پلیس ضد شورش لهستان در مرز این کشور با بلاروس، با پناهجویانی که قصد عبور از مرز و ورود به قلمرو اتحادیه اروپا را داشتند، با ماشینهای آبپاش و گاز اشکآور شلیک مقابله کرد.
این درگیریها یک روز پس از آن رخ داد که دولتهای عضو اتحادیه اروپا تحریمهایی را علیه الکساندر لوکاشنکو، رهبر بلاروس، تصویب کردند. اتحادیه اروپا لوکاشنکو را متهم میکند که با اجازه دادن به هزاران پناهجو برای سفر به بلاروس و سپس انتقال به مرز لهستان، بحران جدید را مهندسی کرده است.
روز سهشنبه ۲۵ آبان / ۱۶ نوامبر تصاویر تلویزیونی از مرز بلاروس و لهستان دهها نفر از پناهجویان را نشان میداد که سنگ پرتاب میکنند و به حصاری در نزدیکی گذرگاه مرزی شهر کوژنیتزای لهستان نزدیک میشوند.
نیروهای مرزی لهستان با شلیک گاز اشکآور و استفاده از ماشینهای آبپاش به آنها پاسخ دادند. ویدئویی نشان میداد که نارنجکهای شوکآور در نزدیکی پناهجویان در سمت مرز بلاروس منفجر میشدند. لهستان ادعا کرده است که نارنجکهای شوکآور توسط مأموران بلاروس شلیک شدهاند.
وزارت دفاع لهستان روز سهشنبه اعلام کرد که حملهای را در مرز دفع کرده است. این وزارتخانه گفت پناهجویان به گذرگاه مرزی کوژنیتزا حمله کردهاند و بسیار تهاجمی هستند و به سمت افسران و سربازان لهستانی سنگ پرتاب میکنند.
لهستان و لیتوانی وضعیت اضطراری اعلام کردهاند که به پلیس اختیارات جدیدی میدهد تا پناهجویان را از خاک خود بیرون کنند و درخواستهای پناهندگی را نادیده بگیرند. سازمانهای غیردولتی شکایت کردهاند که مقامهای لهستان اجازه کمک به پناهجویان در منطقه مرزی را نمیدهند و خبرنگاران از گزارشدهی نزدیک در مرز منع شدهاند.
تلویزیون دولتی بلاروس درگیریهای روز سهشنبه در مرز را به طور مستقیم پوشش داد. لوکاشنکو بحران مرزی را به گردن دولتهای اروپایی میاندازد و در سوی دیگر سربازان بلاروس متهم شدهاند که با قطع حصار مرزی و تحت فشار قرار دادن پناهجویان آنها را برای عبور از مرز تحریک میکنند.
تشییع جنازه احمد الحسن
روز دوشنبه، جامعه مسلمانان محلی بوهونیکی، روستایی در شمال شرق لهستان، مراسم تشییع جنازه احمد الحسن، ۱۹ ساله، اهل سوریه را برگزار کرد که جسدش ۲۷ مهر / ۱۹ اکتبر در رودخانه بوگ در شرق لهستان پیدا شد. به گفته شاهدان، احمد که شنا بلد نبود توسط یک سرباز بلاروس تحت فشار قرار گرفت تا وارد آب شود. مراسم تشییع جنازه از طریق اسکایپ برای خانواده این جوان پخش شد.
آنا آلبوث از گروه «گرانیکا»، شبکهای از سازمانهای غیردولتی لهستان که وضعیت مرزها را رصد میکنند، گفت:
«برای همه ما مهم بود که او را به یاد بیاوریم و تأکید کنیم که این چندمین مرگ بیهوده بود و اگر دولت لهستان با رویکرد حل این بحران تصمیم دیگری اتخاذ میکرد احمد اکنون با ما بود.»
گروه گرانیکا میگوید دستکم ۱۲ پناهجو در طول این بحران جان خود را از دست دادهاند. پزشکان میگویند که درخواستهای کمک بیشتری از پناهجویان در مرز لهستان برای درمان کمآبی، هیپوترمی (سرمازدگی) و ترومای ناشی از حملات مسلحانه دریافت میکنند. سازمانهای غیردولتی تلاش میکنند خود را به پناهجویان برسانند زیرا مقامهای لهستانی بدون توجه به وضعیت پزشکی آنها میتوانند پناهجویان را اخراج کنند.
