رخدادهای کنونی جامعه ایران به ویژه اعتراضهای دو دهه اخیر را تنها برپایه شناخت بستری که این حوادث در آن جریان داشته میتوان توضیح داد. مهمترین مولفههای این میدان تحولات سیاسی- اجتماعی عبارت اند از:
۱- نظام حکمرانی بحران زده:
در نظام حکمرانی بحران زده راه حلی برای خروج از بحران در چارچوب ساز و کارهای پیش بینی شده وجود ندارد.
۲- بحران ساختاری:
بدون تغییر یا اصلاح ساختار امکان خروج از بحران و حل مسایل و مشکلات کنونی وجود ندارد.
۳- بحران ترکیبی، متوالی و فزاینده:
ترکیبی از بحران مشروعیت، بحران توزیع، بحران نفوذ و… وضعیتی را ایجاد کرده که به آن ابر بحران یا بحران بنیادین گفته میشود. به علاوه رابطه متقابل این بحران ها به توالی بحران ها منجر شده و پایانی برای این سلسله بحران با حفظ شرایط موجود متصور نیست.
۴- محرومیت نسبی فزاینده:
محرومیت نسبی در تمامی ابعاد اقتصادی، سیاسی و اجتماعی موجب روند فزاینده احساس محرومیت نسبی در طبقات فرودست و طبقه متوسط شده است.
۵-جامعه جنبشی:
اگرچه در همه جوامع افرادی از وضعیت موجود ناراضی هستند اما وقتی این نارضایتی به اعتراض منجر میشود جامعه وارد فاز جبشی میشود.
در چنین بستری میتوان وقایعی مثل اعتراضات آبان را با ویژگیهایی مثل: گستردگی ملی، ترکیب طبقاتی متنوع، ترکیب سنی جوان، تهاجمی، خشونت پرهیز، مطالبه محور توضیح داد.
وبینار
این نکتهها، که چارچوب دیدگاه سعید مدنی، جامعهشناس و پژوهشگر ارشد علوم اجتماعی را بازتاب میدهند، مبنای وبیناری بود با شرکت ایشان که در روز دوشنبه ۲۴ آبان/ ۱۵ نوامبر برگزار شد.
ویدئوی وبینار را میتوانید در ادامه مشاهده کنید:
بعد از تحلیل وضعیت چه سناریوهایی برای آینده پیش بینی می کنید؟ تاثیر کشورهای دیگر را چطور می بینید؟ چه نقشی برای جنبش ها تصور می کنید؟
سوال از ایران / 15 November 2021