دومین جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده هواپیمای اوکراینی یکشنبه ۷ آذر/۲۸ نوامبر در دادگاه نظامی تهران و در سکوت خبری رسانهها و خبرگزاریهای رسمی داخلی برگزار شد. همزمان با برگزاری این جلسه که از جزئيات آن خبری منتشر نشده است، خانوادههای سرنشینان این هواپیما که با شلیک موشکهای سپاه پاسداران کشتهشدند، بار دیگر در مقابل محل برگزاری دادگاه تجمع کردند.
خانوادههای جانباختگان، این دادگاه را که قرار است به اتهامات ۱۰ نفر «متهم» در شلیک دو موشک به هواپیمای مسافربری خطوط هواپیمایی اوکراین رسیدگی کند، «فرمایشی» و «شرمآور» خواندهاند. هیچیک از متهمان این دادگاه از فرماندهان عالیرتبه سپاه یا مقامهای ارشد سیاسی و به یک معنا متهمان ردیف اول این جنایت نیستند.
براساس گزارشهای منتشر شده جمعی از خانوادههای قربانیان بهرغم حضور نیروهای امنیتی در مقابل محل دادگاه شعار «حقیقت، عدالت» سر دادند و در نوشتههایی که در دست داشتند، «رفع نواقص پرونده» را پیش شرط رسیدگی بیطرفانه به پرونده سرنگونی هواپیمای اوکراینی دانستند.
هیچ یک از رسانههای رسمی داخلی در ایران خبری از دادگاه و تجمع خانوادهها منتشر نکردند.
هواپیمای مسافربری بوئینگ ۷۳۷ متعلق به شرکت هواپیمایی اوکراین، بامداد چهارشنبه ۱۸ دی ۹۸/ ۸ ژانویه ۲۰۲۰ پس از برخاستن از فرودگاه بینالمللی خمینی تهران به مقصد کییف پایتخت اوکراین از سوی پدافند هوایی سپاه پاسداران هدف قرار گرفت و ۱۷۶ سرنشین این هواپیما همراه با یک جنین، کشته شدند.
هفته گذشته انجمن خانوادههای پرواز PS752 گزارشی تحقیقی را در مورد فاجعه سرنگون کردن پرواز PS752 خطوط بینالمللی هواپیمایی اوکراین در اختیار عموم قرار داد و در این گزارش به شواهدی مبنی بر عمدی بودن شلیک دو موشک سپاه پاسداران به هواپیما اشاره کرد. از جمله: «عامدانه باز گذاشتن فضای هوایی کشور در شرایط خطیر جنگی»، «تغییر مسیر پروازهای دیگر»، «انهدام کامل وسایل الکترونیکی مسافران»، «تأخیر مشکوک ۵۷ دقیقهای در پرواز و تخلیه برخی از مسافران».
در گزارش انجمن خانوادهها همچنین یادآوری شده که اپراتور سامانه موشکی سپاه پاسداران در سوریه خدمت کرده و با تجربه بوده و لذا تصور اینکه او نمیتوانسته موشک کروز را از هواپیما تشخیص دهد دور از ذهن است.
محمود علیزاده طباطبایی، یکی از وکلای مدافع خانوادهها پیشتر در مصاحبه با خبرگزاری کار ایران (ایلنا) اعلام کرد وکیلان و خانوادهها به «عدم ابلاغ نظریه کارشناسی» و «عدم دسترسی وکلا به پرونده برای مطالعه» اعتراض کردهاند. علیزاده گفت:
هم وکلا و هم خانوادهها اعتراض داشتیم که این پرونده در موعد رسیدگی نیست چون گزارش کارشناسی به وکلا ابلاغ نشده بود؛ طبق قانون باید گزارش کارشناسی به وکلا ابلاغ شود و در صورتی که وکلا اعتراض داشته باشند، اعتراضات به هیأت کارشناسی ارسال شود. همچنین پرونده برای مطالعه در اختیار وکلا قرار نگرفته بود. این پرونده حدود ۶ هزار صفحه است. رئیس دادگاه ایراد ما را قبول کرد و قرار شد که بعد از قرائت کیفرخواست، فرصتی اختصاص دهند تا وکلا پرونده را مطالعه کنند و قرار کارشناسی به وکلا ابلاغ شود.
به گفته این وکیل دادگستری در جلسه دوم دادگاه قرار بوده بخش باقیمانده کیفرخواست قرائت شود.
این وکیل دادگستری که وکالت خانوادههای چندین تن از جانبختگان هواپیمای اوکراینی را برعهده دارد به اعتراض خانوادهها نسبت به سطح مسئولیت متهمان فعلی اشاره کرد که براساس گزارشها هویت آنها در جلسه نخست دادگاه، حتی برای خانوادهها آشکار نشده است. دادسرای نظامی مقامهای ارشد نظامی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران را در این پرونده مبرا دانسته است.
علیزاده بدون اشاره به نام مشخصی گفت:
بر اساس نظریه کارشناسی که ما هنوز ندیدیم، متهمان پرونده ۱۰ نفر هستند که در جلسه رسیدگی حضور داشتند. اما ما در دادگاه اعلام کردیم که ما از اشخاص دیگری هم شکایت کرده بودیم اما رسیدگی نشده یا منع تعقیب خورده و منع تعقیب به ما ابلاغ نشده است که باید گزارش کارشناسی را ببینیم.
حامد اسماعیلیون سخنگوی انجمن خانوادههای جانباختگان «پرواز ۷۵۲» که همسر و فرزند خود را در این فاجعه از دست داده با انتشار پیامی در توئیتر این دادگاه را «نمایش شرمآور» خواند و نوشت «۱۰ افسر رده پایین به عنوان متهم» دادگاهی میشوند. او تأکید کرده بود که «نیمکت متهمین منتظر عوامل اصلی خواهد ماند. محاکمه علی خامنهای، فرماندهان سپاه و اعضای شورای عالی امنیت ملی دور نخواهد بود».
انجمن خانوادههای پرواز PS752 اعلام کرده است که قصد دارد نزد دادگاه کیفری بینالمللی طرح شکایت کند.