حدود یک روز پس از حمله پهپادی به اقامتگاه مصطفی الکاظمی، نخستوزیر و فرمانده کل نیروهای مسلح عراق، سرتیپ یحیی رسول، سخنگوی رسمی الکاظمی دوشنبه ۱۷ آبان / ۸ نوامبر از شناسایی مکان به پرواز درآمدن پهپادهایی که در این حمله مورد استفاده قرار گرفته بودند خبر داد.
یحیی رسول گفت:
«دو پهپادی که در این حمله از آنها استفاده شده بود از مکانی در ۱۲ کیلومتری شمال شرق بغداد به پرواز درآمده بودند.»
بهگفته او این دو پهپاد از سمت سفارت آمریکا وارد منطقه سبز بغداد نشده و به این سفارت نزدیک هم نشدهاند تا سامانه سیرام آنها را هدف قرار دهد.
منطقه سبز بغداد محل سفارتخانههای کشورها از جمله آمریکا و همچنین ادارههای دولتی است و سامانه سیرام براساس سخنان یحیی رسول اساساً برای حفاظت از امنیت سفارت آمریکا راهاندازی شده است.
حمله به محل اقامت نخستوزیر عراق ساعت دو و ۱۵ دقیقه بامداد یکشنبه ۱۶ آبان / ۷ نوامبر انجام شد. ساعتی پس از این حمله الکاظمی در توئیتر از سلامت خود خبر داد و سپس در سخنانی خواستار آرامش و خویشتنداری مردم شد.
سعد معن، سخنگوی وزارت کشور عراق روز یکشنبه اعلام کرد که این حمله با سه پهپاد انجام شد که دو پهپاد سرنگون شدند و پهپاد سوم به محل خانه الکاظمی برخورد و چند نفر از محافظان او را مجروح کرد.
یحیی رسول همچنین گفت این پهپادها در ارتفاع پایین پرواز کردند و برای همین رادارها نتوانستند آنها را شناسایی کنند.
بهگفته سخنگوی فرمانده کل نیروهای مسلح عراق، این ترور با انفجار دیگری که آن هم با پهپاد انجام شده همراه بوده است.
در پی این حمله انگشت اتهام به سوی شبهنظامیان مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران در عراق نشانه رفت. روزنامه گاردین نوشت:
«شخصیتهای اطلاعاتی منطقه میگویند این حمله احتمالاً توسط گروههای مرتبط با ایران انجام شده است که دو سوم کرسیهای پارلمانی خود را در انتخابات سراسری از دست دادند و روز جمعه قبل از اینکه توسط نیروهای امنیتی سرکوب شوند، سعی کردند به منطقه سبز حمله کنند.»
یکی از مقامهای عراقی که نام او منتشر نشده به گاردین گفت:
«ما میگوییم شبهنظامیان این کار را کردند و شاید ایرانیها میدانستند.»
این مقام عراقی با اشاره به ترور قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس توسط نیروهای آمریکایی در دیماه ۹۸ / ژانویه ۲۰۲۰ افزود:
«اگر قاسم سلیمانی زنده بود، این اتفاق نمیافتاد. دیگر بر گروههای شبهنظامی همان تسلطی که در زمان او وجود داشت، وجود ندارد. این بدان معناست که پیوند با قدرت در تهران به آن اندازه [قوی] نیست.»
گاردین حمله پهپادی به محل اقامت نخستوزیر عراق را «نشانگر تشدید جنگ قدرت» در این کشور دانست.
عراق از نزدیک به یک ماه قبل، پس از اعلام نتایج اولیه انتخابات پارلمانی شاهد اعتراضات گروههای همسو با ایران به نتیجه انتخابات است. گروه الفتح به رهبری هادی العامری، بیش از دو سوم کرسیهایش در پارلمان را از دست داده است. این گروه و گروههای همسو با ایران دولت عراق را به تقلب در انتخابات متهم میکنند و طی روزهای گذشته با تجمع در مناطق مختلف خواستار ابطال انتخابات شدهاند.
الکاظمی: عاملان حمله را خوب میشناسیم
مصطفی الکاظمی شامگاه یکشنبه در نشست فوقالعاده هیئت دولت عراق گفت:
«عاملان جنایت را تعقیب خواهیم کرد، ما آنها را خوب میشناسیم و برملایشان میکنیم.»
نخستوزیر عراق این حمله را اقدامی «بزدلانه» خواند و افزود:
«برخی خواهان ربودن کشور هستند ولی ما این اجازه را به آنها نخواهیم داد، عراق بزرگتر از هرگونه تلاشی برای کوچک کردن آن است. عراق عرصهای برای ماجراجوییهای سبکسرانه نخواهد بود.»
در همین حال آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل تلاش برای ترور مصطفی الکاظمی را محکوم کرد و خواهان پیگرد و محاکمه عاملان حمله پهپادی به خانه او شد.
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا نیز ضمن محکوم کردن این اقدام گفت:
«به تیم امنیت ملی ویژه دستور دادم تا به نیروهای امنیتی عراق برای انجام تحقیقات و روشن کردن عاملان این حمله کمک کنند.»
بایدن در بیانیه خود حمله پهپادی به اقامتگاه الکاظمی را «تعرض به عراق با هدف نابود کردن دموکراسی در این کشور» توصیف کرد و گفت «با قاطعیت در کنار دولت و مردم عراق برای حمایت از حاکمیت و استقلال این کشور قرار داریم».
در حالیکه انگشت اتهام به سوی نیروهای نیابتی ایران نشانه رفته است، اما مقامهای جمهوری اسلامی این حمله را «فتنه اتاقهای فکر خارجی» دانسته و حتی گزارشگر صدا و سیمای جمهوری اسلامی از بغداد این حمله را تلویحاً به آمریکا نسبت داد و گفت سامانههای دفاعی سفارت آمریکا هیچ مقابلهای با پهپادهای مهاجم انجام ندادهاند.
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی به فاصله زمانی کمی از این حمله در توئیتر نوشت:
«سوء قصد به جان نخستوزیر عراق فتنه جدیدی است که رد آن را باید در اتاقهای فکر خارجی جستوجو کرد که از سالها قبل با ایجاد و پشتیبانی گروههای تروریستی و اشغال این کشور، جز ناامنی، ایجاد اختلاف و بیثباتی، ارمغانی برای مردم مظلوم عراق نداشتهاند.»
سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی نیز ضمن درخواست هوشیاری همگان نسبت به «توطئههایی که امنیت و پیشرفت عراق را هدف قرار داده است»، چنین رویدادهایی را در راستای منافع طرفهایی دانست که «طی ۱۸ سال گذشته به ثبات، امنیت، استقلال و تمامیت ارضی عراق تعرض کرده و با ایجاد گروههای تروریستی و فتنهانگیزی، در پی دستیابی به اهداف شوم منطقهای خود بودهاند».
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی نیز در تماس تلفنی با فواد حسین همتای عراقی خود از سلامتی نخستوزیر عراق ابراز خرسندی کرد.
پیش و پس از تظاهرات خونین جمعه گذشته در بغداد که گفته میشود در آن یک نفر از معترضان به نتایج انتخابات پارلمانی کشته شد، نیروهای طرفدار ایران از جمله هادی العامری، فرمانده سپاه بدر و قیس الخزعلی، رهبر عصائب اهل الحق، الکاظمی و اعضای دولت او را به انتقام تهدید کرده بودند.