رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه پنجشنبه ۸ مهر / ۳۰ سپتامبر در راه بازگشت از سوچی و دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه با اشاره به خرید سامانه دفاعی اسـ۴۰۰ از روسیه گفت:
«روند خرید سامانههای اسـ۴۰۰ ادامه دارد و از آن کنار نمیکشیم. در این مورد ما به طور مفصل [با پوتین] در مورد چگونگی تقویت این همکاری گفتوگو کردیم.»
اردوغان افزود:
«ما میتوانیم در زمینه ساخت کشتیها و حتی زیردریاییها با روسیه همکاری کنیم. پیشرفت در این زمینه رخ خواهد داد. همچنین در مورد مراحل مشخص برای ساخت موتورهای هواپیما و جنگندهها صحبت کردیم. پیشنهادهایی برای پیشبرد همکاریها در ابعاد پیشرفتهتر نیز مطرح شد از جمله مطالعات فضایی و ساخت سکوی پرتاب موشک در خشکی و دریا.»
اردوغان هفته گذشته قبل از سفر به نیویورک و سرکت در مجمع عمومی سازمان ملل اعلام کرد که ترکیه قصد خرید یک سامانه موشکی اسـ۴۰۰ دیگر از روسیه را دارد. او گفت هیچ کشوری نمیتواند رفتار مشخصی را به آنکارا دیکته کند.
ترکیه که عضو ناتو است، پس از خرید سامانه دفاع موشکی اسـ۴۰۰ ساخت روسیه، از برنامه خرید جتهای افـ۳۵ صرف نظر کرد و مقامهای دفاعی این کشور از سوی آمریکا تحریم شدند.
آمریکا به شدت به استفاده از سامانههای دفاعی روسیه در ناتو اعتراض دارد و میگوید تهدیدی برای جنگندههای افـ۳۵ است. ترکیه معتقد است سامانه دفاع موشکی اسـ۴۰۰ میتواند به طور مستقل بدون ادغام در سامانه ناتو مورد استفاده قرار گیرد و بنابراین هیچ خطری ندارد.
اردوغان روز پنجشنبه همچنین از رایزنی با پوتین برای احداث نیروگاههای هستهای جدید در ترکیه خبر داد و افزود:
«با پوتین در مورد امکان راهاندازی دومین و سومین نیروگاه هستهای به غیر از نیروگاه آککویو رایزنی کردیم. آنها نیز گفتند که در اینباره کار کنیم.»
نخستین نیروگاه هستهای ترکیه در آککویو واقع در استان مرسین در جنوب این كشور با مشاركت شركت روس اتم در حال ساخت است. ۳۵ تا ۴۰ درصد عملیات ساخت این نیروگاه را شرکتهای ترکیهای برعهده دارند و باقی آن توسط روسیه اجرا خواهد شد. این نیروگاه از چهار راکتور با ظرفیت چهار هزار و ۸۰۰ مگاوات تشکیل خواهد شد و قابلیت تولید سالانه ۳۵ میلیارد کیلووات ساعت برق دارد که اولین راکتور آن در سال ۲۰۲۳ به بهرهبرداری خواهد رسید.
اردوغان همچنین تأکید کرد که ترکیه به تمامی توافقهای خود با روسیه در مورد سوریه پایبند بوده و به هیچ عنوان عقبنشینی از این توافقها مطرح نیست.
اردوغان گفت روسیه باید به حضور افراد حزب کارگران کردستان (پکک) و یگانهای مدافع خلق (یپگ ـ کُردهای مسلح سوریه) در این کشور پایان دهد، او گفت:
«مسئلهای که بهویژه بر آن تأکید داشتم حضور پکک و یپگ در مسکو بود. این مورد را به پوتین یادآوری کردم. گفتیم که باید همبستگی خود را در مبارزه با تروریسم افزایش دهیم.»
دولت ترکیه این گروههای کُرد را «تروریست» میداند و فعالیتهای آنها را ممنوع کرده است.
رئیس جمهوری ترکیه در مورد روابط این کشور با آمریکا نیز گفت:
«با جو بایدن در رم دیدار میکنیم و به احتمال زیاد در گلاسکو نیز دیدار خواهیم کرد که باید آن را به فال نیک گرفت. دیر یا زود آمریکا باید از سوریه خارج شده و این کشور را به مردم آن واگذار کند.»
او با اشاره به کمکهای آمریکا به کردهای سوریه، برت مک گورک، هماهنگکننده آمریکا در امور خاورمیانه و شمال آفریقا را همچون رهبران پکک و یپگ توصیف کرد و گفت او «شانه به شانه این گروههای تروریستی حرکت میکند».
اردوغان قبل از عزیمت به نیویورک نیز به خبرنگاران گفته بود که روابط با جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا خوب آغاز نشده است.