نیروهای امنیتی سودان دوشنبه ۲۲ آذر / ۱۳ دسامبر به سمت معترضانی که در نزدیکی کاخ ریاست جمهوری در خارطوم پایتخت این کشور تجمع کرده بودند، گاز اشکآور شلیک کردند.
هزاران نفر در خارطوم و دیگر شهرهای سودان روز دوشنبه به خیابانها آمدند تا خشم خود را از توافق نظامی که عبدالله حمدوک را دوباره به نخستوزیری بازگرداند، ابراز کنند.
آنها به عنوان اعتراض علیه کودتای نظامی ماه اکتبر گذشته و توافق بعدی که به ارتش اجازه داد در شورای انتقالی باقی بماند، به خیابانها آمدند.
ژنرال عبدالفتاح البرهان ۳ آبان / ۲۵ اکتبر شورای انتقالی نظامی – غیرنظامی را که برای هدایت کشور به سوی دموکراسی تشکیل شده بود منحل و در سراسر کشور وضعیت فوقالعاده اعلام کرد.
اعتراضات گسترده و محکومیتهای بینالمللی علیه اقدام او، البرهان را که رئیس شورای حکومتی است مجبور کرد ماه گذشته عبدالله حمدوک، نخستوزیر این کشور را به کار خود بازگرداند. او همچنین وعده داد که در ماه ژوئیه ۲۰۲۳ انتخابات برگزار کند و قدرت را به دولت غیرنظامی منتخب واگذار کند.
اما گروههای طرفدار دموکراسی که در خط مقدم قیام علیه حکومت عمر البشیر قرار داشتند، از توافق برای بازگرداندن حمدوک انتقاد کردند. آنها گفتند ارتش نباید بخشی از دولت باشد زیرا نمیتوان به رهبری نظامیان در انتقال به دموکراسی اعتماد کرد.
معترضان در خارطوم پرچمهای سودان را به اهتزاز درآوردند و شعار سردادند: «حکومت غیرنظامی انتخاب مردم است» و «مردم قویتر هستند».
یک شاهد عینی به خبرگزاری آناتولی ترکیه گفت پلیس در خارطوم از گاز اشکآور، گلولههای پلاستیکی و باطوم برای پراکنده کردن معترضان استفاده کرد.
او افزود «این اقدام ثابت میکند که ارتش و عبدالله حمدوک به حقوق بشر یا آزادی تجمع احترام نمیگذارند.»
شاهدان دیگر گفتند که تظاهرات در بخشهایی از شرق سودان از جمله ایالتهای کاسالا و گاداریف نیز جریان دارد.
یکی از ساکنان کاسالا به خبرگزاری فرانسه گفت: «معترضان در مرکز شهر هستند و شعار “نه به حکومت نظامی” سر میدهند.»
یکی از اهالی شهر گاداریف نیز گفت حدود ۶۰۰ معترض در آنجا تظاهرات کردند و پرچم سودان را به اهتزاز درآوردند و شعارهایی به دفاع از حکومت غیرنظامی سر دادند.
شبکه الجزیره گزارش داد که در خارطوم چند معترض مجروح شدند.
بهگفته اتحادیه پزشکان طرفدار دموکراسی، اعتراضات قبلی پس از کودتای ۲۵ اکتبر با سرکوب خشونتآمیزی مواجه شدند که در آنها حدود۵۰ نفر بر اثر شلیک گلوله کشته و صدها نفر زخمی شدند.
ژنرال عبدالفتاح البرهان تأکید کرده است که تسلط نظامی بر سودان «کودتا نبود» بلکه گامی برای «اصلاح انتقال» به سوی دموکراسیِ کامل بود که با برکناری البشیر در سال ۲۰۱۹ آغاز شد.