بهگزارش گاردین، ویدئوهایی که روز دوشنبه ۱۷ آبان / ۸ نوامبر از سوی رسانههای بلاروس منتشر شدند، مرزبانهای مسلح این کشور را نشان میدهند که ستونهای انسانی شامل خانوادههایی با کودکان خود را در امتداد بزرگراهی از شهر مرزی بروزگی به سمت جنگلی که در امتداد منطقه پودلاسکی لهستان قرار دارد «هدایت» میکنند.
گزارشهای ویدئویی از مرز دو کشور همچنین نشان میدهند که مرزبانهای لهستانی از گاز اشکآور برای عقب راندن پناهجویان استفاده کردند. گروهی از جمعیت پناهجویان تلاش کردند تا با بریدن سیم خاردار یا برچیدن نردههای مرزی از مرز عبور کنند. بر اساس ویدئوهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده، در حالی که برخی از پناهجویان فریاد میزدند، «آلمان!» بالگردهای لهستانی بر فراز سر آنها در پرواز بودند.
تا عصر دوشنبه، صدها نفر در منطقه مرزی جنگلی با روشن کردن آتش، چادرهایی برپا کردند. این وضعیت ممکن است در روزهای آینده نیز تکرار شود زیرا مقامات لهستانی اعلام کردهاند که مانع از عبور پناهجویان از مرز خواهند شد.
گفته میشود که تاکنون دستکم ۱۰ پناهجو در نواحی مرزی بلاروس کشته شدهاند.
لهستان و دیگر کشورهای اتحادیه اروپا میگویند بلاروس به دلیل انتقاد این کشورها از سرکوب وحشیانه الکساندر لوکاشنکو علیه مخالفان و تحریمهای اروپایی علیه این کشور تلاش میکند بحران جدید پناهجویی در اروپا ایجاد کند.
الکساندر لوکاشنکو رهبر بلاروس ماههاست که با اعطای ویزای گردشگری به پناهجویان به آنها اجازه ورود به کشورش را داده است.
پیوتر مولر، سخنگوی دولت لهستان روز دوشنبه با بیان اینکه «چند صد نفر به سمت گذرگاه مرزی کوزنیکا حرکت میکنند و گروهی قبلاً تلاش کردهاند از مرز عبور کنند»، افزود، این اقدامات «از سوی افراد مرتبط با سرویسهای ویژه بلاروس» سازماندهی شده است.
پیوتر واورسیک، معاون وزیر امور خارجه لهستان نیز گفت:
«بلاروس قصد دارد درگیری ایجاد کند و ترجیح میدهد این درگیریها با شلیک گلوله و گرفتن قربانی همراه باشد.»
از ماه سپتامبر سال جاری دولت لهستان، روسیه و بلاروس را به منشاء «موج مهاجرت غیرقانونی» در مرز زمینی خود متهم کرده است. در این مدت هزاران سرباز لهستانی در مرز ۴۰۰ کیلومتری دو کشور مستقر شده و حصاری از سیم خاردار ایجاد کردهاند.
بروکسل الکساندر لوکاشنکو را متهم کرد که به تلافی تحریمهای اعمالشده در پی سرکوب وحشیانه مخالفان بلاروس، تلاش میکند مهاجران و پناهجویانی که عمدتاً از خاورمیانه هستند را برای ورود به اتحادیه اروپا سازماندهی کند.
پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نیز گفته است:
«استفاده از پناهجویان توسط رژیم لوکاشنکو بهعنوان یک تاکتیک، غیرقابل قبول است.»
یک مقام مسئول در ناتو به خبرگزاری فرانسه گفت:
«ما نگران تشدید تنش اخیر در مرز لهستان و بلاروس هستیم و از بلاروس میخواهیم به قوانین بینالمللی احترام بگذارد.»
در ورشو، کمیته بحران با شرکت ماتئوش موراویسکی، نخستوزیر و وزیران کشور و دفاع تشکیل شد و جلسهای برگزار کرد.
سوتلانا تیخانوفسکایا، رهبر اپوزیسیون بلاروس روز دوشنبه در توییتی از لوکاشنکو به دلیل سازماندهی چنین اقدامی انتقاد کرد و در پیامی از شورای امنیت سازمان ملل خواست واکنش نشان دهد.
تیخانوفسکایا گفت:
«پناهجویان توسط مردان مسلح به مرز کشانده میشوند. لوکاشنکو مسئولیت کامل این اقدامات علیه لهستان، لیتوانی و اتحادیه اروپا را برعهده دارد. قاچاق پناهجویان، خشونت و سوء استفاده باید پایان یابد. پاسخ قوی ضروری است. شورای امنیت سازمان ملل باید درباره این بحران بحث کند.»
بلاروس دست داشتن در هدایت پناهجویان را رد کرده است. گارد مرزی بلاروس روز دوشنبه در بیانیهای گفت:
«بیاعتنایی و نگرش غیرانسانی مقامات لهستانی، پناهجویان را وادار به چنین اقدام ناامیدانهای کرده است.»