سازمانهای غیردولتی خواستار ایجاد یک کریدور بشردوستانه در لهستان شدهاند. گروه گرانیکا میگوید:
«معتقدیم که این تنها راه تضمینشده برای کاهش خشونتهاست. ما اطلاعات نگرانکنندهتری دریافت میکنیم مبنی بر تلاش برای وادار کردن پناهجویان به مشارکت در تحریکات بلاروس و استفاده از خشونت علیه سربازان لهستانی… با توجه به وضعیت فعلی و وضعیت آنها (پناهجویان) بهعنوان گروگانهای رژیم [بلاوس]، میتوان انتظار داشت که در یک موقعیت مشخص ممکن است مجبور به انجام این کار شوند.»
مارتا شیماندرسکا از گروه گرانیکا به الجزیره گفت:
«استفاده از زور [از سوی لهستان] کاملاً غیرقابل توجیه است زیرا رویههای قانونی وجود دارد که باید از همان ابتدا مورد استفاده قرار میگرفت. اقدامات نیروهای لهستانی نه تنها غیرقانونی بلکه غیرانسانی نیز هست.»
دو برادر سوری سرمازده که حتی نمی توانستند نام خود را بیان کنند
شبکه تلویزیونی «آ.اِر.د» آلمان در گزارشی میگوید یک سازمان امدادگر دو برادر سوری ۳۹ و ۴۱ ساله را در جنگل پیدا کرد که به سختی قادر به بیان نام خود بودند. امدادگران این دو مرد سرمازده را با پتوهای گرمکننده پوشاندند.
یکی از اعضای تیم خبرنگاران رویترز گفت:
«ما دو مرد را در شرایط بسیار وخیم در جنگل پیدا کردیم. آنها نتوانستند با ما صحبت کنند و ما با آمبولانس تماس گرفتیم.»
دونیا میاتوویچ، کمیسر حقوق بشر شورای اروپا روز دوشنبه برای یک سفر چهار روزه وارد لهستان شد.
روز سهشنبه، پیوتر مولر، سخنگوی دولت لهستان، گفت:
«ما خود را برای یک موقعیت بد آماده میکنیم. این تنشها میتواند ماهها طول بکشد.»
مولر گفت دولت لهستان در حال بررسی رایزنیهای رسمی با ناتو در مورد چگونگی حل بحران است.
صدها نفر، عمدتاً از عراق و سوریه، روز دوشنبه با همراهی مرزبانان بلاروس از یک کمپ موقت در جنگل به گذرگاه مرزی کوزینیسا نقل مکان کردند.
آنها اجازه عبور از پستهای بازرسی مرزی بلاروس را داشتند اما از ورود به لهستان منع شدند. در میان پناهجویان کودکان زیادی وجود دارند که بیشتر آنها عراقی و سوری هستند. رویترز گزارش داد که یک پسر ۹ ساله کُرد که دو قطع عضو داشت و امیدوار بود برای درمان پزشکی به آلمان برسد، به مدت هشت روز در شرایط یخبندان در فضای باز گرفتار مانده بود.
پدر او گفت:
«اینجا خیلی سرد است… ما بهخاطر پسرم تامان از عراق به اینجا آمدیم. من میخواهم خانوادهام را به کشوری ببرم که در آن از حقوق ما محافظت شود. ما بهعنوان یک خانواده در موقعیت بسیار دشواری قرار داریم… ما از همه کسانی که میتوانند به ما کمک کنند دست یاری میطلبیم… من میخواهم پسرم تامان در مکانی زیبا زندگی کند.»
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان عصر دوشنبه در تماس تلفنی با لوکاشنکو از «نیاز به کمکهای بشردوستانه برای پناهجویان و مهاجران» صحبت کرد. روسیه بهدنبال برقراری تماسهای مستقیم بین لوکاشنکو و دولتهای اروپایی است که بسیاری از آنها او را به دلیل سرکوب وحشیانه مخالفان محکوم کردهاند.
روز سهشنبه، آلمان اعلام کرد که بهطور موقت روند صدور مجوز برای «نورد استریم ۲»، خط لوله گاز جدید روسیه را به حالت تعلیق درآورده است. این تصمیم در حالی گرفته میشود که «نورد استریم ۲» رسماً به دلیل مسئلهای فنی به حالت تعلیق درآمده بود و تنشها بین روسیه و غرب به دلیل بحران پناهجویی و تجمع نیروهای روسیه در نزدیکی مرز اوکراین تشدید شده است.