها و نمودهای زن‌ستیزی و خشونت علیه زنان» بود.

نظرسنجی از تاریخ ۱۶ آذر / ۷ دسامبر تا سه‌شنبه ۲۳ آذر / ۱۴ دسامبر میان اعضای پنل نظرسنجی زمانه و دیگر مخاطبان زمانه برگزار شد که ۶۸۲ نفر در آن شرکت کردند و از این میان ۵۰۵ نفر به تمام سؤالات پاسخ دادند. 

۶۶ درصد پاسخ‌دهندگان ساکن ایران بودند و ۴۴ درصد در خارج سکونت داشتند.

۲۵ درصد جنسیت خود را «زن»، ۷۳,۵ درصد «مرد» و ۱,۵ درصد «دیگر» مشخص کرده‌اند.

زن‌ستیزی در قانون و در عرف؟

اکثریت قاطع پاسخ‌دهندگان یعنی ۸۳,۵ درصد هم عرف و فرهنگ عمومی و هم قانون رسمی و ایدئولوژی حکومتی را زن‌ستیز می‌دانند، در مقابل تنها ۶,۵ درصد نه عرف  و نه قانون را زن‌ستیز برشمرده‌اند.

۸۰ درصد پاسخ‌دهندگان فکر می‌کنند قوانین ایران نسبت به زنان «خشن و سرکوب‌گر» است.

درصد
هم در عرف و در هم قانون۸۳.۵
در قانون، آری- در عرف، نه۶.۵
در عرف، آری- در قانون، نه۳.۵
نه در عرف و نه در قانون۶.۵

به طورکلی، به نظر ۹۰ درصد پاسخ‌دهندگان قانون رسمی کشور زن‌ستیز است. در میان پاسخ‌دهندگان زن این رقم به ۹۵ درصد می‌رسد. 

تنها ۴ درصد پاسخ‌دهندگان زن گفته‌اند که «عرف و قانون هیچکدام زن‌ستیز» نیستند.

۹۵ درصد پاسخ‌دهندگان معتقد اند که میان جرم و مجازات در قوانین مربوط به زن‌کشی یا قتل ناموسی تناسب وجود ندارد. 

۴۴ درصد فکر می‌کنند عدم مجازات یا مجازات ناکافی قاتل، عامل تشویق زن‌کشی و افزایش نرخ آن است، درحالی که ۵۱ درصد ضمن تصدیق عدم تناسب میان جرم و مجازات گفته‌اند که مجازات شدید ضروتاً به کاهش جرم نمی‌انجامد.

تناسب یا عدم تناسب مجازات زن کشی یا قتل ناموسی در قوانین جمهوری اسلامی:

درصد
مجازات تعین شده مناسب است.۵
مجازات ناکافی- عامل افزایش نرخ جرم است۴۴
مجازات ناکافی- لزوماً عامل افزایش نرخ جرم نیست۵۱

اکثر کسانی که در نظرسنجی زمانه شرکت کرده‌اند، یعنی ۷۵ درصد به امکان «اصلاح» این ساختار قانونی به نفع برابری جنسیتی خوشبین نیستند.

ظرفیت و قابلیت اصلاح قوانین موجود در جهت تامین حقوق زنان؟

درصد
خیلی زیاد ۱۲
تاحدی۱۳
خیلی کم۷۵
سوال مشابهی را به طور جداگانه در حساب اینستاگرام زمانه پرسیدیم و این پاسخ مخاطبان است

حجاب اجباری؟

حجاب اجباری یکی از مرزهای اصلی تفریق و تبعیض در جامعه ایران پس از انقلاب بوده است.  در حال حاضر جمهوری اسلامی ایران تنها نظام سیاسی در جهان است که حجاب اجباری در آن مبنایی قانونی دارد. اما آیا این چیزی که مردم نیز بخواهند؟

به نظر ۹۰,۵ درصد پاسخ‌دهندگان نظرسنجی زمانه، اکثریت مردم ایران مخالف حجاب اجباری‌اند. 

درصد
اکثر مردم با حجاب اجباری مخالف‌اند۹۰.۵
اکثر مردم با حجاب اجباری موافق‌اند۹.۵

از میان کسانی که اکثریت را موافق اجباری می‌دانند، ۴ درصد علت این موافقت عمومی را «اعتقاد به اسلام و موازین شرعی اسلامی» برشمرده‌اند و ۵,۵ درصد علت را « پیروی از عرف و فرهنگ عمومی و نه ضروتاً شریعت اسلامی».

از میان ۵۰۵ نفری که به همه سوال‌های نظرسنجی پاسخ‌دهند، تنها یک نفر گفته اکثریت موافق حجاب اجباری اند و دلیل این موافقت « التزام به قوانین جمهوری اسلامی ایران» است.

