پارلمان لیتوانی شامگاه سه‌شنبه ۱۸ آبان / ۹ نوامبر در منطقه مرزی با بلاروس وضعیت فوق‌العاده اعلام کرد. بر این اساس از نیمه‌شب آینده به وقت محلی وضعیت فوق‌العاده آغاز می‌شود و به‌مدت یک ماه ادامه خواهد داشت. همچنین به مرزبان‌های لیتوانی اجازه داده می‌شود تا برای جلوگیری از ورود پناهجویان به این کشور از زور استفاده کنند.
این تصمیم به فاصله یک روز از حرکت جمعیت پناهجویان در بلاروس به سمت لهستان گرفته شد. روز گذشته، دوشنبه ۱۷ آبان / ۸ نوامبر لهستان و اتحادیه اروپا اعلام کردند که مقام‌های بلاروس حدود یک‌هزار پناهجو را که بیشتر آن‌ها از کشورهای خاورمیانه هستند تا مرز لهستان «هدایت» کردند. لهستان تلاش برای عبور پناهجویان از مرز خود با بلاروس را محکوم کرد و ناتو مینسک را متهم کرد که از پناهجویان به سود اهداف خود استفاده می‌کند.
روز سه‌شنبه اوضاع در مرز بلاروس و لهستان همچنان متشنج بود و حدود دو هزار پناهجو که می‌خواهند وارد خاک اتحادیه اروپا شوند در آن‌جا منتظر مانده‌اند. پناهجویان دیروز پس از آن‌که از مرز عقب رانده شدند شب را در چادر گذراندند. لهستان گذرگاه مرزی کوزنیکا را بست. در آن‌جا شورش‌هایی به راه افتاده بود.
همچنین روز سه‌شنبه کشورهای اتحادیه اروپا با تشدید تحریم‌ها علیه بلاروس موافقت کردند. اتحادیه اروپا لوکاشنکو را متهم به قاچاق عمدی هزاران پناهجو به مرزهای لهستان، لیتوانی و لتونی برای مقابله با تحریم‌های قبلی این اتحادیه می‌کند.
اورزولا فن درلاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا روز سه‌شنبه از کشورهای عضو اتحادیه خواست تا تحریم‌های جدیدی علیه بلاروس اعمال کنند.
فن در لاین گفت اتحادیه اروپا تحریم‌های جدید علیه مینسک را بررسی می‌کند و تحریم شرکت‌های هواپیمایی کشورهای ثالث که پناهجویان را به بلاروس منتقل می‌کنند را در نظر می‌گیرد.
الکساندر لوکاشنکو رئیس جمهوری بلاروس روز سه‌شنبه با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه درباره وضعیت کنونی گفت‌وگو کرد. به‌گفته کرملین رهبران دو کشور نگرانی خود را در مورد استقرار نیروهای لهستانی در مرز بلاروس ابراز کردند. روسیه کشورهای غربی را مسئول وضعیت متشنج کنونی خواند.
با توجه به بحران انسانی در مرز خارجی اتحادیه اروپا با بلاروس، الفریده یلینک، هرتا مولر، سوتلانا الکسیویچ و اولگا توکارچوک، چهار نفر از برندگان جایزه نوبل ادبیات در نامه سرگشاده‌ای خطاب به شارل میشل رئیس شورای اروپا، دیوید ساسولی رئیس پارلمان اروپا و اعضای پارلمان اروپا خواستار راه حل فوری و مؤثر در این زمینه شدند.
آن‌ها در این نامه آن‌چه در مرز لهستان و بلاروس می‌گذرد را «فاجعه انسانی» دانسته و نوشته‌اند:
«دولت لهستان در نوار مرزی با بلاروس وضعیت فوق‌العاده اعلام کرده است و بر اساس آن از ارائه کمک پزشکان و امدادگران به بیماران و درگذشتگان در منطقه مرزی خودداری کرده و رسانه‌ها را از دسترسی به این فاجعه منع کرده است.»
این چهار نویسنده زن همچنین از بلاروس و رژیم لوکاشنکو انتقاد کرده و گفته‌اند:
«آژانس‌های مسافرتی بلاروس که تحت کنترل رژیم لوکاشنکو هستند به پناهجویانِ مستأصل وعده می‌دهند که با هزینه زیاد وارد خاک اتحادیه اروپا شوند. افرادی که از این طریق اغوا می‌شوند سازمان‌یافته به منطقه جنگلی مرز آورده می‌شوند. از آن‌جا آن‌ها را به زور به لهستان می‌رانند و مرزبان‌های لهستانی نیز آن‌ها را با خشونت به بلاروس بازمی‌گردانند. این وضعیت در بدترین حالت به مرگ‌ومیر کشیده می‌شود. برخی از کسانی که جان خود را از دست داده‌اند به نام می‌شناسیم، برخی دیگر بدون نام می‌میرند. به‌عنوان شهروندان اتحادیه اروپا، به نمایندگان منتخب اروپا متوسل می‌شویم: چشمان‌تان را به روی فاجعه نبندید!»
برندگان نوبل ادبیات از نمایندگان اتحادیه اروپا خواسته‌اند تا از قطعنامه‌های کنوانسیون پناهندگی ژنو پیروی کنند و به‌ویژه به همه کسانی که درخواست پناهندگی می‌کنند اجازه دسترسی به روند پناهندگی بدهند.
اجازه حضور سازمان‌های امدادی برای کمک‌های پزشکی و حقوقی در منطقه مرزی و همچنین اجازه حضور خبرنگاران و روزنامه‌نگاران در این منطقه، از جمله خواسته‌های دیگر چهار برنده نوبل ادبیات است.
از ماه سپتامبر سال جاری دولت لهستان، روسیه و بلاروس را متهم کرده است که منشاء «موج مهاجرت غیرقانونی» در مرز زمینی این کشور هستند. در این مدت هزاران سرباز لهستانی در مرز ۴۰۰ کیلومتری دو کشور مستقر شده و حصاری از سیم خاردار ایجاد کرده‌اند.
لهستان و دیگر کشورهای اتحادیه اروپا می‌گویند بلاروس به دلیل انتقاد این کشورها از سرکوب وحشیانه الکساندر لوکاشنکو علیه مخالفان و تحریم‌های اروپایی علیه این کشور تلاش می‌کند بحران جدید پناهجویی در اروپا ایجاد کند. بلاروس این اتهام‌ها را رد می‌کند.