سوال مشابه در حساب توییتر زمانه به طور جداگانه و پاسخ مخاطبان

۹۵,۵ درصد پاسخ‌دهندگان حجاب اجباری را جلوه‌ای از خشونت علیه زنان دانسته‌اند. (۸۳,۵ درصد گفته‌اند: «خیلی زیاد» و ۱۲ درصد گفته‌اند: «تاحدی»)

حجاب اجباری غالباً در گفتارهای اسلامی  با این پیش‌فرض توجیه می‌شود که زن و مرد شأن و مقام متفاوت و در نتیجه هریک حقوق خاص خودشان را دارند.

از مخاطبان زمانه در این مورد پرسیدیم. و ۸۹ در صد پاسخ‌دهندگان گقتند که « زنان و مردان باید با هم در حقوق و آزادی‌ها برابر باشند.» در مقابل ۱۱ درصد معتقد به حقوق و آزادی‌های متفاوت زنان و مردان بودند.

در حقوق و آزادی‌ها:

برابری زنان و مردان ۸۹
تفاوت زنان و مردان۱۱

تحصیل و اشتغال زنان؟

۹۸ درصد پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که موافق تحصیل و اشتغال زنان اند؛ از این میان، ۸ درصد این موافقت را مشروط به قید «رعایت مصالح خانواده» کرده‌اند. دو درصد اما مخالف تحصیل و اشتغال زنان بودند؛ یک درصد کار و تحصیل را مخالف موازین شرعی دانسته‌اند و یک درصد خانه‌داری و مادری» را وظیفه اصلی زنان برشمرده‌اند. 

۹۲ درصد پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که «تشویق زنان به فرزندآوری و خانه‌نشینی» جلوه‌ای از خشونت علیه زنان در ایران امروز است. (۷۰ درصد، گفته‌اند: «خیلی زیاد» و ۲۲ درصد گفته‌اند: «تاحدی»)

اما آیا در ایران امروز زنان از فرصت‌اشتغال و تحصیل برابر با مردان برخوردارند؟  

درصد
خیلی زیاد۹.۵
تا حدی۳۲
خیلی کم ۵۸.۵

از میان پاسخ‌دهندگان زن، ۷۱ درصد گزینه «خیلی کم»، ۲۲ درصد گزینه «تاحدی» و تنها ۷ درصد گزینه «خیلی زیاد» را انتخاب کرده‌اند.

جلوه‌های زن‌ستیزی در ایران امروز؟

از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی زمانه در مورد نمودهای خشونت علیه زنان و سهم هریک پرسیدیم و این توزیع پاسخ آنها:

حجاب اجباری۸۳.۵ درصد۱۲ درصد۴.۵ درصد
خشونت خانگی۷۴ درصد۲۳ درصد۳ درصد
تشویق به فرزندآوری و خانه‌نشینی۷۰ درصد۲۲ درصد۸ درصد
دستمزد نابرابر ۶۷.۵ درصد۲۵.۵ درصد۷ درصد
عدم‌دسترسی زنان به مشاغل بالای مدیریتی و سیاسی۶۷.۵ درصد۲۳.۵ درصد۹ درصد
محدود کردن امکانات بهداشتی و آموزش ناکافی۶۵ درصد۲۵ درصد۱۰ درصد

 نظرسنجی‌های آینده

پنل نظرسنجی زمانه هم‌زمان با روز جهانی آزادی مطبوعات سال گذشته (سوم مه) راه‌اندازی شد. زمانه تاکنون ۳۴ نظرسنجی برگزار کرده است.

رساندن صدای شما بدون کم‌و‌کاست در مورد مسئله‌های اساسی کشور وظیفه ماست و پنل نظرسنجی زمانه در همین راستا راه‌اندازی شده است. به همین دلیل از شما خواهش می‌کنیم که برای شرکت در نظرسنجی‌های آینده و نیز برای پیشنهاد موضوعات مورد نظرتان برای نظرسنجی در پنل ما عضو شوید. برای عضویت در پنل کافی است به چند سوال در این لینک پاسخ دهید. اطلاعات شما به صورت امن و ناشناس ذخیره خواهند شد و در اختیار هیچ طرف دیگری قرار نخواهد گرفت. پس از عضویت در پنل، در هر نظرسنجی ایمیلی با لینک آن برای شما فرستاده خواهد شد.

 توضیحات بیشتر در: به پنل نظرسنجی “زمانه” بپیوندید

برای ارتباط با پنل نظرسنجی از ایمیل روبرو استفاده کنید: [email protected]